Op 12 oktober start het jaarlijkse elandenjachtseizoen in Zweden. In enkele weken tijd doden jagers een kwart van de populatie, maar voor boeren, die de elanden maar lastig vinden, is dit nog niet voldoende.

elanden
©Lars Soerink, Vilda natuurfotografen

Het zuiden van Zweden is vanaf 12 oktober weer het toneel van een jaarlijkse massale slachtpartij. Van de ongeveer 400.000 elanden worden er maar liefst circa 90.000 gedood. Waarom zo veel? Voor het plezier van de jagers en vanwege het ongemak dat boeren ondervinden van deze grote hertensoort.

Overlast? Grijp naar het geweer
Als het aan Zweedse boeren ligt worden zelfs nog meer elanden afgeknald dan nu het geval is. Bernard Andersson zegt op zijn bedrijf op het eiland Orust veel last van ze te hebben. Ze eten het voer voor zijn vee op en pletten gewassen als ze gaan liggen om te slapen. Daarnaast vernielen ze omheiningen, waardoor de koeien aan de wandel gaan. Zijn originele oplossing hiervoor:

“We moeten meer elanden afschieten.”

De elanden hebben volgens de boeren- en jagerslobby nogal wat op hun geweten. Niet alleen veroorzaken ze overlast op boerderijen, ze doen zich ook tegoed aan appelbomen waardoor deze beschadigd raken en ze eten boomscheuten in het bos. Aangezien hout een van de grootste exportproducten is wordt dit de elanden zeer kwalijk genomen.

Toch zijn boeren en jagers het oneens over het aantal dieren dat moet worden omgelegd, zij het om zelfzuchtige redenen. Boeren willen graag het quotum verhogen om de hinder die zij ondervinden te beperken, de jagers willen liever dat er nog genoeg elanden overblijven om tijdens de start van elk jachtseizoen flink op los te gaan.

Jaarlijks jagersplezier
Voor velen is het het uitje van het jaar. Göran Bergquist van de Zweedse jagersvereniging:

“Mensen plannen hun vakantie in die periode en gaan terug naar de dorpen waar ze vandaan komen om een week te gaan jagen. Scholen en kantoren gaan dicht. Het is echt een sociale aangelegenheid. Voor hen telt het jaar niet vanaf 1 januari, maar voor en na de elandenjacht.”

Voetballer Zlatan Ibrahimovic is een van de 300.000 jagers die Zweden telt. Vorig jaar was in de krant Expressen te lezen over zijn eerste jachttrip, waarbij hij een eland van zo’n 500 kilo met één schot door het hart gedood had. Dit leverde hem forse kritiek op van dierenrechtenactivisten. Met zijn wrede hobby speelt Ibrahimovic ook een rol in een reclame van autofabrikant Volvo, waarin hij zijn geweer richt op een eland.

Meer elanden, meer afschot
Halverwege de vorige eeuw was de Zweedse elandenpopulatie gevaarlijk klein, maar door beheer groeide deze fors en is nu gestabiliseerd rond de 400.000 dieren. Met het groeien van de populatie steeg ook het aantal dieren dat door jagers wordt gedood. Momenteel worden tien keer meer elanden afgeschoten dan rond 1945. Volgens boeren als Ingalill Olsson ligt dit aan de manier waarop de jagers te werk gaan: ze schieten wel de elandstieren af, maar laten de vruchtbare vrouwtjes met rust, met als gevolg een elandexplosie. Toch zijn boeren en jagers het over een ding eens: de enige manier om het aantal elanden in toom te houden is ze af te schieten.

Elanden zijn behoorlijk fors en kunnen wel 850 kilo wegen. De schouderhoogte van een volwassen dier is zo’n 2 meter. Een dier van zo’n formaat eet veel: volgens het Zweedse milieubeschermingsagentschap wel 200 liter dennennaalden per dag. 1000 jaar geleden kwamen elanden ook nog in Nederland voor.

Bron ©PiepVandaag.nl Angelique Lagarde