Als je langs de kust wandelt van het eiland San Juan waar ik een deel van het jaar woon en je stapt op de zwarte rotsen om wat beter tussen het kelp in het water te kijken of er misschien niet een zeehond tussen verscholen gaat, word je soms opgeschrikt door de luide, schelle waarschuwingskreet van een vogel al even donker gekleurd als de rotsen waarop het een groot gedeelte van zijn of haar tijd door brengt.
In rust draait de vogel zijn kop naar achteren en is de lange, rechte, fel rode snavel verborgen onder de rugveren en één van de vleugels en onderbreken alleen de lange, bleke vleeskleurige poten de camouflage van het donkerbruine tot zwarte verenkleed. Pas als de scholekster zijn ogen opent, wordt een rode ring rondom ieder felgeel oog zichtbaar.
Deze scholekster is endemisch voor de Pacifische kust van Noord Amerika. Het komt voor van de Aleoeten in het noorden tot Baja in het zuiden. Hun aantal wordt geschat tussen de zes en elf duizend, waarvan de helft leeft in Alaska, de andere helft grotendeels in Brits-Columbia met daarnaast een paar honderd in de staten Baja, Californie, Oregon en Washington, waar deze foto’s zijn gemaakt.
Hun relatief kleine aantal en afhankelijkheid van de getijde zone zorgt ervoor dat ze extreem kwetsbaar zijn als soort voor olievervuiling. Ten tijde van de Exxon Valdez ramp in 1989 kwam 20% van de lokale zwarte scholeksters onmiddellijk om het leven.
Ze leggen twee of drie eieren in mei of juni, die na vier weken uitkomen. Het nest stelt niet veel voor en bevindt zich op gravel, in een holte op kale rots of in gras net boven de hoogwaterlijn. Beide ouders broeden en voeden de jongen, die onmiddellijk kunnen lopen en na 40 dagen vliegen.
Ze broeden enkel op eilanden en zijn daardoor kwetsbaar voor geïntroduceerde roofdieren zoals ratten, vossen en mensen.
De scholeksters leven van schaaldieren die ze vinden tussen de rotsen op stranden bij laag tij.
Voor de sjamanen van de Tlingit-stam in Noordwest-Amerika vormt het leven van de zwarte scholekster op de grens van land en water een parallel met de rol van de sjamaan in het schemergebied tussen het leven van alledag en de geestenwereld en daarom wordt deze vogel onder andere afgebeeld op ratels die door de sjamanen van deze stam worden gebruikt.
Erwin Vermeulen is hoofdwerktuigkundige op een schip, fotograaf, vrijwilliger bij Sea Shepherd en woont samen met zijn vriendin Susan, een dove kat, een eenogige kat, een kat met één nier en een dove en blinde hond.
©PiepVandaag.nl
