Stichting Schildpaddenopvang Nederland spreekt haar grote zorgen uit om de verwaarlozing van de grote hoeveelheid verweesde schildpadden in ons land. De op straat gedumpte reptielen kunnen zich niet redden in de Nederlandse natuur en sterven na een ondraaglijke lijdensweg door honger. In Limburg wordt tegen alle adviezen van experts in, geadviseerd de dieren aan hun lot over te laten. Onze redacteur Jennie Cools sprak met Stichting Schildpaddenopvang Nederland over de situatie in ons land.
In Nederland leven verschillende soorten schilpadden. De meestvoorkomende zijn de Geelwang-, de Roodwang- en de Geelbuikwaterschildpadden, waarvan de verkoop sinds 2016 officieel is verboden. Toch duiken er telkens nog nieuwe exemplaren van deze en andere soorten op. Het gaat om duizenden schildpadden die voorheen als huisdier zijn gehouden en vervolgens in de natuur zijn gedumpt. In sommige streken leven er honderden exemplaren in een relatief klein natuurgebied. Toch blijkt deze vrijheid van zeer korte duur. Waarom is dat zo?
Acht schildpadden redden
Annabel van der Horst van Stichting Schildpaddenopvang Nederland vertelt tijdens een videogesprek met Animals Today over het schildpaddenprobleem in Nederland. Alvorens het gesprek was zij onverwacht opgeroepen om acht schildpadden uit een sloot te redden, waardoor Animals Today met eigen ogen mee kon kijken en het geweldige reddingswerk in actie kon zien. Annabel liet bij een van de reptielen zien hoe te herkennen is dat een schildpad ondervoed is. Tussen het dier en de schild zat een grote holle ruimte die bij een gezonde schildpad opgevuld zou moeten zijn met vet. Het dier verkeerde duidelijk in een staat van ernstige verhongering. Dankzij de hulp van Annabel en haar collega´s zal de schildpad zich goed herstellen. Annabel:
“Het is van een afstand vaak moeilijk te zien of een schildpad er slecht aan toe is; bij een hond of kat is dat veel gemakkelijker te herkennen.”
Natuur
Maar waarom kunnen de uitgezette schildpadden niet gewoon vrij in de natuur leven? Deze vraag speelt met name bij buurtbewoners van gebieden waar veel schildpadden worden gedumpt. Er bestaan verschillende redenen voor het verwijderen van deze reptielen. Allereerst ter bescherming van de dieren zelf. Verweesde schildpadden overleven slechts hooguit vij tot zes jaar in de natuur, met uitzonderingen buitenwegen gelaten. Het zeeklimaat van ons land is namelijk veel te koud voor schildpadden. Ze hebben een temperatuur van tenminste 18°C nodig om zich stand te houden. Slechts bij deze temperatuur, of een hogere, werkt hun spijsvertering optimaal en kan het lichaam zich verweren tegen ziektes.
Door de slechte werking van het lichaam bij lage temperaturen lijdt het dier een zeer traag verhongeringsproces dat wel vij tot 6 zes jaar aanhoudt en daarbij lijden aan reumatische pijnen en ontstekingen. Om dezelfde reden is het voor hun onmogelijk zich in ons klimaat voort te planten en daarmee populaties te vormen. De conclusie luidt dat de grote hoeveelheid schildpadden in ons land een gevolg is van het continu dumpen van nieuwe exemplaren in de natuur. Bovenal moeten schildpadden daarom omwille het welzijn van deze soorten uit onze natuur worden gered.
“We zien telkens jonge schildpadjes in sloten.”
Een andere reden waarom schildpadden niet in de vrije natuur kunnen verblijven, is omdat zij als invasieve diersoorten grote schade aanbrengen aan de omgeving. Ze vormen als roofdier een bedreiging voor inheemse diersoorten zoals kikkers en padden, en beschadigen ook inheemse plantensoorten. Daarbij verspreiden ze bovendien ziekteverwekkers. Schildpadden moeten daarom ook ter bescherming van andere soorten worden verwijderd uit deze gebieden.
Nieuwe soorten
Door tegenstrijdige beleidsvoering wordt het dierenwelzijn compleet aan de kant geschoven. Daar in 2016 de verkoop van bepaalde soorten is verboden, ontstond er een niche op de markt voor de introductie van andere uitheemse soorten, zoals de Florida waterschildpad. Deze overleeft slechts twee jaar in de natuur. Deze soort zou daarom in mindere mate een bedreiging vormen voor inheemse plant- en diersoorten. Het handhaven van dit uitstervingsbeleid is mogelijk goed voor de handel, maar houdt daarmee het schildpaddenleed in stand. Er treedt als het ware slechts een soortverschuiving op.
“Sinds het verbod op de verkoop van de Geelwang-, de Roodwang- en de Geelbuikschildpadden, zijn er andere uitheemse soorten voor in de plaats gekomen.”
Limburg
Limburg kampt momenteel met een overvloed aan schildpadden. Om deze reden is er vorig jaar een nieuw schildpaddenopvangcentrum geopend. Doordat er sprake is van zo veel exemplaren zit deze nu al helemaal vol. De meeste dierenambulances in deze streek richten zich wegens het gebrek aan opvang niet meer op het redden van schildpadden. De hulpverlening die hier nog actief is, is van een te kleine omvang om een dergelijke hoeveelheid schildpadden te redden. Er is daarom zelfs in de kwetsbare Limburgse natuur opgeroepen tot het terugzetten van gevonden schildpadden. Met deze methode handhaaft de provincie in wezen het uitstervingsbeleid. De reptielen kunnen immers niet overleven in deze omgeving. Schildpadden worden hier dus totaal aan hun lot overgelaten. Stichting Schildpaddenopvang Nederland waarschuwt hiervoor en wordt daarom door bezorgde inwoners regelmatig ingeschakeld om in actie te komen.
Stichting Schildpaddenopvang Nederland
In 2013 is Stichting Schildpaddenopvang Nederland officieel opgericht nadat de huidige beheerder jarenlang als hobby een opvang runde voor afgedankte schildpadden. De stichting redt en verzorgt gewonde, zieke en ondervoede schildpadden. Het opvangcentrum is inmiddels uitgegroeid tot een opvang met ruimte voor zesduizend schildpadden, waar momenteel ongeveer drieduizend vertoeven in ruime verblijfplaatsen, zowel binnen als buiten, in een voor zover mogelijk natuurlijke omgeving. Ongeveer 90 procent van deze schildpadden zijn waterschildpadden. Veruit de meeste exemplaren zijn verweesde dieren; slechts een klein deel is direct door de eigenaar afgeleverd bij het centrum.
Bron:
©AnimalsToday.nl Jennie Cools
