In Noorwegen zijn 27.000 kweekzalmen ontsnapt nadat een kweekbassin van visgigant Mowi zwaar beschadigd raakte door storm. Voor de vissen lijkt het een geluk bij een ongeluk: na een leven van stress en opsluiting in een zeekooi proeven ze eindelijk vrijheid. Maar voor de wilde zalm is het een ramp.

De genetisch doorgefokte en verzwakte kweekzalmen vormen een ernstige bedreiging voor hun wilde soortgenoten. De Noorse overheid heeft Mowi opgedragen alles op alles te zetten om de vissen terug te halen. Het bedrijf looft dan ook een beloning uit van 1.500 Noorse kronen (ruim 43 euro) per teruggebrachte zalm. Een woordvoerder van milieuorganisatie Norske Lakseelver:
“De ontsnapping van 27.000 kweekzalmen is een regelrechte ramp voor wilde zalm. De wetenschap heeft aangetoond dat kruising tussen wilde zalmen en gekweekte zalmen nakomelingen voortbrengt met een lage overlevingskans in de natuur.”
.

Een regelrechte ramp voor de wilde zalm
Kweekzalmen en wilde zalmen mogen dan op elkaar lijken, maar genetisch gezien zijn het compleet verschillende vissen. Kweekzalmen – eigenlijk ‘plofzalmen’ – worden zo doorgefokt dat ze razendsnel groeien, met als gevolg dat ze zwakker zijn, kampen met hartproblemen en misvormde ruggengraten. Wanneer deze ontsnapte vissen zich vermengen met wilde zalmen, krijg je jonge zalmen met een lagere overlevingskans. Tel daarbij op dat kweekzalmen massaal zeeluis meebrengen en de concurrentie om paaigebieden verergeren, en het is duidelijk: de wilde zalm wordt ernstig bedreigd.
.
Dieptepunt
Het aantal wilde zalmen in Noorwegen bereikte afgelopen zomer een historisch dieptepunt, waardoor 33 rivieren moesten worden gesloten voor de zalmvisserij. Voor komende zomer is voorgesteld om nog eens 42 rivieren en drie fjorden te sluiten. Het Noorse wetenschappelijke adviescomité voor Atlantische zalm noemt ontsnapte kweekzalmen een van de grootste bedreigingen voor de wilde soort. Van twee derde van de wilde zalmpopulaties in Noorwegen wordt vermoed dat ze al genetisch zijn aangetast.
.
.
Toch weigert de Noorse minister van Milieu, Andreas Bjelland Eriksen, in te grijpen. Een verbod op open-net kwekerijen, ondanks de halvering van de wilde zalmpopulaties, komt er niet. In plaats daarvan zoekt hij naar ‘acceptabele’ vervuilingsniveaus. En ondertussen daalt het aantal wilde zalmen gestaag verder.
.
Schijnvrijheid voor de kweekzalm
Voor de ontsnapte kweekzalmen lijkt dit misschien een ontsnapping naar vrijheid. Ze laten de zwemkooien achter zich, waarin ze hun hele leven opgesloten zaten. In deze overvolle kooien ervoeren ze continu stress. Maar echte vrijheid is het niet. Ze zijn verzwakt, onnatuurlijk groot en vatbaar voor ziektes. In het wild moeten ze nu concurreren met de wilde zalm, die op hun beurt steeds verder in de verdrukking raakt. Terwijl de Noorse overheid en visbedrijven achter de ontsnapte zalmen aanjagen, lijkt de echte ramp – het verdwijnen van de wilde zalm – nog altijd geen reden voor daadkrachtige actie.
Bronnen:
- The Guardian
- RTL Nieuws
- Lees ook op AnimalsToday:
.
©AnimalsToday.nl Mariska van Geelen