Zimbabwe heeft zich weer de woede van milieuactivisten en dierenwelzijnsorganisaties op de hals gehaald, na geruchten dat de overheid tientallen wilde olifantkalfjes gevangen heeft laten nemen. Mogelijk zijn de olifanten, net als eerder, verkocht aan dierentuinen en safariparken in China.

olifantkalfjes
Stuurt Zimbabwe weer olifantkalfjes naar dierentuinen in China? | Foto: © Burrard-Lucas Wildlife Photography

Volgens the Guardian is Zimbabwe in augustus begonnen met het gevangen nemen van wilde olifanten in het Hwange National Park, het grootste reservaat in het land. Momenteel zou men 37 wilde olifantenkalveren gevangen houden binnen het park, die later zullen worden verscheept naar verschillende dierentuinen en safariparken in China. De overheidsinstanties van Zimbabwe die verantwoordelijk zijn voor het beheer van wilde dieren en nationale parken, ontkennen dat de dieren bestemd zijn voor China. Zij stellen dat de olifanten worden verplaatst naar een ander natuurpark vanwege de desastreuse droogte in het gebied. Die droogte zou een grote negatieve impact hebben op de gemeenschappen en wilde dieren in het gebied. Bovendien zouden er volgens de managers van het park teveel olifanten in het gebied leven. Om deze redenen moeten er olifanten weg uit het Hwange National Park.

Verdachte omstandigheden
Volgens de overheid van Zimbabwe wordt de verplaatsing van de olifanten gemonitord door de Society for the Prevention of Cruelty to Animals (SPCA). Tegenover de Britse krant the Guardian heeft de ZNSPCA (het onderdeel van de SPCA in Zimbabwe) echter aangegeven geen deel uit te maken van het vangen en verplaatsen van de olifanten. In plaats daarvan hebben zij de opdracht gekregen om verschillende olifantenfaciliteiten in China te beoordelen. David Barritt, campagnedirecteur van Network for Animals, bezocht China eerder dit jaar om te lobbyen tegen het importeren van wilde olifanten. Ook hij heeft vraagtekens bij de uitspraak van de overheid van Zimbabwe:

“Ik heb nog nooit gehoord dat ze jonge olifanten vangen, ze weken gevangen houden en dan later weer vrijlaten. Het basisprincipe wanneer je bezig bent met wilde dieren, is om ze slechts minimaal contact met mensen te laten hebben… Zimbabwe is van plan om deze olifanten naar China te sturen.”

Daarnaast geeft hij aan dat wanneer dieren worden verplaatst vanwege overbevolking, gewoonlijk hele families worden verplaatst. Dat ze nu enkel jonge dieren vangen, komt niet overeen met de argumentatie dat de dieren worden verplaatst.

Eerder ook al olifanten verkocht
Dat Zimbabwe ervoor kiest om de olifanten te verkopen is geen verrassing. Ondanks wereldwijde protestenverkocht Zimbabwe eerder wilde olifanten aan India, Spanje, Amerika en China. Zo werden er in 2012 en 2015 ook al olifantjes aan China verkocht. Vier van de acht olifantjes die in 2012 werden verkocht, overleden al voordat ze hun bestemming in China hadden bereikt. Drie kalfjes overleden kort nadat ze waren gearriveerd. Iris Ho, programmamanager bij Humane Society International, zegt over eerdere verkopen van olifantenjongen:

“In het verleden zijn olifanten die naar Chinese dierentuinen werden gezonden vanuit Zimbabwe gestorven of ze kwijnden weg in erbarmelijke omstandigheden. Het verkopen van wilde Afrikaanse olifanten aan dierentuinen in China is ofwel een letterlijke doodstraf of een leven in de gevangenis voor deze dieren.”

Als de verkoop van de olifanten aan dierentuinen in China doorgaat, betekent dit dat de dieren, met zeer hechte familiebanden, niet alleen het enorme trauma moeten doorstaan van het gevangen genomen worden en de verplaatsing naar een ander continent. De olifanten worden daarnaast blootgesteld aan risico’s zoals het ontwikkelen van chronische en meestal fatale lichamelijke kwalen die gevangen olifanten vaak oplopen, zoals mond- en vaatziekten, artritis, tuberculose en herpes infecties. Olifantenbioloog Keith Lindsay zegt over het gevangen nemen van wilde olifanten:

“Het echte probleem is de onmenselijkheid van het gevangen nemen van nakomelingen. We weten dat olifanten rouwen om familieleden, zoals kalfjes, die zijn gestorven en het effect moet vergelijkbaar zijn in het geval van het wegnemen van de jongen. Daarnaast is het wegnemen van jongen in een familie erg traumatiserend en ik zou dan ook niet verbaasd zijn als de volwassen vrouwtjes in die families angstig en boos zouden zijn tegen mensen te voet of zelfs in voertuigen.”

Als deze olifantenfamilies leven in gebieden waar gemeenschappen gevestigd zijn, kan het dan ook leiden tot conflicten tussen mensen en olifanten. Ook kan het negatieve gevolgen hebben voor safari’s en dus het toerisme in het gebied.

Legale verkoop
Is deze verkoop van wilde olifanten in een tijd waarin elke 15 minuten een olifant wordt gedood legaal, vraag je je misschien af. De verkoop van levende olifanten is vastgelegd in het CITES-verdrag. Hierin staat dat de verkoop van levende olifanten legaal is, mits ‘een exportvergunning of re-exportvergunning is afgegeven door de managementautoriteit van de staat van export’ (in het geval van Zimbabwe is dit de ZNSPCA). En deze kan alleen worden uitgegeven ‘als de vergunning legaal is verkregen en als de export niet nadelig is voor het voortbestaan van de soort’.

Verkoop meerdere diersoorten
Niet alleen olifanten in Zimbabwe moeten vrezen voor hun vrijheid. In mei kondigde Zimbabwe aan verschillende dieren uit het gebied te gaan verkopen om ze te redden van de verwoestende droogte. Dit zou onder andere gaan om olifanten, maar zou volgens het park ook afhankelijk zijn van biedingen. Een levende olifant kan naar verluidt, afhankelijk van leeftijd en grootte, worden verkocht voor 40.000 tot 60.000 dollar.

Volgens meerdere bronnen heeft China 200 jonge wilde olifanten ‘besteld’ om te worden gevangen in de komende vijf jaar. De Chinese president, Xi Jinping, stelde eerder dit jaar dat China Zimbabwe zal blijven helpen met het beschermen van wilde dieren en natuurgebieden door het doneren van apparatuur, het uitwisselen van ervaringen en het kopen van wilde dieren.

Bronnen: Traveller24, In Defense of Animals, IOL ©PiepVandaag.nl Nadine van Wissen