Dat honden een speurneus hebben, weten we al. De neus van de kat wordt echter onderschat. Want hoewel het neusje maar klein is, is het reukvermogen groot: het zintuig kan wel tot tachtig miljoen geuren herkennen en verwerken. Even ter vergelijking: een mens herkent er slechts vijf miljoen. De kat ruikt geuren waarvan wij geen flauw benul hebben dat ze bestaan. De hondenneus staat echter nog wel aan kop: deze kan wel tot driehonderd miljoen geuren herkennen.

zintuig
Het zesde zintuig van katten: de superneus | Foto: Pixabay

Katten gebruiken behalve hun neus ook hun mond om mee te ruiken. Met het reukorgaan bij het gehemelte vlak achter hun tanden kunnen ze geuren van andere katten herkennen en verwerken. Dit orgaan wordt het orgaan van Jacobson genoemd. Katten gebruiken het orgaan van Jacobson door te flehmen: ze ademen lucht in via de mond, krullen hun bovenlip op, waardoor het lijkt alsof ze grijnzen (kattenbaasjes zullen het herkennen). Via het orgaan van Jacobson wordt de geur doorgestuurd naar de hersenen die de geur herkennen en verwerken. Katten die niet gecastreerd zijn, flehmen continu als ze een poes op het spoor zijn. Ook honden, paarden, slangen en geiten beschikken over het orgaan van Jacobson.

zintuig
Ook tijgers flehmen | Foto: Sumeet Moghe/Wikimedia

Unieke geur
De neus en het orgaan van Jacobson hebben verschillende functies. Via de neus ruiken katten geuren van bijvoorbeeld voedsel. Het orgaan van Jacobson heeft een heel andere functie: katten scheiden allemaal een unieke, eigen geur af via de klieren tussen de ogen, op de mondhoeken, op de poten en andere lichaamsdelen. Deze geur wordt opgepikt door het flehmen. Zo herkennen katten elkaar en weten ze precies of de ander een mannetje of vrouwtje is, of de kat gezond is, wat de kat graag eet en of hij agressief is.  Het flehmen wordt dus ingezet om sociale redenen.

Ook een potentiële partner wordt via de geur opgespoord. Soms is de geur die poezen uitscheiden zo hevig, dat je het in en rondom je huis kunt ruiken. Hiermee proberen ze katers te lokken. Katers ruiken de geur wel tot twee kilometer ver.

zintuig
Elke kitten geeft voorkeur aan een andere tepel | Foto: publiek domein

Kittens
Het reukvermogen is hierdoor een heel belangrijk zintuig voor katten, belangrijker dan het zicht. Al vanaf dat ze net geboren zijn en de oogjes nog dichtzitten, wordt het reukorgaan in werking gezet. Door te flehmen weet de kitten precies waar de tepel van zijn moeder zit. Elke kitten geeft voorkeur aan een andere tepel, zodat er geen competitie om voedsel ontstaat.

zintuig
Foto: publiek domein

Bron: MNN ©AnimalsToday.nl Varja Dijksterhuis