Yvon Chouinard, oprichter van het outdoor kledingmerk Patagonia, werd onlangs wereldnieuws door zijn besluit om jaarlijks honderden miljoenen winst weg te geven aan natuurbehoud en de bestrijding van klimaatverandering. Hij schenkt zijn miljardenbedrijf aan een stichting, die de winst van het bedrijf doorgeeft aan goede doelen. Naar eigen zeggen ‘walgde’ Chouinard van zijn miljarden en moet kapitalisme ook verantwoording dragen.
De 83-jarige Amerikaan Yvon Chouinard startte in 1973 met zijn outdoormerk Patagonia. Hij begon met het verkopen van zelfgemaakte, duurzame klimuitrusting vanuit zijn auto, waar hij ook in woonde. Chouinard bracht veel tijd door in de Yosemite Valley. Inmiddels boekt het bedrijf zo’n 100 miljoen euro winst per jaar; een mooi bedrag om in het klimaat te steken.
Yvon Chouinard is anders
Opmerkelijk is dat Chouinard, in tegenstelling tot veel andere filantropen, de controle van de geldstroom volledig in handen legt van de stichting. Hij schenkt 98 procent van zijn aandelen, waarde zo’n drie miljard dollar, aan de speciaal opgerichte non-profit organisatie The Holdfast Collective, waar Chouinard niet in het bestuur zit. The Holdfast Collective zal erop toezien dat alle winst wordt gebruikt voor klimaatdoeleinden. Chouinard behoudt wel controle over zijn eigen bedrijf, doordat nog 2 procent van zijn aandelen met stemrecht in The Patagonia Purpose Trust blijven, die gecontroleerd wordt door zijn familie.
Na de schenking zal Patagonia volgens Chouinard geen specifieke eigenaar meer hebben. Volgens hem is de enige aandeelhouder nu ‘de aarde’:
“In plaats van waarde te onttrekken aan de natuur en die om te zetten in rijkdom, gebruiken we de rijkdom die Patagonia creëert om de bron te beschermen. De aarde is onze enige aandeelhouder.”
Koploper duurzaamheid
Patagonia was altijd al koploper op het gebied van duurzaamheid. Het bedrijf zet zich af tegen overconsumptie en fast fashion en al sinds 1985 gaat 1 procent van de winst naar ecologische doeleinden. Chouinard richtte daarmee, ruim voordat de crisis de huidige urgentie kreeg, het ‘1% for the Planet’-initiatief op, waar inmiddels vele andere bedrijven zich bij hebben aangesloten. Sinds 1996 gebruikt het bedrijf alleen nog maar biologisch en gerecycled katoen. Inmiddels promoot Patagonia ook tweedehands kleding en spoort het klanten aan om kapotte kleding in te leveren voor reparatie.
.
Radicale beslissing
Na de schenking zal echter álle winst gaan naar de bestrijding van klimaatverandering. Met deze radicale beslissing probeert Chouinard het kapitalisme op zijn kop te zetten. Zelden komt het voor dat een miljardair alles weggeeft: Chouinard geeft namelijk niet een deel van zijn vermogen weg, maar zijn hele bedrijf inclusief zijn huidige en toekomstige inkomsten. Chouinard is dan ook nooit onder de indruk geweest van zijn vermogen: hij ‘walgde ervan’ dat hij in Forbes’ miljardairslijst terechtkwam, en beschrijft de dag dat Patagonia een miljard dollar winst boekte als ‘de ergste dag van mijn leven’. Aldus Chouinard zelf:
“Kapitalisme moet niet stoppen bij geld verdienen (…) Hopelijk beïnvloedt dit een nieuwe vorm van kapitalisme die niet eindigt met een paar rijke mensen en een heleboel arme mensen.”
.
Kritiek
Sinds het nieuws is uitgekomen hebben vele stemmen zich uitgesproken over de kwestie. Het is bijvoorbeeld frappant te noemen dat, doordat de overheid het nalaat om de klimaatcrisis te bestrijden, miljardairs het heft in eigen handen moeten nemen. Carl Rhodes, professor organisatiewetenschappen aan de Universiteit van Technologie in Sydney, waarschuwt dat er zo te veel macht gaat naar miljardairs, wat we al zien gebeuren bij de techgiganten.
Ook heeft Chouinard persoonlijk kritiek gekregen, omdat hij met het uit handen geven van Patagonia 700 miljoen dollar aan belasting ontwijkt. Dit is echter zwakke kritiek, want Chouinard lijkt niet veel te voelen voor belastingvoordeel. Het geld dat hij ontving dankzij de belastingverlaging voor de rijken onder de regering-Trump doneerde Chouinard aan goede doelen. Hij had ook niks kunnen geven. Bovendien gaat het ‘ontweken’ geld nu rechtstreeks naar het milieu, liever dan naar de fiscus.
Bronnen:
- 1% for the Planet/YouTube
- De Dikke Blauwe
- The Guardian
- RTL Nieuws
- Quotenet
- De Tijd
- Lees ook op AnimalsToday:
.
©AnimalsToday.nl Savanna Breitenfellner
