Na eeuwen weg te zijn geweest zijn er de afgelopen jaren steeds vaker wolven gespot in Europa. Nu de terugkeer van de wolf na DNA-onderzoek met zekerheid is vastgesteld ontstaan ook flinke meningsverschillen over de beschermde status van de wolf. Omdat de wolf de weidegang van onder andere schapen en geiten verstoort en een bedreiging is voor boeren vond afgelopen dinsdag een EU-topconferentie in Brussel plaats over een eventuele herziening van de status van de wolf.

Grijze wolf
Wolf behoudt beschermde status in Europa | Foto: Chris Muiden [GFDL or CC-BY-SA-3.0], from Wikimedia Commons
Twee situaties die onder andere werden ingebracht door voorstanders van strenger beheer en zelfs afschot, waren de incidenten in het Friese Boijl afgelopen maand, waarbij twee schapen werden doodgebeten en de incidenten in Pongau (Salzburg) waarbij meerdere schapen en geiten werden aangevallen en gedood. DNA-onderzoek heeft inmiddels bevestigd dat de schapen in Friesland inderdaad door een wolf om het leven zijn gebracht. De eerste DNA-resultaten die binnen zijn van de aangevallen dieren in Salzburg bevestigen dit niet. Een tweede DNA-onderzoek wordt inmiddels uitgevoerd om meer zekerheid te verschaffen.

Jacht op wolven openen
CDA-Europarlementariër Annie Schreijer Pierik uit het Overijsselse Twente was mede-organisator van de conferentie ‘Verdediging van beweiding en weidegang – naar een Europees wolvenplan’. Zij wil dat Europa maatregelen neemt tegen de wolf. Volgens haar vormt het dier een ernstige bedreiging voor grazende dieren en boeren.

“Er leven 12.000 tot 15.000 wolven in Europa en die zijn tot dit moment een groot probleem voor schapen- en geitenhouders. Wolven zijn roofdieren die je onder controle moet houden. Wolven die op strooptocht gaan bij schapenboeren, moeten worden bejaagd en bij nood worden afgeschoten om grotere overlast te voorkomen.”

Wolvenprotocol
In Nederland geldt het zogenoemde ‘wolvenprotocol’ voor de wolf. Daarin staat onder andere dat een wolf een beschermde diersoort is, die niet gedood, verwond of gevangen mag worden. Schade die door wolven worden veroorzaakt, wordt in principe vergoed.

Schreijer Pierik vindt deze Friese aanpak voor de problematiek van wolven naïef. Zij vreest voor een forse toename van het aantal wolven zonder actief beheersplan en refereert naar de toestand met de ganzen in Nederland.

wolvenroedel
Foto: C. Young Photography / Foter / CC BY-NC-ND

Succesvolle terugkeer van bijna uitgestorven wolf
Europees Commissaris Karmenu Vella concludeerde na afloop van de conferentie dat het Europees Parlement niet overweegt de beschermde status van de wolf te veranderen. In zijn speech benoemde hij diverse voordelen van het beschermen van de wolf:

“De terugkeer van de wolf in vele delen van de Europese Unie getuigt van het succes van onze collectieve inspanningen om het milieu en het natuurlijke erfgoed van Europa te beschermen en te behouden.”

Vella gaf aan dat het tevens een feit is dat het debat over de wolf alles behalve zwart-wit is. Volgens hem is er een “sterke publieke steun voor de terugkomst van de wolf die op de rand van uitsterven stond en voor de bescherming van de wolf”.

Herintroductie van eeuwenoude maatregelen
Omdat de wolf eeuwenlang niet in beeld is geweest zijn er geen maatregelen nodig geweest om het vee te beschermen. Maatregelen die eeuwen geleden werden getroffen moeten opnieuw worden getroffen om de kans op aanvallen op vee te verkleinen. Volgens Vella kan dat op verschillende manieren:

“Dit kan worden gedaan door de herintegratie van traditionele werkwijzen en lokale oplossingen die duizenden jaren hebben bestaan, deze aan te passen aan de hand van moderne technieken (bijv. elektrische hekken, visuele en akoestische afschrikmiddelen) en vervolgens dit toe te passen bij bestaande veehouderijen.”

Vella ondermijnt echter niet de problemen en bedreigingen die boeren ervaren. Hij maakt duidelijk dat het absoluut niet het geval is dat de Commissie in Brussel het beschermen van diersoorten boven het belang van mensen plaatst.

“De Commissie beschouwt haar rol niet alleen als die van bewaker van de Europese wet en de correcte toepassingen ervan, maar ook als die van bemiddelaar tussen verschillende belangen/ belanghebbenden. Er moeten lokale oplossingen gevonden worden met inachtneming van de regels die voor iedereen acceptabel zijn – zelfs als het voor een partij mogelijk niet de ideale oplossing is.”

Conclusie
De conclusie van de conferentie was dat, ondanks de hevige discussies tussen voor- en tegenstanders van de beschermde status van de wolf, de wolf een beschermde diersoort in Europa blijft en een beter beleid omtrent het beheer van de populaties effectiever is dan het doden van de wolven. Volgens Vella moet er een oplossing gevonden worden zodat mensen en dit roofdier op een vreedzame manier met elkaar kunnen samenleven.

Maurice La Haye, van Wolven in Nederland:

“We krijgen met de wolf een iconisch diersoort terug. Daar moeten we trots op zijn.”

Over de terugkeer van de wolf en mogelijkheden om zowel vee als wolven de beschermen heeft AnimalsToday eerder een uitgebreid artikel schreven. Lees hier meer.

Bronnen: Groene Ruimte, European Wilderness Society, RTV Oost, NOS, Karmenu Vella, Tubantia ©AnimalsToday.nl Rianne Kingma