Hij werd maar liefst zesentachtig jaar niet gezien, en werd als uitgestorven beschouwd, maar de Winton goudmol is terug van weggeweest. Border collie Jessie speelde een grote rol in de herontdekking van deze fascinerende graver, die eerder ‘zwemt’ dan graaft.
De Winton goudmol maakt deel uit van de goudmolfamilie – gravende zoogdieren – die wel wat weg hebben van de mollen die wij soms in onze tuin aantreffen. Beide leven onder de grond en graven lange gangen. Maar eigenlijk zijn goudmollen geen mol, ze zijn verrassend genoeg nauwer verwant aan zeekoeien, aardvarkens en tenrecs!
De Winton goudmol werd gezocht
En er nog een verschil: de goudmol graaft zich door zandduinen, waarbij hij gebruik maakt van een olieachtige substantie in zijn vacht om soepel rond te ‘zwemmen’. De gangen die hij op die manier aanlegt, zijn moeilijk te traceren. De mol is bovendien blind, en vertrouwt sterk op zijn gevoelige gehoor. Bij de minste of geringste trilling boven de grond slaat hij op de vlucht. Dit alles tesamen maakt dat hij vreselijk moeilijk op te sporen is. Niet voor niets stond hij bovenaan de lijst van meest gezochte dieren van natuurbeschermingsgroep Re:Wild.
Terug van weggeweest
Maar er is goed nieuws. Onderzoekers van de Endangered Wildlife Trust (EWT) en de Universiteit van Pretoria hebben, samen met speciaal getrainde speurhond Jessie, definitief vastgesteld dat de Winton goudmol terug is van weggeweest. Ze publiceerden een artikel over hun bevindingen in het tijdschrift Biodiversity and Conservation. Esther Matthew, senior veldwerker, is blij:
“Het was erg spannend om deel uit te maken van een team op zoek naar verloren soorten. De kers op de taart is het vinden van een soort.”
Hond Jessie droeg in hoge mate bij aan de vondst. Jessie is speciaal getraind om goudmollen te vinden. Dus ging ze mee op expeditie. Zodra ze een goudmol rook, ging ze op de grond liggen om de onderzoekers te waarschuwen, waarna ze een tennisbal kreeg als beloning. Terwijl zij daarmee speelde, namen de onderzoekers grondmonsters voor onderzoek op omgevings-DNA. Daarmee worden door de goudmollen afgegeven huidcellen, urine, uitwerpselen en slijm geanalyseerd. En ja, na onderzoek van ongeveer honderd zandmonsters, was de Winton goudmol terug van weggeweest. Met zekerheid verbleven twee mollen in het gebied bij Port Nolloth. Cobus Theron, lid van het onderzoeksteam:
“Hoewel veel mensen betwijfelden of de Winton goudmol nog leefde, had ik er alle vertrouwen in dat de soort nog niet was uitgestorven. Nu hebben we niet alleen het raadsel opgelost, maar ook deze DNA-mogelijkheden aangeboord voor de zoektocht naar andere verloren gegane of bedreigde soorten.”
Sinds de eerste vondsten in 2021 werden nog drie mollen aangetroffen, waaronder de bedreigde Van Zyl goudmol. Van de Winton goudmol zijn vier gezonde populaties gevonden in het zand van Port Nolloth. De kust is overigens niet zomaar een geliefde thuisbasis, het is de enige plek ter wereld waar de goudmol voorkomt. Het is dan ook jammer dat het gebied niet beschermd is, en er zelfs plannen bestaan voor diamantwinning. JP Le Roux van EWT:
“We moeten gebieden identificeren waar we onze beschermingsinspanningen op kunnen richten en gebieden veiligstellen om ervoor te zorgen dat deze soorten ergens kunnen blijven leven.”
Bronnen:
Lees verder op Animals Today.
Weetjes: Het aardvarken is geen varken (en ook geen miereneter)
©AnimalsToday.nl Laura Lancée
