Meer dan een kwart (25,6 procent) van de Nederlandse bijenvolken overleefde afgelopen winter niet. Dat is de grootste wintersterfte van bijen in dertien jaar, zo bleek uit de jaarlijkse wintersterftemonitoring onder Nederlandse bijenhouders.
Nederland telt ruim 11.000 actieve bijenhouders, waarvan ruim 2.700 bijenhouders meededen aan het jaarlijkse onderzoek van de Wageningen University & Research (WUR). Uit de analyse bleek dat dit jaar maar liefst 280 bijenhouders al hun volken hebben verloren gedurende de winter. Het hoogste wintersterftepercentage vond plaats in de provincie Utrecht (41,6 procent), gevolgd door Zuid-Holland (39,4 procent) en Groningen (34,6 procent). De provincie Limburg deed het het beste met 16,6 procent. Dit is een opmerkelijke verhoging ten opzichte van eerdere jaren. WUR-onderzoeker Harmen Hendriksma zegt daarover tegen NU.nl:
“In 2010 was er een relatief hoge wintersterfte vanwege een Belgische bijenvoedingsproducent die vervuilde suiker op de markt bracht.”
Hij vervolgt: “Als je dat van deze cijfers zou aftrekken, dan is de huidige wintersterfte weer wat hoger dan hij ooit is geweest. Dat heeft een niet te onderschatten impact op de bijenhouderij.”
Wintersterfte complex fenomeen
Wintersterfte vindt plaats in de periode tussen september en april. Bij wintersterfte van complete bijenvolken spelen verschillende factoren een rol: ziektes, kwaliteit van bijenhouden, gewasbeschermingsmiddelen en beschikbaar voedsel voor bijen. Vaak sterven bijen door een combinatie van deze factoren, maar een van de belangrijkste boosdoeners is de varroamijt. Deze exotische parasiet is een grote bedreiging voor de gezondheid van de Europese honingbij.
Honingbijen gebruiken sociale afstand als mijten de korf bedreigen
Tegelijkertijd is in Zuid-Holland en Utrecht ook sterfte te zien die niet kan worden verklaard door de varroamijt. De WUR noemt onder meer voedselaanbod en weersomstandigheden als mogelijke oorzaken. Als bijen al verzwakt de winter in gaan, bijvoorbeeld door een droge zomer en verminderd voedselaanbod of ziekte, dan vergroot dit de kans op sterfte van het volk.
Bestrijding varroamijt van belang
Mogelijk kan een bijenvaccin uitkomst bieden. In januari werd het eerste vaccin voor bijen goedgekeurd in Amerika. Dit ging om een vaccin tegen het virus Amerikaans vuilbroed. Volgens Handriksma komt deze bacterieziekte echter weinig voor in Nederland.
“Als de weerstand van bijen beter is, heb je misschien ook minder sterfte. Maar het is nog maar de vraag of een bijenlichaam op dezelfde manier gevaccineerd kan worden als een mensenlichaam. Waarschijnlijk is het effectiever om de varroaparasiet te bestrijden.”
Bronnen:
©AnimalsToday.nl Meia van der Zee
