Het verhandelen van nieuw ivoor – van na 1947 – is illegaal. Maar ondanks deze wetgeving blijkt uit onderzoek dat de meerderheid van het in Nederland als antiek verkochte ivoor jonger blijkt te zijn. Nederland maakt zich hiermee medeschuldig aan het massaal afslachten van Afrikaanse olifanten voor hun slagtanden, meegeholpen door het eenvoudig oud laten lijken van nieuw ivoor en het ingewikkelde proces om de werkelijke ouderdom van ivoor te bepalen.
Antiek ivoor, dat dateert van voor 1947, mag verhandeld worden, maar ivoor van na die datum niet. Handelaren omzeilen deze wetgeving door nieuw ivoor te verkopen als antiek. Aangezien er zelfs geen certificaat vereist is voor ivoor dat wettelijk verhandeld mag worden, is het niet moeilijk de wet te overtreden. Dit blijkt dan ook op grote schaal te gebeuren.
Niet antiek
Netwerk Avaaz en actiegroep Elephant Action League schaften ivoren kunstvoorwerpen aan via Marktplaats en in Nederlandse antiekwinkels. De universiteit van Oxford voerde hierop een ouderdomsonderzoek uit door middel van koolstofdatering, met als conclusie dat 68 procent van het onderzochte ivoor niet antiek is. Deze voorwerpen dateren van na 1947 en mogen niet verhandeld worden. Door de voorwerpen op gewiekste wijze met theebaden te ‘verouderen’, komen handelaren hier nu nog mee weg, mede omdat het onderzoek naar de oudheid van ivoor niet zomaar op het oog kan plaatsvinden.
Avaaz en Elephant Action League deden het onderzoek in tien EU-lidstaten en zullen de volledige resultaten begin juli publiceren. D66-Europarlementariër Gerben Jan Gerbrandy, zet zich al jaren in voor de Afrikaanse olifant en vertelde aan het AD:
“Dit is het wetenschappelijke bewijs dat er ook in Nederland op grote schaal gerotzooid wordt en je de illegale ivoorhandel alleen kunt aanpakken met een totaalverbod.”
Schijnwetgeving
Duidelijk is dat het huidige verbod op ivoor van na 1947 niet functioneert en voor douane en opsporingsdiensten niet te handhaven is. Door antiek ivoor als dekmantel te gebruiken, werkt de legale verkoop van jonger ivoor de illegale handel juist in de hand. Zolang ivoor verkocht mag worden, worden olifanten op gruwelijke wijze door de almaar gewiekster en geweldadiger opererende stropers gedood. Door het halfslachtige semi-verbod, werkt Nederland dan ook direct mee aan het afslachten van olifanten.
Avaaz kon hierdoor in Nederland eenvoudig ivoren beeldjes kopen, waarvan er drie van ivoor uit de jaren ’90 waren. Een ander voorwerp bleek zelfs van ivoor te zijn van een olifant die tussen 2000-’03 nog leefde.
Hoop op een totaalverbod
De grote vraag naar ivoor komt weliswaar uit China, maar wereldwijd is Europa de grootste legale ivoorexporteur. Ook de illegale handel tiert welig, blijkt uit de vele inbeslagnames binnen de lidstaten. Sinds 1998 is de illegale handel zelfs verdrievoudigd.
Eind juli beslist de Europese Commissie over een mogelijk totaalverbod op de handel in ivoor. Gerbrandy:
“Frankrijk en Engeland zijn daar al mee bezig, maar Nederland niet omdat er te weinig bewijs zou zijn dat de handel in antiek en gesmokkeld ivoor dooreen zou lopen. Dat verhaal gaat dus met deze studie niet langer op. Nederland moet zijn verzet staken en Brussel moet met een keihard verbod komen in plaats van met aanbevelingen. Eén land dat niet meedoet en je hele systeem is zo lek als een mandje.”
En als we niets doen?
Elke vijftien minuten sterft een olifant door stroperij. Hierdoor is het aantal wilde Afrikaanse olifanten in de afgelopen honderd jaar van 10 miljoen dieren gedaald naar minder dan 500.000. In het tempo waarin de dieren nu worden afgeslacht zullen ze binnen enkele decennia in het wild uitgestorven zijn.
Bron: AD ©AnimalsToday.nl Angelique Lagarde
