In Nederland kom je dit bijzondere dier niet vaak tegen, maar aan de andere kant van de wereld in het zuidoosten van Australië en op Tasmanië leeft de wombat. Een buideldier met het uiterlijk van iets tussen een beertje en een das, die ’s nachts leeft en heel veel graaft. En, hoe bijzonder, voor zover bekend is hij het enige zoogdier dat vierkantjes poept.   

wombat
Weetjes: de wombat

Buideldier

Een wombat is dus, net als zijn naaste buren de kangaroe en de koala, een buideldier. Deze dieren baren een levend, maar verder hulpeloos jong, dat nog maanden wordt opgevangen en gezoogd in de buidel van de moeder. Omdat de wombat veel graaft, is zijn buidel achterstevoren geplaatst, dus met de ingang naar achteren. Op die manier heeft het jong geen last van rondvliegend zand als zijn moeder bezig is met het uitgraven van de burcht.

Drie soorten

Van de wombat komen drie afzonderlijke soorten voor. De gewone wombat komt voor in het hele territorium. Daarnaast leven er twee afzonderlijke soorten breedneuswombats in het noorden en zuiden van zijn Australische leefgebied. De noordelijke breedneuswombat heeft het zwaar, er zijn er nog maar een paar tientallen over in een park van een paar vierkante kilometer. Wombats leven in zeer gevarieerd landschap, met bergen, woestijn, bos en grasland. Een volwassen wombat kan tot een meter lang worden, weegt tussen de 20 en 40 kilo, en wordt ongeveer 15 jaar oud, al zijn er ook wombats aangetroffen van 32 jaar. Wombats zijn ook verrassend snel, in een sprint halen ze wel 40 kilometer per uur. Sta je in de weg van een racende wombats, dan is de kans groot dat je omver wordt gelopen.

Herbivoor

Het dieet van de wombat bestaat voornamelijk uit taaie grassen, wortels en bladeren, waar hij door een lage energiebehoefte en trage spijsvertering op kan leven. Zo besteedt de wombat relatief weinig tijd en energie aan eten, en kan hij zijn nachtelijke uren besteden aan de bouw van zijn burcht, waar steeds nieuwe ingangen, kamers en gangen bij worden gegraven. Het is de plek waar hij overdag verblijft, al komt hij soms naar buiten, bijvoorbeeld om op te warmen als het erg koud is.

Burcht

De burcht van een wombat kan enorm groot zijn, met gangen van wel 200 meter lang. Bijzonder is dat de holenstelsels niet alleen beschutting bieden aan de wombat, maar aan meer dieren die vluchten voor roofdieren of bosbrand. Meerdere soorten wallabies, waaronder de rat-achtige bettong, hagedissen en zelfs pinguïns vinden er een veilige en koele plek.

https://twitter.com/TweetOfAKoala/status/1216304395958095878

Keutels

En dan de keutels, die zijn vierkant! Tot voor kort gingen onderzoekers ervan uit dat dit vooral te maken had met het afbakenen van territorium. Het idee was dat de wombat muurtjes of pyramides aanlegt langs de rand van zijn territorium, waarbij de kubusvormige ‘bakstenen’ niet wegrollen en makkelijk stapelen. Vrij recent zoeken experts de verklaring echter meer in de anatomie van de wombatdarm. Waar normaal gesproken een darm gelijkmatige druk uitoefent op de ontlasting -met een ronde vorm als resultaat – heeft een wombatdarm variatie in de rekbaarheid van de darmwand. Dit biedt het dier de mogelijkheid om zoveel mogelijk voedingsstoffen uit zijn stugge dieet te drukken én het leidt, als neveneffect, tot kubusvormige keutels.

Bron:

©AnimalsToday.nl Laura Lancée