Op het land leven enorme dieren, waaronder de olifant en de neushoorn, die ’s werelds grootste landdieren zijn. Deze kunnen vanwege hun grootte behoorlijk intimiderend en gevaarlijk zijn, wanneer we daar oog in oog mee komen te staan. Maar voor de echte reuzen der aarde moeten we onder het oppervlak van de diepe, donkere oceanen kijken, waar de gigantische walvissen leven. Even voor de beeldvorming: de tong van een Blauwe Vinvis (de grootste walvis ter wereld) is zo groot als een olifant! Hoe kan het eigenlijk dat deze dieren zo groot worden?
Onderzoekers veronderstelden eerder dat het de opwaartse druk in het water is die ervoor zorgt dat walvissen in hun groei niet door de zwaartekracht geremd worden. Hoewel dit nog steeds een factor kan zijn volgens William Gearty, ecoloog aan Stanford University, legt hij uit dat zeezoogdieren hun gewicht nodig hebben om zichzelf warm te houden in de vaak kille oceanen.
Onderzoek
Deze bevinding komt voort uit het meest recente onderzoek naar de grootte van walvissen, uitgevoerd door een team wetenschappers onder leiding van Gearty. Over de reden van de immense afmetingen van de dieren zegt hij:
“Zeezoogdieren moeten een gelukkige balans vinden tussen het nuttigen van voldoende voedsel en het produceren van voldoende lichaamswarmte. Deze dieren zijn groot om specifieke redenen. Het is niet omdat ze groot kunnen zijn, het is omdat ze groot moeten zijn.”
Hoe groter, hoe beter?
Aan de hand van een verschillende computermodellen die Gearty en zijn team creëerden analyseerden zij factoren die lichaamsgrootte beïnvloeden. Er kwamen twee factoren uit naar voren die tezamen bepalend zijn voor de lichaamsomvang van onder water levende zoogdieren. Ten eerste moeten deze zoogdieren groot zijn om voldoende lichaamswarmte vast te kunnen houden. Grotere zoogdieren verliezen ook minder van deze warmte aan het water dat hen omringt, wat hen een groot voordeel oplevert ten opzichte van hun kleinere soortgenoten.
Grotere dieren hebben dan ook meer voedsel nodig om hun immense voorkomen te onderhouden. Dit bleek de tweede bepalende factor uit het onderzoek te zijn. Ze zijn weliswaar beter in staat om warmte vast te houden, maar zodra ze onvoldoende voedsel nuttigen om hun metabolisme op gang te houden, dan heeft de eerste factor ook geen nut meer.
Zwaartekracht
Gedurende de afgelopen vijf jaren hebben wetenschappers bewijs gevonden waaruit blijkt dat, in de loop der tijd, families van zoogdieren de neiging hebben om een grotere lichaamsomvang te ontwikkelen. Dieren met meer massa kunnen zich beter verweren tegen hun rivalen in geval van paren of het zoeken naar voedsel, waardoor ze ook meer beschikking over een grotere diversiteit aan voedsel hebben.
Landzoogdieren, daarentegen, worden beperkt door de zwaartekracht. Ze hebben enorme botten en bloedvaten nodig om hun enorme lichaam te kunnen laten functioneren en tegelijkertijd in beweging te kunnen blijven. Geen eenvoudige prestatie als je, zoals de olifant, meerdere tonnen weegt.
Verrassende resultaten
Toen William Gearty het onderzoek startte was hij ervan overtuigd dat simpelweg het wegvallen van de zwaartekracht onder water de bepalende factor voor de lichaamsgrootte van zeezoogdieren zou zijn. In plaats daarvan bleek uit de onderzoeksgegevens dat de minimale afmeting van zeezoogdieren duizend maal groter is dan die van de kleinste landzoogdieren. Het grootste zeezoogdier bleek echter slechts 25 maal groter te zijn dan het kleinste zeezoogdier. Dit geeft volgens de onderzoekers aan dat er iets is dat de zeezoogdieren ertoe dwingt om zo groot te worden.
Hoewel er interessante, nieuwe bevindingen uit het onderzoek naar voren zijn gekomen, is het voor wetenschappers nog steeds deels een mysterie waar de giganten van de oceanen hun enorme lichaamsomvang aan te danken hebben.
Interessante weetjes
– De tien grootste dieren ter wereld zijn allemaal walvissen. Van ‘klein’ naar groot zijn dit (10) de Grijze Walvis, (9) de Noordse Vinvis, (8) de Bultrug, (7) de Potvis, (6) de Noordkaper, (5) de Groenlandse Walvis, (4) de Gewone Vinvis, (3) de Zuidkaper, (2) de Grote Oceaannoordkaper, (1) de Blauwe Vinvis.
– De tien grootste landdieren zijn van ‘klein’ naar groot (10) de Gaur (Aziatische rund), (9) de Giraffe, (8) de Zwarte Neushoorn, (7) de Javaanse Neushoorn, (6) het Nijlpaard, (5) de Indische Neushoorn, (4) de Witte Neushoorn, (3) de Bosolifant, (2) de Aziatische Olifant en (1) de Savanne-Olifant (Afrikaanse Olifant).
– De potvis is uitgerust met het grootste stel hersenen dat ooit op deze aarde heeft bestaan!
– De blauwe vinvis is het grootste dier dat op aarde leeft. Zijn gemiddelde lengte is ongeveer 25 meter en hij weegt gemiddeld zo’n 100 ton. Deze blauwe vinvis komt voor in alle zeeën ter wereld.
Bronnen: National Geographic, Dierenfun (1), Dierenfun (2) ©AnimalsToday.nl Rianne Kingma
