De rechtszaken tegen de Zuid-Afrikaan Joseph Nyalungu, alias Big Joe, lopen nu al meer dan tien jaar. Hij wordt onder andere verdacht van het stropen van neushoorns, het bezitten van hoorn en is beschuldigd van moord. Toch loopt hij nog steeds vrij rond.

Waarom loopt neushoornstroper Big Joe nog steeds vrij rond?
Waarom loopt neushoornstroper Big Joe nog steeds vrij rond? | Foto: publiek domein

Joseph Nyalungu, alias Big Joe, is een van Zuid-Afrika’s meest beruchte criminelen. De 57-jarige voormalig politieman weet hoe hij het corrupte rechtssysteem moet bespelen, waardoor zijn rechtszaken al tien jaar worden vertraagd.

In 2011 werd Big Joe onderweg van Johannesburg naar zijn woonplaats Hazyview, vlakbij het Kruger National Park, aangehouden. De Hawks, een speciale politie-eenheid, vermoedde dat hij neushoorns in zijn auto had verstopt. Een hoorn werd niet gevonden, wel 2,3 miljoen Zuid-Afrikaanse rand (132.000 euro). De hoorn was op dat moment al verkocht.

In de kofferbak werd ook een zak bloed aangetroffen, wat na laboratoriumonderzoek neushoornbloed bleek te zijn. Het DNA kwam overeen met een neushoorn die drie maanden eerder werd gestroopt in Kruger. Van alle neushoorns en hoorns in Zuid-Afrika proberen autoriteiten DNA af te nemen, om als bewijs in stroperszaken te gebruiken.

Een jaar later werd Nyalungu opnieuw gearresteerd bij een undercoveroperatie van de antistroopbrigade. Hij verhandelde toen in totaal acht hoorns. Nyalungu belandt uiteindelijk twee jaar in de gevangenis in afwachting van zijn rechtszaak, maar is op borgtocht vrijgelaten.
.

Neushoornkoe en kalf afgeslacht door stropers

Moord

Bovendien is Joseph Nyalungu nu de hoofdverdachte in een oude moordzaak uit 2010, waarin onlangs bewijs tegen hem is gevonden. Inmiddels liggen er 78 aanklachten tegen hem, die allemaal nog behandeld moeten worden. En dan zijn er nog de onbewezen beschuldigingen over betrokkenheid bij misdrijven.

Vorig jaar maart werd de beste rechercheur op het gebied van wildlife-criminaliteit, luitenant-kolonel Leroy Brewer, geliquideerd. De moord zorgt opnieuw voor vertraging, omdat nieuwe rechercheurs ingewerkt moeten worden op de lopende zaken. Afgelopen jaar werd Nyalungu’s partner in crime, Petros Mabuza, op klaarlichte dag in zijn auto doodgeschoten. Hij zou namelijk hebben gesproken met de politie. Hoewel er verdenkingen zijn dat Nyalungu erachter zit, is er nog geen bewijs.
.

Tweeënhalf jaar voor beruchte smokkelaar van neushoornhoorns

.
Volgens officier van justitie Ansie Venter, die Big Joe vervolgt, heeft hij waarschijnlijk zelf nooit een neushoorn gedood:

“Hij gaf de opdrachten en betaalde de stropers. Hij verdiende zijn geld als de tussenpersoon die hoorn verkocht aan criminele Aziatische netwerken.”

Aanhangers Big Joe

Wat de zaak volgens Venter nog ingewikkelder maakt, is dat hij veel steun van de lokale bevolking krijgt. Zijn aanhangers eisten bij een vorige hoorzitting dat de zaak zou stoppen. Ze zaten in de zaal en omringden het gerechtsgebouw. Commandant Francois Vermaak:

“Buurtbewoners van de wijk waar Big Joe woont, zien ons als de vijand. Je krijgt nauwelijks informanten die kunnen helpen een zaak op te lossen door van binnenuit inlichtingen te verzamelen.”

.

Vier neushoornstropers gearresteerd in Zuid-Afrika

Fouten en corruptie

Maar niet alleen Big Joe en zijn advocaat versperren de voortgang van de rechtszaken. Ook het rechtssysteem zelf zorgt voor veel uitstel. Het is onduidelijk of dit per ongeluk gebeurt of niet, maar er worden regelmatig fouten gemaakt. Ruim drie jaar geleden besloot de president van een regionale rechtbank het Skukuza court – de neushoornrechtbank – te sluiten en de stroperszaken voortaan zelf af te handelen. Als gevolg lag het werk in Krugerpark drie jaar stil. Inmiddels is Skukuza weer open, dankzij inmenging van het constitutionele hof. Andere vertraging werd veroorzaakt toen een IT-bedrijf, dat verantwoordelijk was voor de bewijsstukken van forensisch onderzoek, de toegang blokkeerde tot 250.000 documenten, nadat de overheid het contract niet verlengde.

Een structureel probleem is de betrokkenheid van politiemensen en rangers in deze criminele activiteiten. Zij vervullen regelmatig een dubbelrol en werken ook voor stropersbendes. De situatie wordt nog gecompliceerder als hun collega’s hen moeten onderzoeken en arresteren.
.

Meer dan 1000 neushoorns gedood in Zuid-Afrika in 2017

Opnieuw uitstel

Voor de moord op Willey Shipalane in 2010 moest Big Joe twee weken geleden voor de rechtbank verschijnen. Deze rechtszaak is nu uitgesteld tot 14 februari 2022. Volgens de openbare aanklager is de zaak dit keer uitgesteld omdat de opnameapparatuur het niet deed. Veel aanklachten lopen nog, waaronder de moord, ontvoering en diefstal van zeven witte neushoorns uit het Kruger National Park, fraude en belemmering van de rechtsgang.

Bronnen:

Neushoornstropers krijgen samen 105 jaar celstraf

©AnimalsToday.nl Sophie Jongma