Als je een hond aanschaft, dan neem je die voor het leven. Een mooi principe, waar sommigen echter lak aan hebben als het even lastig wordt. Maar als het écht erg is, en je niemand meer hebt – als je op straat komt te staan – is zo’n hond de laatste strohalm waar je je aan kunt vasthouden. Daklozen gaan voor hun hond door het vuur, geven hem hun karige kostje en eten zelf niet. En slapen zelfs in de barre winterkou buiten, omdat zij wél de nachtopvang in mogen, maar de hond niet. Wegens hygiënische redenen.

daklozen
Fotocredit: Ed Yourdon Flickr via Compfight cc

Nederland telt steeds meer daklozen. Het aantal is gestegen van 17.800 in 2009 naar 30.500 in 2016, omgerekend een toename van 60%. Maar liefst 70.000 mensen maken gebruik van beschermd wonen of maatschappelijke opvang. Precieze cijfers over het aantal daklozen in Nederland zijn moeilijk te krijgen. Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CSB) hanteert getallen waarbij dak- en thuislozen vooral worden geregistreerd als ze in de opvang zitten of bij familie op de bank slapen. Van daklozen op straat bestaan geen cijfers.

De meeste daklozen (bijna 50%) leven in de 4 grote steden: Amsterdam, Den Haag, Utrecht en Rotterdam. Maar zowel in de crisisopvang, als sociale pensions en de opvanglocaties van het Leger des Heils mogen geen honden naar binnen. De GGD schat het aantal daklozen dat tijdens de winterkou in Amsterdam op straat slaapt op 150 mensen. Daarvan hebben er naar schatting twintig een hond. Jij bent welkom, maar Flappie niet. Wat moet je dan? De kosten voor een regulier hondenpension kun je niet betalen, en als hij buiten moet blijven, wat gebeurt er dan met hem?

Winterkouderegeling

Als het zo langdurig koud is en onverantwoord om buiten te slapen, zoals nu, kondigen de G4 samen de winterkouderegeling af. De winteropvang in Amsterdam wordt dit jaar geregeld op het Alfa Driehoek-terrein in Westpoort. Ook kunnen dak- en thuislozen van december tot april terecht in een voormalige school aan de Nieuwe Looiersstraat in het centrum. De locaties bieden respectievelijk plaats aan 260 en 75 bedden. “Dit kan worden aangevuld door het plaatsen van maximaal 50 veldbedden in de inloophuizen van de Regenboog”, meldt de gemeente.

Om te voorkomen dat daklozen met een hond onder deze weersomstandigheden buiten blijven, vangt de gemeente Amsterdam de hond kosteloos op. Er zijn meerdere opvanglocaties in Amsterdam waar dak- en thuislozen terecht kunnen om te slapen. De veruit grootste locatie is aan de Contactweg in Westpoort. Daar staan 260 bedden.

HVO Querido en het Leger des Heils hebben met Dierenopvangcentrum Amsterdam (DOA) afgesproken dat zij de honden ophalen op de locatie winteropvang aan de Contactweg in Westpoort. De eigenaar van de hond overnacht in de winteropvang terwijl zijn hond verblijft in het asiel van DOA aan de Ookmeerweg in Nieuw-West. De volgende ochtend wordt de hond weer teruggebracht. De prijs voor de 8 kilometer lange rit: 74,- euro; de gemeente betaalt.

daklozen
Fotocredit: byronv2 Flickr via Compfight cc

Weinig animo

Roxanna van het DOA: “We hebben de afgelopen twee jaar maar zes keer een huisdier van een dakloze opgevangen. Ze hoeven niet eens hierheen te komen: het dier wordt met de dierenambulance heen- en teruggebracht. En toch slapen ze nog liever op straat dan van elkaar te worden gescheiden. Het is alles wat ze nog hebben en dat durven ze niet af te geven. Ook niet voor een nachtje. Ik weet ook niet precies hoe dat zit, maar ik kan me voorstellen dat je in zo’n situatie heel erg leeft in het moment. Dan kun je niet denken aan morgen of overmorgen, en dat je lieveling dan weer bij je zal zijn.”

Het Amsterdamse model (dat nu ook in Utrecht en Zuid-Limburg wordt getest) werkt dus niet echt. Eens kijken naar het buitenland, bijvoorbeeld de VS. Daar bestaat een soepkeuken onder de naam ‘Collide’, die voorziet in de behoeften van behoeftige mensen en hun dieren. Jeff Latzer, woordvoerder van de organisatie, zegt: “Onze klanten hebben allemaal een verschillende achtergrond, maar als ze één ding gemeen hebben met elkaar dan is het dat ze het allemaal bijzonder lastig hebben (gehad). Aangezien huisdieren een bijzonder positief effect hebben op zowel de lichamelijke als geestelijke gezondheid van daklozen vinden we het belangrijk dat we hen ook helpen.”

Onmenselijk

Honden vervullen een belangrijke rol , maar worden in het hulpverleningscircuit als een soort ‘bijvangst’ geregeld. Natuurlijk zijn sommige lotgenoten angstig of allergisch voor honden. Maar waarom dan geen container bijplaatsen zoals bij Chez Nous in Antwerpen? Manuel Chiguero van Chez Nous geeft aan:

“Vaak is die hond hun enige gezel. Waarom zouden we hen dan van hun gezelschapsdieren scheiden? Dat is onmenselijk. Ook koppels zijn bij ons welkom. Dat ligt moeilijk in onthaalcentra, waar mannen en vrouwen gescheiden worden. Hier kunnen ze samen slapen.”

Waar kan je terecht met je hond? Dat laat ‘Street Messenger‘ je weten. Burgemeester Eberhard van der Laan – beschermheer van de daklozen in Amsterdam – wierp er een balletje over op en vroeg of technologie een oplossing kon bieden. De Vodafone Foundation heeft in 2017 de handen ineen geslagen met het Leger des Heils. Dit doen ze door middel van Street Messenger. Street Messenger is een sms-service sinds december 2016 waarbij daklozen per dag twee sms’jes ontvangen om ze te helpen in de wereld op straat. Denk aan een tip voor een slaapplek of zelfs een bezoek aan de dierenarts.

#GNvdD: SMS-dienst voor daklozen met huisdieren in nood

Street Messenger helpt niet alleen de viervoeters. Ze helpen mensen die recent dakloos zijn geworden bijvoorbeeld ook aan nieuwe kleding. Deze groep mensen is kwetsbaar en doen er alles aan om hun leven weer op de rit te krijgen. Een steuntje in de rug is dan meer dan welkom. Gratis knipbeurten, acties van ondernemers zoals gratis kleding, een opvang die opengaat of juist dicht, waar je gratis met een huisdier naar de dierenarts kan, waar je je voeten kunt laten behandelen, welke sociale activiteiten er in de stad zijn en ga zo maar door. Elke dakloze krijgt gemiddeld twee berichten per dag.

Nog een mooi initiatief is van Bikers for Animals: die voorziet dakloze honden van warme hondenjasjes. Over deze bijzondere stichting sprak redacteur Liesbeth Riekwel met oprichter Henk (Doggy):

Bikers for Animals: stoere bikers met groot hart voor dieren

De organisatie deelde op 1 december jasjes uit bij het Leger des Heils aan de Kostergang. De stichting haalt geld op door sponsortoertochten, donaties, herplaatst afgedankte honden uit fokkerijen en redt dieren in noodsituaties.

Zet je de thermostaat wat hoger? Denk dan ook eens aan de mensen en dieren die buiten leven, en overweeg ze te helpen via Bikers for Animals.

Bronnen:

©Animals Today Jeanette Wolters