Vijf dierenwelzijnsorganisaties hebben een brandbrief gestuurd naar zowel demissionair minister Schouten van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit als naar de Vaste Commissie van LNV in verband met de 39 miljoen staatssteun (en de mogelijke miljoenen die nog volgen) aan dierentuinen. De dierenorganisaties zijn van mening dat het dierenwelzijn met deze regeling niet geborgd wordt, wat juist wel de bedoeling was.
Het transitieplan wat de dierentuinen moeten schrijven schiet ernstig tekort. In plaats van als voorwaarde voor dierenwelzijn op te nemen dat men moet stoppen met het doden van gezonde overtollige dieren afkomstig uit de fokprogramma’s, die na een kort leven gedood worden, hoeven dierentuinen slechts beleid te maken over de ‘omgang met surplus dieren’. In de toelichting van de regeling wordt zelfs het doden van gezonde dieren (zeer fout als ‘euthanasie’ omschreven) vanwege geldnood als mogelijkheid genoemd.
Voorwaarden dierenwelzijn bij staatssteun
Comité Dierennoodhulp, Animal Earth, Dierenrechten Alliantie, Rechten voor al wat leeft en Diervriendelijk Nederland zijn van mening dat dierentuinen die gezonde dieren doden uitgesloten moeten worden van de economische steun. De dierenorganisaties vinden het teleurstellend dat elke vorm van ambitie ontbreekt, zowel aan de kant van de overheid als aan de kant van de dierentuinen.
Naar schatting gaat het om tussen de 3000 en 5000 gezonde ‘overtollige’ dieren die jaarlijks gedood worden vanwege het fokken in Europese dierentuinen. Het werkelijke aantal ligt hoogstwaarschijnlijk nog vele malen hoger omdat dit de dieren zijn uit fokprogramma’s en hierbij niet alle kleinere dieren meegerekend zijn, zoals kuikens en reptielen, die dierentuinen uit eigen initiatief laten uitbroeden om enkel het geboren worden te laten zien om hen daarna achter de schermen te doden.
De dierenorganisaties vinden dat de 39 miljoen staatssteun gekoppeld moet zijn aan onderstaande belangrijke (dierenwelzijns-)voorwaarden, die nu geheel ontbreken:
- In de dierentuin worden er geen gezonde dieren dood gemaakt omdat de dierentuin in financiële nood is of omdat er dieren door het fokken overtollig zijn.
- De dierentuin stopt met fokken en start met een natuurlijke afbouw van het aantal diersoorten (Hierdoor komt er vanzelf meer ruimte voor de dieren die er nog zijn en minder kosten in de verzorging.).
- De directeuren en eigenaren van dierentuinen dienen zelf ook hun dierentuin te helpen en een deel van hun salaris/vermogen hiervoor in te leveren. Zo heeft directeur Zevenbergen van Diergaarde Blijdorp een inkomen van 142.497 euro en gratis wonen, directeur Rembrandt Sutorius van dierentuin Artis een inkomen van 204.001 euro inclusief woning en heeft Dirk Lips die eigenaar is van Beekse Bergen, Dierenrijk, ZooParc Overloon en AquaZoo Leeuwarden een vermogen van 200 miljoen euro.
.
Tevens dringen de dierenorganisaties aan op een groot maatschappelijk, wetenschappelijk en politiek debat over het bestaansrecht van de huidige dierentuinen in ons land. Volgens de minister zijn de maatschappelijke taken van de dierentuin van groot belang voor het behouden van biodiversiteit en natuurbeheer. Maar behalve voor het vermaak van mensen is de maatschappelijke waarde voor het behoud van biodiversiteit en natuurbeheer betwistbaar. Het niet meer van deze tijd om dieren voor ons vermaak gevangen te houden. Er bestaan veel betere en effectievere methoden voor educatie en het behouden van biodiversiteit en natuurbeheer, aldus de dierenwelzijnsorganisaties:
“Nu wij mensen zelf door de coronamaatregelen beperkt worden in onze vrijheid en het daar moeilijk mee hebben, zou enige empathie voor het trieste lot van de dieren die hun hele leven opgesloten zitten voor ons vermaak op zijn plaats zijn. Laten we stoppen met het gevangen houden van dieren en ons richten op het beter beschermen van dieren in natuurreservaten.”
Dit beschermen kan met innovatieve technologieën zoals wildlife trackers, ontwikkeld door de Nederlandse social enterprise Smart Parks. Met deze trackers kunnen dieren dag en nacht gevolgd worden om hen te beschermen tegen stropers. Om kinderen en volwassenen toch te voorzien van educatie kunnen er dierenparken gebouwd worden met kunstmatige intelligentie. Denk aan een park met dierenrobots, 3D-brillen en hologrammen. Ook het bekijken van natuurfilms, het bezoeken van natuurmusea en dieren bekijken in de natuur voldoet als educatie. Hiermee wordt de ouderwetse dierentuin overbodig en kan zij voortaan ingezet worden als opvang voor dieren in nood.
Bronnen:
- Gezamenlijk persbericht Comité Dierennoodhulp, Animal Earth, Dierenrechten Alliantie, Rechten voor al wat leeft en Diervriendelijk Nederland
- Brandbrief aan demissionair minister Schouten (pdf)
- Brandbrief aan de Vaste Commissie van LNV (pdf)
