De vogelgrieppandemie houdt aan en het einde lijkt nog lang niet in zicht. Het virus beperkt zich intussen niet meer tot vogels, in Argentinië is vrijwel een hele generatie aan jonge zeeolifanten bezweken aan het virus. Het roept de vraag op: kunnen zoogdieren elkaar besmetten?
In 2023 zijn meer dan 17.000 zuidelijke zeeolifantenjongen in Argentinië gestorven aan de gevolgen van de vogelgriep. Dat komt neer op 96 procent van alle zeeolifanten die vorig jaar in dat gebied zijn geboren. De meeste dieren waren tussen de één à twee weken oud. Deze hoge sterfte staat in schril contrast met de 18.000 pups die in 2022 geboren en succesvol gespeend zijn. Het verlies van zoveel jongen betekent een verlies van vrijwel een hele generatie zuidelijke zeeolifanten. Pas rond 2027 wordt de impact echt duidelijk, omdat de dieren er minstens drie jaar over doen om volwassen te worden. Claudio Campagna, hoofdauteur van het onderzoek, en Chris Walzer, directeur bij Wildlife Conservation Society (WCS), betrokken bij het onderzoek, zijn het eens:
“Vrijwel al het nageslacht is verloren. De aanblik van zeeolifanten die dood of stervend op de stranden liggen, kan alleen maar beschreven worden als apocalyptisch”
Eerder heeft Animals Today al gerapporteerd over andere besmette zoogdieren, waaronder katten, vossen een ijsbeer, zeehonden en zeeleeuwen. Het overgrote deel van deze zoogdieren zijn roofdieren. De dieren liepen het virus vermoedelijk op doordat ze een dode vogel aten of in contact kwamen met vogeluitwerpselen. Besmettingen tussen zoogdieren onderling leken nauwelijks voor te komen. De massale sterfte onder de zeeolifanten baart wetenschappers daarom zorgen: de jongen hebben weinig mogelijkheid gehad om in contact te komen met vogels en hebben het virus toch opgelopen. De pups drinken namelijk op deze leeftijd uitsluitend melk van de moeder en blijven de hele tijd in haar buurt.
Vogelgriep besmet zeeolifanten onderling?
Hoewel het nog niet met zekerheid is vastgesteld, lijkt het nu zeer waarschijnlijk dat het virus gemuteerd is en tussen zoogdieren doorgegeven kan worden. Het zeer besmettelijke virus heeft een R-waarde van rond de 100. Dat betekent dat elk besmet dier tot 100 andere dieren kan besmetten. Ter vergelijking, de R-waarde van eerdere COVID-19 varianten lag tussen de 1,5 en 7. Walzer:
“H5N1 is nu een bedreiging voor de biodiversiteit in de hele wereld. Het heeft wereldwijd meer dan 150 vogelsoorten besmet, evenals tientallen zoogdiersoorten”
Wetenschappers merkten bovendien eerder al op dat er verschuivingen zijn in de H5N1-receptorbindende eiwitten, die het makkelijker zouden maken om zoogdieren te infecteren, waaronder de mens. Tot nu toe waren er in tien jaar tijd slechts 880 mensen besmet met het virus, maar voor iets meer dan de helft was dit wel fataal. De Wereldgezondheidsorganisatie waarschuwt daarom voor een uitbraak van de vogelgriep bij mensen. Wetenschappers roepen daarom op om het virus echt serieus aan te pakken ter voorkoming van massale besmettingen onder zoogdieren.
Bronnen:
- HLN
- Science Alert
- WCS NewsRoom
- Lees verder op Animals Today
©AnimalsToday.nl Sophie Jongma
