Indringende beelden van een toenemend aantal gewonde zeehonden doen ons eraan herinneren dat de wereld vol ligt met zwerfafval. In zeeën en oceanen drijven veel afgedankte ‘spooknetten’, als deel van de plastic soep. Vistuig met venijnig snoer, oude visnetten op de zeebodem en ander zwerfafval zijn bij verstrikking of verslikking vaak dodelijk. Wereldwijd sterven jaarlijks enorme aantallen zeedieren door spooknetten alleen.

Vistuig spooknetten en zwerfafval kosten meer dierenlevens
Vaak raken zeehonden verstrikt als ze nog jong zijn en ontstaat een snijwond als ze groeien | Foto: publiek domein

Zeehonden, vissen, watervogels en walvisachtigen; ze kunnen allemaal verstrikt raken in spooknetten of ander vistuig. Dit kunststof visgerei vergaat praktisch niet, waardoor het eeuwenlang schade kan aanrichten. Vaak liggen de netten er al decennia en steeds vaker zijn zeehonden daarvan het slachtoffer. Langs de Noordzeekust is een opvallende toename te zien. Tot nu toe zijn dit jaar al 38 verstrikte zeehonden binnengebracht bij A Seal, Ecomare en Pieterburen, tegen 40 in heel 2023.
.

Spooknet veroorzaakt diepe nekwond bij zeehond

Vistuig, spooknetten en zwerfafval

Als ‘duurzaamheid’ alleen zou betekenen hoe lang iets meegaat, dan zijn visnetten en -lijnen extreem duurzaam. Maar afgedankt en overboord gegooid is er niets duurzaam meer aan. Zelfs nu het bewustzijn hierover is gegroeid, vechten zeedieren nog altijd tegen de voor ons onzichtbare spooknetten uit het verleden. We zien het pas echt wanneer  het aanspoelt, een zeehond erin verstrikt is geraakt of we het zelf opduiken. Door stormen en veranderende zeestromingen kan afval weer loskomen van de bodem en heel lang in het water blijven drijven.
.

5500 kilo afval uit de Noordzee gevist

.
Niet alleen vistuig is gevaarlijk voor dieren, ook allerlei vormen van plastic vormen een bedreiging. Er zijn walvissen aangespoeld met wel honderd kilo plastic in hun maag. Vogels zien het aan voor voedsel en raken erdoor verstopt of erin verstrikt en sterven een vreselijke dood.

Vistuig spooknetten en zwerfafval kosten meer dierenlevens
Foto: publiek domein

Opruimen!

Pas wanneer het kalf is verdronken dempt men de put. Vaak is er een schok voor nodig om mensen tot actie aan te zetten. Schoonmaken die boel, opruimen wat anderen gedachteloos en gemakzuchtig hebben weggegooid.
.

Door afval gestorven dolfijn Luca inspireert tot grote opruimactie

.
Tegen aangespoeld of weggewaaid zwerfafval kan iedereen iets doen, maar voor spooknetten en vistuig zijn vissers in eerste aanleg zelf verantwoordelijk. Al jaren wordt de visserij op het hart gedrukt geen netten te dumpen. Zoals gezegd helpt dit slechts ten dele, want in andere tijden gold een andere moraal. De zeebodem en kuststrook ligt vol met het afval van vorige generaties.
. Stormen en veranderende zeestromen

Visbedrijven moeten spookvistuig bestrijden

Top van enorme ijsberg

De 38 zeehonden die tot nu toe dit jaar zijn binnengebracht door verstrikking in vistuig vormen slechts het topje van een enorme ijsberg. Ook daarbij dreigt het gevaar onderwater en is voor ons niet zichtbaar. Buiten het zicht sterven door ons afval jaarlijks ontelbare dieren, waar we nooit weet van zullen hebben.

Bronnen:

71 kilo zwerfafval in maag Indiase koe

©AnimalsToday.nl BVR