De lente is in aantocht. De vissen komen eraan. Utrecht zet haar sluisdeuren open en verwelkomt de vissen, die onderweg zijn om zich voort te planten. Dat kunnen ze prima zelf, maar bij de Utrechtse Weerdsluis helpen we ze op weg met de visdeurbel.
Vissen zwemmen ieder voorjaar vanaf de Vecht, via de Oudegracht en de singels, naar de Kromme Rijn. Dwars door Utrecht, op zoek naar een plek om eitjes te leggen en zich voort te planten. Soms moeten ze lang wachten bij de Weerdsluis, omdat de sluisdeuren in het voorjaar niet vaak opengaan. Daarom hangt onder water bij de sluis een camera.
.
Visdeurbel Weerdsluis weer aan
Voor de tweede keer op rij – wegens enorm succes – neemt de gemeente Utrecht de camera in gebruik. Vanachter je beeldscherm is te zien of er vissen voor de sluis zwemmen en kun je vanaf vrijdag 25 februari weer op de ‘visdeurbel’ drukken. Daarmee geef je de sluiswachter een seintje dat er vissen liggen te wachten die door willen zwemmen. Hij kan dan besluiten om de sluis te openen. Normaal gesproken gebeurde dat in het voorjaar niet vaak. Nu kan dat dagelijks en hoeven vissen minder lang voor de sluis te wachten. Zo lopen ze ook minder risico om te worden opgegeten door reigers en aalscholvers.
Maar liefst 440 duizend mensen keken afgelopen jaar naar de livestream op YouTube van de visdeurbel. Honderdduizend keer werd er daadwerkelijk op de digitale deurbel gedrukt. Vanuit de hele wereld wordt naar de livestream gekeken. Bijhouden welke vissen je gezien hebt? Download dan de pdf Visbingokaart!
Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden:
“Dit jaar hangt de visdeurbel op een iets andere plek, waar we verwachten meer vissen te kunnen zien. Op visdeurbel.nl is ook te zien wanneer de sluis voor het laatst geopend is en hoeveel mensen er op dat moment de livestream volgen. Daarnaast is de livestream dit jaar beschikbaar via YouTube.”
Ook in buitenlandse media krijgt de visdeurbel de nodige aandacht:
DutchReview: The Dutch just gave the canal fish a “fish doorbell” (no, we’re not kidding)
Things are about to become great for fish in the Netherlands, as the city of Utrecht launches the first fish doorbell in the world.
.
Vispassages bij stuwen, gemalen en sluizen
Stuwen, dammen, gemalen en sluizen vormen een barrière voor vissen. Ze beperken het leef- en voedselgebied. Daarom zijn er speciale vispassages ontwikkeld. Twee daarvan zijn genoemd naar de ontwerper: Wim de Wit, voorheen werkzaam bij De Stichtse Rijnlanden.
Er zijn drie typen passages:
- de ‘reguliere‘ vispassage: Wim de Wit ontwierp deze vispassage in 1993, die sindsdien op diverse plekken in Nederland ligt;
- de sluisvispassage: ook een ontwerp van Wim de Wit. Eveneens op diverse plekken in Nederland aangelegd;
- de V-vormige bekkentrap.
.
De passages bieden voordelen voor zowel waterschappen als vis en natuur.
Belangrijk voor de Utrechtse wateren
Vissen zijn een belangrijk onderdeel van de wateren in Utrecht: van rivieren, kanalen en grachten. Ze eten waterinsecten en helpen bij een goede waterkwaliteit. Daarom worden vissen in Utrecht geholpen bij hun jaarlijkse trektocht.
Vissen zwemmen vaak in het donker van de ene naar de andere plek. Dat is veiliger dan overdag, omdat er dan minder vogels en andere jagers op de loer liggen. Dus als je ’s avonds naar de livestream kijkt, heb je de grootste kans om vissen te spotten. En misschien zie je ook de sluis opengaan.
Over vismigratie
In de winter verblijven vissen in diep water. Dat is veiliger; ze kunnen niet vast komen te zitten in het ijs en de temperatuur is lekker constant. In het voorjaar willen vissen juist naar ondiep water om hun eitjes te leggen, want ondiep water warmt sneller op. In de waterplanten die daar groeien kunnen kleine visjes zich verstoppen en veel voedsel vinden. Daarom zwemmen elk voorjaar overal in Nederland duizenden vissen vanuit diepe rivieren en kanalen naar ondiepe beken en slootjes. Sommige soorten zwemmen korte afstanden; andere leggen grote afstanden af. Zoals de winde (een zoetwatervis die tot de karperachtigen behoort) die vanuit Utrecht naar Duitsland kan zwemmen. Of de paling, die vanuit Nederland naar de andere kant van de wereld zwemt om zich voort te planten. Onderweg komen ze veel gevaren en obstakels tegen, zoals sluizen, dammen en gemalen.
Behalve de genoemde soorten winde en paling, kun je ook soorten als snoekbaars, ruisvoorn, snoek, kolblei, brasem, blankvoorn, baars en alver voor de sluisdeur zien trappelen om erdoor te mogen. Dus drukken maar! En zorg er zo voor dat er nooit meer een vis voor een dichte sluisdeur hoeft te watertrappelen!
Bronnen:
#GNvdD: Eerste visdeurbel ter wereld in Utrecht: ‘Bij de sluis ontstaat een vissenfile’
©AnimalsToday.nl Marianne Miltenburg
