Uit recent onderzoek is gebleken dat de schade van pesticiden op bijen en andere insecten het afgelopen decennium is verdubbeld. Dit ondanks de veronderstelling dat moderne bestrijdingsmiddelen minder impact op hun gezondheid zouden hebben.
De effecten van pesticiden
Pesticiden zijn al decennialang een belangrijke oorzaak van het drastisch verminderen van insectenpopulaties. De activiteit van insecten is vitaal voor de bestuiving van planten, en daarmee de instandhouding van vele ecosystemen. Het voortbestaan van de bij, één van de belangrijkste bestuivers, is de afgelopen jaren steeds vaker in opspraak gekomen. Zonder dit felgekleurde beestje zouden vele essentiële plantensoorten immers uitsterven. Daarnaast zijn bijen en andere insecten belangrijk voor het verschaffen van voedsel aan dieren hoger in de voedselketen en voor het recyclen van afval in de natuur.
Massale uitsterfte
Andere oorzaken van het massaal uitsterven van insecten zijn onder andere het inkrimpen van hun habitat ten behoeve van landbouw en urbanisatie, alsook lichtvervuiling. Langzaam maar zeker begint bovendien klimaatverandering steeds meer gevolgen te hebben op de grootte van populaties. Veel insectensoorten zijn immers niet opgewassen tegen instabiele klimaatomstandigheden. Plotselinge droogte wordt bijvoorbeeld vaak slecht door hen verdragen, aangezien ze snel vocht verliezen uit hun kleine lichamen.
Modernisering van ingrediënten
Hoewel het uitsterven van soorten al decennialang alarmerend aan het toenemen is, staat dit probleem niet altijd centraal in de politiek. In de jaren 80 van de vorige eeuw werd een nieuw type pesticiden op de markt gebracht; de zogenaamde neonicotinoïden. Lange tijd werd geclaimd dat deze moderne middelen dankzij een hogere efficiëntie minder schadelijk voor het milieu zouden zijn dan conventionele pesticiden. Hoewel 40 procent minder van deze middelen nodig is, is toch uit onderzoek gebleken dat de impact op met name insecten zelfs groter is geworden. Dit is te wijten aan een hogere mate van giftigheid van de nieuwe middelen. Als gevolg hiervan is de schadelijkheid voor bijen en andere bestuivers maar liefst verdubbeld in afgelopen decennium.
https://twitter.com/Aangespoeld/status/1367377864237154306
Onbedoelde bijeffecten
Ironisch genoeg is deze ontwikkeling het gevolg van een goedbedoelde poging tot het verminderen van de gezondheidsrisico’s van pesticiden. De nieuwe varianten zijn namelijk minder schadelijk voor gewervelde dieren, onder wie de mens en andere zoogdieren. Een ongelukkig bijeffect van de nieuwe samenstelling van deze middelen is echter een toename in toxiciteit voor ongewervelden zoals de bij.
Onvoldoende maatregelen
De ontdekking dat de vervangende stoffen neonicotinoïden alsook pyrethroïden voor bijensterfte zorgen is overigens niet helemaal recent. Hoewel vanuit de EU een belofte werd gedaan om deze substanties te verbieden, geldt dit verbod alleen voor landbouw in de buitenlucht en kunnen de middelen in kassen nog volop worden gebruikt.
EU stemt in met verbod op neonicotinoïden wegens hoge bijensterfte
Daarnaast heeft voormalig Amerikaans president Donald Trump deze wetgeving in de Verenigde Staten niet veel later teruggedraaid. Lees daarover meer:
Alarmerende afname vogelpopulatie VS door gebruik van pesticiden
Een mogelijke reden voor het onvoldoende doordrukken van effectieve maatregelen is het feit dat de ontwikkeling van nieuwe bestrijdingsmiddelen bij benadering tien jaar en 250 miljoen dollar kost. Dit zou als gevolg kunnen hebben dat het nadelig is voor de industrie om een relatief nieuw en efficiënt middel uit de markt te halen. Het is dus maar de vraag of gezondheidsbelangen in deze kwestie genoeg voorop worden gesteld.
Bronnen:
©AnimalsToday.nl Sacha Hoff
