Sinds kort doet er in het nieuws een verhaal de ronde over een opmerkelijke ruzie in het Duitse Hamburg. Recreatiezwemmers zouden verantwoordelijk zijn voor massale vissterfte in het Eichbaum-meer, doordat zij er in plassen. De lokale vissers zijn er erg boos over. Klinkt bespottelijk, toch? Kan zoiets als plassen in een meer überhaupt vissen doden?
Eerlijk antwoord: Ja, dat kan! Of menselijke urine echt het moordwapen is in deze bijzondere whodunnit, is afhankelijk van een aantal factoren die niet duidelijk blijken uit de schaarse rapporten. Hoeveel mensen hebben er bijvoorbeeld gezwommen en wat is de chemie van het meer? Maar urine kan zeker vissen doden, hoewel de urine zelf dan niet de oorzaak is…
Urine als meststof
Urine bevat namelijk veel stikstof, kalium en fosfor, voedingsstoffen die nuttig zijn voor plantengroei. In feite zijn dit zelfs de drie belangrijkste ingrediënten van zowel kunstmest als natuurlijke mest. De stikstof in de urine is niet N2, het gas waaruit het grootste deel van de atmosfeer bestaat. Het is N3-, de “vaste” stikstof die planten nodig hebben. Urine zal na een lange tijd neerslaan als een geurloze meststof genaamd struviet, waar ook blaasgruis of guis in de nieren uit bestaat.
Algengroei
Als je dus veel urine toevoegt aan een meer, stort je in wezen een hoop meststof, wat een bloei van algen veroorzaakt. Nadat de algen de meststof hebben opgebruikt, gebruiken ze zuurstof. En als de algen sterven, verbruikt hun afbraak nog meer, wat het zuurstofniveau van het meer drastisch verlaagt. Dat is wat over het algemeen inderdaad leidt tot vissterfte.
Extra gevaren voor de vis
Dezelfde soort vissensterfte komt ook voor wanneer landbouwafstroming rivieren en meren bereikt. Deze afstroming bevat veel kunstmest. Plus, de vissen uit het Eichbaum-meer worden geconfronteerd met een ongebruikelijk extra gevaar: wetenschappers van de Universiteit van Hamburg hebben naar verluid een bepaald soort algen in het meer gevonden dat extra gifstof loost.
Niet plassen in het water!
Uiteindelijk lijkt het aannemelijk dat sommige ogenschijnlijk onschuldige urine eigenlijk schadelijk is voor de vis in het meer. Het zou niet de eerste keer zijn dat een groot open water geconfronteerd wordt met hetzelfde risico: ecologen waarschuwen bezoekers om niet te plassen bij hun bezoek aan het prachtige Great Barrier Reef, uit angst dat algenbloei het koraal zal doden.
Maar eerlijk is eerlijk… De kans dat een dergelijke hoeveelheid menselijke urine aanwezig zou zijn in het meer en daadwerkelijk problemen zou kunnen veroorzaken lijkt verwaarloosbaar. Mest en urine afkomstig van grootschalige intensieve veeteelt, bijvoorbeeld, wat terecht is gekomen in het water in combinatie met de aanwezigheid van de bijzondere algensoort, klinkt stukken aannemelijker. De vissers lijken toch hun Latijn weer eens aan te hebben gesproken!
Bron ©PiepVandaag.nl Isabelle Oostendorp
