Slecht nieuws deze week voor bijen en imkers in het Limburgse Berg en Terblijt. Bij een bijenvolk is Amerikaans vuilbroed geconstateerd. De NVWA heeft in het gebied rondom de besmetting een vervoersverbod voor alle bijen ingesteld.
Amerikaans vuilbroed wordt veroorzaakt door een bacterie, de Paenibacillus larvae. Deze bacterie zorgt ervoor dat de larven van de Europese honingbij aangetast worden en veranderen in een slijmerige massa. De sporen van de bacterie zijn ongevoelig voor hitte en uitdroging, waardoor ze nog lang kiemkrachtig blijven. Er bestaat ook een Europese variant van vuilbroed, die wordt veroorzaakt door de Melissococcus pluton bacterie.
Explosief
Besmetting gebeurt door opname van bacteriesporen. De sporen van de bacterie worden door het poetsgedrag van de bijen en daarna tijdens het voeden van de larven overgebracht. Na het opnemen van met sporen besmet voedsel, vindt ontkieming plaats in de middendarm van de larve. Na het verzegelen van het broed vermeerderen de bacteriën zich explosief en tasten de inmiddels verpopte larve verder aan. Het totale popweefsel wordt door de bacteriën verbruikt. De pop wordt eerst lichtbruin, dan donkerbruin en sterft vervolgens. De ziekte wordt in een bijenvolk verspreid door de voedsterbijen.
Verbod
Sinds dinsdag geldt er in een gebied van 3 kilometer (klik voor pdf) rondom de uitbraak in Berg en Terblijt een vervoersverbod, zo meldt het ministerie van Economische Zaken. Het vervoersverbod geldt voor een periode van minstens 30 dagen. Vuilbroed is uiterst besmettelijk en kan in korte tijd het einde betekenen van vele bijenvolken, vandaar deze voorzorgsmaatregel.
Ook voor imkers is Amerikaans vuilbroed een ramp, omdat ze door de bacterie al hun bijen kunnen verliezen. Besmette bijenkorven en volken worden vernietigd om verdere verspreiding te voorkomen. Imkers die vuilbroed onder hun bijenvolken constateren hebben een meldingsplicht. Vorig jaar werd Amerikaans vuilbroed onder meer geconstateerd in Zuidlaren, gemeente Tynaarlo. Verder stak de ziekte de kop op in Hoogezand-Sappemeer, Exloo en Stadskanaal en veroorzaakte ook daar veel onrust onder bijenhouders.
Voedselvoorziening
Behalve door bacteriën die vuilbroed veroorzaken worden bijen ernstig bedreigd door het gebruik van insecticiden. In deze periode van het jaar zijn bijen en hommels van het grootste belang als bestuivers, waarmee ze een sleutelrol hebben voor de voedselvoorziening van de mens.
Bronnen: Rijksoverheid, Wikipedia ©PiepVandaag Bart van Riel
