De kust van Turkije wordt belaagd door een dikke laag slijm, veroorzaakt door een combinatie van afvalwaterlozingen en opwarming van de zee. Naast onaangename gevolgen voor het uitzicht en het strand, is het ook schadelijk voor het leven onder water. Met name koraalriffen en vissen hebben er last van.

zeesnot
Turkse kust belaagd door dikke laag ‘zeesnot’ | Foto: Pixabay

Dikke beige geleilaag

Van bovenaf gezien ligt er een bruinige strook op het diepblauwe water van de Zee van Marmara. Dichterbij gekomen blijkt het te gaan om een romige geleilaag van drijfzand, door experts ook wel ‘zeesnot’ genoemd. Het fenomeen is relatief nieuw in Turkije, waar het tot 2007 nog nooit was waargenomen.

Zeesnot

Zeesnot wordt veroorzaakt door warme en kalme weersomstandigheden in gebieden waar veel voedingsstoffen aanwezig zijn. En dat is het geval bij Marmara, waar zowel afvalwater van zo’n 20 miljoen Turken als vers water van de Zwarte Zee in samen komt. Dit levert zoveel stikstof en fosfor op, dat de in het water levende pythoplankton uit zijn voegen groeit. Onder normale omstandigheden zorgt het mini-plantje voor zuurstof, maar bij overpopulatie treedt een tegenovergesteld effect in werking en gaat het gestreste plantje slijm aanmaken.

In de meeste gevallen is het goedje zelf niet schadelijk. “Het gaat om een combinatie van eiwitten, koolhydraten en vet”, aldus Dr. Őzdelice van de Istanbul University. Maar de plakkerige laag trekt virussen en bacteriën aan, waaronder ook E-coli, en dat vormt een deken die het waterleven eronder verstikt.

Dood koraal

Dit jaar is de laag dikker en taaier dan ooit tevoren. Al in december vonden vissers zeesnot in hun netten dieper in zee. Dr. Őzalp, marien bioloog van de Çanakkale Onsekiz Mart Universiteit, was hogelijk verbaasd toen hij de troep aantrof tijdens zijn reguliere expedities ter controle van de koraalriffen in de Straat van Çanakkale, op de grens van de Zee van Marmara en de Egeïsche Zee. Het snot is met name schadelijk voor statische koraalorganismen, die eronder bedolven worden en niet langer kunnen ademen of eten, tot de dood erop volgt. Dr. Őzalp:

“De ernst van de situatie drong pas goed tot me door toen ik in maart veel dood koraal aantrof. Met name goudkoraal (savalia savaglia) en de zeezweep (paramuricea clavata) worden aangetast. Als dit zo door gaat ontstaat een groot probleem voor de ongewervelde dieren op de zeebodem. En aan de kust ook voor de vissen.”

Overbevissing en waterlozing

De vraag is wat er aan gedaan kan worden. Volgens Őzdelice is het warme water de hoofdoorzaak, de temperatuur is sinds de industrialisatie 2 tot 3 graden gestegen. Maar het tegengaan van klimaatverandering is een te groot probleem voor Turkije om aan te pakken, dus stelt ze voor het te houden bij maatregelen die Turkije wél kan beïnvloeden: overbevissing en het lozen van afvalwater.

“Ook overbevissing is een oorzaak, want dat zorgt ervoor dat natuurlijke planktoneters uit het ecosysteem verdwijnen.”

Algehele ommezwaai

Ook zonder klimaatverandering zou de Zee van Marmara last hebben van de dichtbevolkte en geïndustrialiseerde baai, maar met de stijgende temperaturen reageert de zee op geheel eigen wijze. Dr. Sari doet onderzoek naar de economische gevolgen van het zeesnot, en ziet maar één echte oplossing:

“Het zal alleen helpen als er op alle mogelijke manieren wordt ingegrepen in de tot nu toe gebruikelijke manier van leven. Alleen een algehele ommezwaai kan hier nog helpen.”

Bron:

©AnimalsToday.nl Laura Lancée