In de jaren ’70 en ’80 van de vorige eeuw dreigde de Afrikaanse olifant in zijn geheel uit te sterven. Dit resulteerde in 1989 in een door Kenia geïnitieerd handelsverbod op het ivoor van deze diersoort. Waar de vraag naar ivoor in de nasleep hiervan drastisch afnam, worden de Afrikaanse olifanten op dit moment wederom met uitsterven bedreigd vanwege hun slagtanden.
In 2011 heeft men bijna 24 ton aan illegaal ivoor in beslag genomen, meer dan twee keer zo veel als een jaar eerder. Volgens toezichthouder Traffic moeten er ongeveer 2500 olifanten hun leven hebben gegeven voor een dergelijke hoeveelheid ivoor. Ondanks dat 2011 een record jaar met betrekking tot in beslag genomen ivoor was, dreigt 2012 het record te verbreken.
Met name in Kenia en Tanzania verlaat het ivoor het Afrikaanse continent, om via Maleisië met vervalste papieren naar China of Japan te worden verscheept. Ook komt export via de markten in Caïro voor, waar eveneens de eindbestemming China is. Volgens onderzoek van Traffic is in de vraag naar ivoor in China sinds 2004 met 50% toegenomen.
Op een Chinese markt gaat legaal ivoor over de toonbank voor $900,- per kilo. Een gemiddelde slagtand weegt tussen de vijf en negen kilo. Legaal ivoor betekent dat het afkomstig is van een olifant die een natuurlijke dood is gestorven, of is gedood te bescherming van mensen of gewassen. Officiëel is het verplicht legaal ivoor te merken als zodanig, echter volgens hetzelfde onderzoek van Traffic blijkt dit amper te gebeuren. Slechts een tiende van de ivoor verkopende winkels had de benodigde vergunningen.
Ondanks dat stropen in Zuid-Afrika relatief weinig voorkomt, roept een grote meerderheid daar om het opheffen van het handelsverbod. Met name Kenia echter, waar stropen veel meer voorkomt, brengt hier tegenin dat daarmee de vraag naar ivoor nog verder zal toenemen. Dit zal ondanks het opheffen van het handelsverbod naar alle waarschijnlijkheid resulteren in een toename van stropers.
Hoe dan ook is de kracht van het handelsverbod sterk afgenomen, waardoor de Afrikaanse olifanten wederom in de penibele situatie van de vorige eeuw zitten. Met de visie “Wanneer de verkoop stopt, stopt het moorden ook,” is Save the Elephants in China een campagne gestart met behulp van plaatselijke beroemdheden. Yao Ming, basketbalster, en Ding Junhui, snookerspeler, roepen consumenten op geen producten aan te schaffen van bedreigde diersoorten.
Of deze campagne zijn vruchten gaat afwerpen, moet worden afgewacht. Feit blijft dat er in de eerste zes weken van dit jaar alleen al in Kameroen ruim tweehonderd Afrikaanse olifanten zijn afgeslacht om hun tanden.
©PiepVandaag.nl Franca Krijnsen
