Even was hij wereldnieuws: de allerlaatste mannelijke noordelijke witte neushoorn op aarde, genaamd Sudan. Dat was op de dag van zijn overlijden in maart 2018. The Last Male on Earth toont zijn laatste levensdagen op de Keniase savanne. Dagen waarin hij liefdevol wordt verzorgd, 24/7 door gewapende rangers wordt beschermd tegen stropers en dagelijks wordt bezocht door tientallen toeristen en journalisten. En waarin wetenschappers met nieuwe technieken alles op alles zetten om zijn soort te laten voortbestaan. Kortom: een ware kermis. Opgetuigd door de mens, de diersoort die Sudans soort naar het randje van de afgrond bracht en er nu alles aan doet om die te redden.
Het verhaal: Ver van ons bed, op de savanne van Kenia, leeft de laatste mannelijke noordelijke witte neushoorn op aarde. Zijn naam is Sudan en hij leeft niet alleen. Hij wordt verzorgd door bevlogen verzorgers, beschermd door bewakers elke dag vastgelegd door toeristen, filmploegen en fotografen van over de hele wereld. Wetenschappers zijn vastberaden om met innovatieve technieken zijn soort alsnog terug te zetten op aarde als hij er niet meer is. Wat is toch de aantrekkingskracht van de dreigende verdwijning van deze neushoornsoort? En wat zegt dat over onze eigen soort?
The Last Male on Earth
In The Last Male on Earth legt filmmaker Floor van der Meulen Sudans laatste jaren vast, en dan vooral de mensen die zich om hem heen verzamelden. Ze vangt de oprechte emoties van het 4 personeel van het reservaat. ‘Vertel zijn verhaal,’ zegt James, de verzorger wiens leven volledig om zijn geliefde neushoorn draait, ‘Wij moeten voor hem spreken, hij kan het niet.’ Ook PR- & marketingmanager Elodie heeft een sterke band met het dier. Ze kan niet vertellen wat hij voor haar betekent zonder vol te schieten. Maar meer nog toont de film de hele menselijke kermis die zich in tien jaar tijd rond Sudan heeft opgetuigd. Zo ontvouwt zich een bij vlagen vervreemdende tragikomedie met de majestueuze neushoorn Sudan in een ongevraagde hoofdrol.
De film neemt ons mee in het leven van Sudan. In het Ol Pejeta reservaat maakt een van zijn vaste verzorgers zorgvuldig Sudans ontbijt klaar. Zodra het reservaat zijn deuren opent, stromen de toeristen binnen. Sommigen van hen betalen extra. Zij mogen mee op de zogenaamde ‘Endangered Species Tour’, een rondgang langs de verschillende diersoorten die inmiddels in het wild zijn overleden, maar in Ol Pejeta voortleven. Hoogtepunt van de tour is de ontmoeting met Sudan. De bezoekers mogen hem één voor één aaien en met hem op de foto. Bewakers patrouilleren ondertussen dag en nacht over het 40.000 hectare grote gebied. Ze zijn zwaar bewapend en militair getraind om te voorkomen dat Sudan of een van de andere neushoorns iets overkomt.
Ondertussen tellen Sudans dagen af. Zijn dood nadert. Betekent dat het einde van de soort? Als het aan de wetenschap ligt niet. Een professor in de zoölogie in Berlijn en een IVF-specialist in Cremona, Italië, werken nauw samen om Sudan alsnog te voorzien van nageslacht. Met zijn zaad, dat in ingevroren toestand nog zeker 3000 jaar houdbaar is. Terwijl de rangers hun tweejaarlijkse militaire training krijgen, gaat Sudan zienderogen achteruit. Niet veel later sterft hij. Met een ceremonie neemt Ol Pejeta afscheid van zijn laatste man, ten overstaan van de wereldpers. Militairen hangen de vlag halfstok. Wit beklede stoelen verwelkomen de rouwende bezoekers als bij een bruiloft. De directeur waarschuwt in zijn speech, ten overstaan van tientallen cameraploegen, dat dieren op dit moment sneller uitsterven dan de dinosaurussen ooit deden. Een voltallige familie neemt, hangend over Sudans graf, een vrolijke foto met een selfiestick. De kermis lijkt door te gaan, ook zonder z’n grootste attractie.
De laatste scène, enkele maanden later, laat zien dat Ol Pejeta ondanks het gemis van Sudan in trek blijft. In een volgepakte hobbelige safaribus trekken toeristen onverminderd enthousiast hun verrekijkers en camera’s voor de twee vrouwtjes – moeder en dochter – die overblijven. Een gids vertelt hoe wetenschappers in Europa in de weer zijn met het bewaarde zaad van Sudan. Een man poseert breed lachend voor de camera. De mens geeft niet op.
–
Laatste mannelijke noordelijke witte neushoorn Sudan is overleden
Sudan
De neushoorn Sudan werd geboren in het wild in Sudan in 1973. Toen hij twee jaar was, werd hij gevangen en naar de Dvůr Králové dierentuin in het huidige Tsjechië gehaald, samen met vijf andere noordelijke witte neushoorns. Tien jaar geleden, inmiddels 36 jaar oud, werd hij verplaatst naar Ol Pejeta Conservancy in Kenia Daar werd hij samengebracht met de andere laatste exemplaren van zijn soort vanuit andere dierentuinen. Er werd gedacht dat de meer natuurlijke leefomgeving zou helpen de paringsdrang aan te wakkeren en gehoopt dat dat voor nageslacht 5 zou zorgen. Na de dood van Suni en Angalifu (twee van de drie laatste mannetjes) in 2014, belandde Sudan in een eigenaardige positie: die van het laatste mannetje van zijn soort. Een jaar later bleek, na uitgebreid onderzoek, dat hij inmiddels te oud was om zich nog natuurlijk voort te planten. Zijn zaad werd veiliggesteld en ingevroren in een spermabank in Berlijn.
Op 19 maart 2018 overleed hij. Zijn dochter Najin en kleindochter Fatu hebben hem overleefd. Zij zijn nu de laatste twee noordelijke witte neushoorns ter wereld. Maar zij zijn beiden niet in staat om zwanger te worden. Dus zijn er geavanceerdere technieken nodig om, met behulp van een draagmoeder, ooit nog een jonge noordelijke witte neushoorn op de aarde te zetten. De hoorns van neushoorns als Sudan zijn in Azië gewild om hun veronderstelde geneeskrachtige werking. Zo gewild, dat de prijzen door het dak gaan. ‘Elke neushoorn is een miljoen dollar waard’, zegt Pete, trainer van de rangers op Ol Pejeta en vele andere reservaten. Niet voor niets vallen zoveel van Sudans soortgenoten ten prooi aan stropers. Het aantal gestroopte neushoorns is de afgelopen tien jaar schrikbarend toegenomen. Alleen al in Zuid-Afrika van 13 gestroopte neushoorns in 2007 tot 1028 in 2017.
The Last Male on Earth tijdens World Rhino Day
Op 22 september 2019 is het World Rhino Day. Ter ere daarvan wordt de film op die dag in verschillende dierentuinen en natuurhistorische musea vertoond, waaronder Naturalis in Leide en Natuurhistorisch Museum Oudenbosch. Een up-to-date overzicht van vertoningen van de film is hier te vinden.
- Lees hier meer over de film
- The Last Male on Earth is genomineerd voor een House of Animals Award – breng je stem uit
- Bekijk de trailer van The Last Male on Earth:
Bron:
- Persbericht Film Inc.