De uilenwerkgroepen in ons land hebben het nog steeds erg druk met het beheren van nestkasten voor onder andere kerkuilen, ook nu de zomer zijn eind nadert. Doordat er dit jaar erg veel muizen zijn, is bijvoorbeeld het aantal broedende kerkuilen flink gestegen.

broedseizoen
Kerkuil | © Rollin Verlinde, Vilda natuurfotografen

Nesten zijn vaak twee keer zo groot als normaal. Ook nu zijn nog honderden kerkuilen bezig met het grootbrengen van jongen, zoals in het Groningse Lellens, een gehucht met 83 inwoners. Iets verderop, in Stedum, is zelfs een nest gevonden met elf jongen, bijna drie keer zoveel als normaal.  Carel Leemhuis, lid van de Kerkuilenwerkgroep Groningen:

“Door de enorme aantallen muizen hebben de uilen overal veel extra voedsel”.

Niet alleen kerkuilen profiteren van de grote aantallen muizen. Pascal Stroeken en Ronald van Harxen, grondleggers van de werkgroep Steenuiloverleg Nederland (STONE) volgen al tientallen jaren steenuilen in de Achterhoek.

“Sinds 1998 tellen wij tijdens elk bezoek aan een nestkast de prooiresten, met name de muizen. Tot aan dit broedseizoen was 2007 het topjaar met 197 muizen. De jaren 2009, 2010 en 2011 waren uitgesproken mager met 28, 38 en 34 muizen. 2012 was met 125 beduidend beter en 2013 belandde met 165 zelfs in de top drie. De verwachting was dat 2014 weleens voor een nieuw record zou gaan zorgen. Nou, die verwachting is uitgekomen. En hoe! De teller staat (in mei 2014), met nog een aantal kansrijke plekken te gaan, inmiddels op 486*. Fenomenaal! Dat is niet zomaar even een record, dat is buiten alle proporties. De bosmuizen alleen al verslaan met 253 exemplaren alle voorgaande jaren. En dan nog 145 veldmuizen, 73 rosse woelmuizen, 8 huismuizen, 6 woelratten en 1 jonge bruine rat. Bij sommige nesten lag een complete voorraad van meer dan 20 muizen, bij andere was de voorraad zo groot dat er voor de jongen geen beginnen meer aan was. De maden kropen ons letterlijk tussen de vingers door bij het eruit halen. Opvallend was dat er verschillende keren een flinke voorraad lag bij jongen die 10 tot 14 dagen oud waren. De muizenstand lijkt geëxplodeerd dit jaar. Zelfs op die leeftijd kunnen ze de overdaad niet aan. Wij zijn erg benieuwd waar de teller eind van het seizoen op staat, maar de 500 gaan wij voorbij!”

Ook de velduil is het dit jaar voor de wind gegaan. In onder andere Friesland, Overijssel en Utrecht zijn broedende paartjes gevonden. Een unicum, want zij broedden de laatste jaren alleen nog op de Waddeneilanden, met tussen 22 en 27 broedparen. Bijzonder dus dat nu zelfs paartjes gevonden zijn in andere provincies. In de Polder Mastenbroek (Overijssel) broedde voor het laatst een velduil in 1983; dit jaar zijn er aanwijzigingen dat er vijf paartjes hebben gebroed. Gerrit Gerritsen van de Vogelbescherming Nederland, heeft een aantal nesten in Mastenbroek gelokaliseerd. Volgens hem is dit uniek. Gerritsen:

“Eens in de dertig, veertig jaar is het een extreem goed veldmuizenjaar en daar komen velduilen op af. Een waanzinnig mooie vogel, die een spanwijdte van maar liefst een meter heeft. Ik hoop dat mensen in andere polders alert zijn en om zich heen kijken naar velduilen. Meld ze bij de Agrarische Natuurvereniging in de buurt en probeer zo de maaidatum uitgesteld te krijgen. Elk nest dat wij kunnen redden is er één!”

* Uit het jaarverslag van 2014 van Steenuiloverleg Nederland (Stone) blijkt inmiddels dat dit jaar bijna 600 muizen in nestkasten zijn aangetroffen. Een absoluut record!

Bron: Vroege Vogels ©PiepVandaag.nl Walter Eijndhoven