Een trieste nieuwe trend dient zich aan in Afrikaanse landen als Oeganda. De autoriteiten daar bemerken een grote toename van het aantal dierenvallen in wildparken. Veel vallen zijn door de lokale bevolking geplaatst om met stroperij wat geld te verdienen aan de verkoop van bushmeat, of voor eigen consumptie. Door het inzakken van het toerisme is de lokale bevolking berooid achtergebleven, ten koste van de wilde dieren.
Het overgrote deel van de incidenten met vallen lijkt niet gerelateerd aan een georganiseerd crimineel netwerk, waarbij op een commerciële schaal wordt gestroopt voor ivoor, neushoornhoorn of andere lucratieve lichaamsdelen van wilde dieren. Dat zegt de Uganda Wildlife Authority (UWA). De overheidsorganisatie denkt dat voornamelijk lokale bewoners die vechten om hun hoofd boven water te houden in door corona getergde tijden, verantwoordelijk zijn voor het plaatsen van de vallen.
Toch gaat het om een ernstig probleem; de vallen die worden weggelegd – van goedkope draadvallen tot zware stalen vallen gemaakt van oude auto-onderdelen – zijn sterk genoeg om het been van een antilope of giraffe te breken. Zo’n dier zit hopeloos gevangen en sterft door verhongering, uitdroging, bloedverlies, of een combinatie van die dingen.
Duizenden vallen in wildparken Oeganda
Lokale bewoners doelen erop om een antilope of zwijn te vangen om als bushmeat te verkopen of zelf op te eten. Maar de val maakt geen onderscheid tussen een zwijn of een leeuw. Elk dier dat te dichtbij komt is de dupe.
De Oegandese autoriteiten denken dat er inmiddels duizenden illegale vallen verstopt liggen in de tien nationale parken van het land. Tussen februari en mei van dit jaar registreerde de UWA al 367 incidenten die te maken hadden met stropen. Dat is meer dan het dubbele in vergelijking met dezelfde periode in 2019, zegt Charles Tumwesigye, adjunctdirecteur veldoperaties bij het agentschap. Hij is bezorgd dat het daadwerkelijke aantal zelfs nog hoger ligt, want voordat de autoriteiten iets bemerken, kunnen vallen en dode dieren alweer weggehaald zijn.
Toerisme is van levensbelang voor de economie in Oeganda. Daarnaast creëert het wildlife toerisme nog eens duizenden banen. Nu bezoekers plotseling wegblijven, en hun aanwezigheid niet meer helpt om stropers te weren, belemmerd dat ook de effectiviteit van operaties door rangers. Volgens Tumwesigye kunnen stropers zonder de toeristen makkelijker bijhouden wanneer rangers komen en gaan. Ook werden de rangers betaald met geld afkomstig uit het toerisme:
“Omdat medewerkers niet zeker weten of ze wel salaris zullen blijven ontvangen, denk ik dat de moraal en de wil om tegen stropers te strijden is gedaald.”
Kwetsbare soorten staan bloot aan gevaar
De gevolgen van stropen worden in Oeganda dubbel zo hard gevoeld. Meer dan de helft van de wereldpopulatie berggorilla’s leeft in Oeganda en met slechts 300 leeuwen en 2000 giraffen zijn de nationale populaties klein te noemen. Paul Funston, regionaal directeur van Panthera in Zuid-Afrika, zegt dan ook dat elk individueel verlies op zo’n kleine populatie gevoeld wordt:
“In het bijzonder volwassen leeuwinnen en vrouwtjes giraffes, want die hebben een sleutelrol in toekomstige populatietrends.”
Dat die zorgen niet voor niets zijn blijkt uit de dagelijkse praktijk van de rangers; tijdens een gezamenlijke tweedaagse patrouille met partnerorganisaties in juni, vond de UWA zeven dode giraffes in vallen. Ook voor de veiligheid van leeuwen wordt gevreesd, want in mei trof men in Queen Elizabeth National Park een dode leeuw aan, waarvan verschillende lichaamsdelen ontbraken. De precieze reden hiervoor is onduidelijk, maar in verschillende Afrikaanse landen worden leeuwenhoofden, -staarten en -poten gebruikt in een vorm van traditionele geneeswijze genaamd ‘muti’, omdat de dieren worden geassocieerd met voorspoed en geluk.
Stroperij van leeuwen in het kader van muti komt steeds meer voor in Zuid-Afrika. Tumwesigye en zijn team onderzoeken nu of dat ook zo is in Oeganda. Daarnaast worden ook in traditionele Chinese medicijnen lichaamsdelen van grote katachtigen gebruikt, evenals neushoornhoorn, een extract uit de huiden van ezels of bijvoorbeeld de schubben van schubdieren (pangolins).
Andere leeuwen waarvan bekend is dat ze in Queen Elizabeth National Park leven, worden momenteel vermist en minstens vier dieren werden de afgelopen maanden in vallen aangetroffen in Murchison. Tumwesigye zegt dat deze dieren weer in vrijheid gesteld konden worden en hun verwondingen naar alle waarschijnlijkheid hebben overleefd.
Om de leeuwen nu zo veel mogelijk te beschermen willen lokale beschermingsorganisaties samen meer dieren een zender gaan meegeven. Zo kunnen ze beter via de satelliet gevolgd worden. Maar ook daar is geld voor nodig.
Beschermingsprojecten rampbestendig maken
Al met al is het beschermen van diersoorten tijdens lockdown en coronarestricties weer een nieuwe uitdaging in een rij van vele. Het is enerverend werk, waarbij met veel factoren rekening gehouden dient te worden.
Dat illegale activiteiten de afgelopen maanden zijn toegenomen omdat het slecht gaat met de economie in veel landen en inkomens uit toerisme wegvallen is ook volgens biologe en gorillaonderzoeker Martha Robbins niet vreemd. Ook op dergelijke onverwachte uitdagingen, die drastisch ingrijpen in onze normale dagelijkse routine, moeten beschermingsprojecten meer gaan inspelen. Robbins:
“De behoeften van lokale gemeenschappen vergen meer aandacht, zodat het hele kaartenhuis niet instort tijdens een crisis als die we nu doormaken.”
.
- Lees ook:
.
Gebrek aan toerisme verhoogt stroperij zwarte neushoorns in Botswana
.
Bron:
©AnimalsToday.nl Merel Roks
