Het is nu een feit: 2013 is een invasiejaar van grote kruisbekken. Deze Scandinavische soort wordt nu overal in Nederland in kleine aantallen waargenomen. Zes jaar geleden werden zij ook in Nederland gezien, maar in veel kleinere aantallen. De laatste grote invasie dateert alweer van meer dan twintig jaar geleden, namelijk in 1990.

Grote kruisbekken
Grote kruisbek | Foto: Jim Almond via Shropshirebirder.co.uk

Mastjaren
‘Gewone’ kruisbekken worden ook al met velen gezien in ons land, maar deze zijn in Nederland veel algemener dan hun grotere broeders. Begin oktober echter doken de eerste grote kruisbekken op, eerst een paar, maar al heel snel ook groepjes. Dat de soort hier eigenlijk weinig is te zien, heeft te maken met zijn voedsel: het zaad van de grove den. Deze boomsoort vertoont geringe schommelingen in de productie van zaad en echte ‘mastjaren’ komen veel minder vaak voor dan bij fijnsparren. In jaren met veel dennenzaad groeit het aantal kruisbekken. Als het jaar daarop minder voedsel aanwezig is zakken de vogels af naar het zuiden en kunnen dan in Nederland terechtkomen.

Het onderscheid met zijn kleinere familielid betreft vooral de extra grote snavel. Kegels van de grove den zijn namelijk veel harder dan die van de fijnspar, de boom waar vooral de ‘gewone’ kruisbek in te vinden is.

Wie deze spectaculaire vogel een keer wil zien, kan het best Waarneming.nl raadplegen.

Bron: Vogelbescherming.nl ©PiepVandaag.nl Walter Eijndhoven