Eindelijk is het dan zover. De zon schijnt, het is warm en boven de 15 graden. De bijen vliegen vlijtig en dikke hommels gonzen rond zoete bloemen. Het is de dag van het bijenbevolkingsonderzoek. Het dak gaat er af!
Ik maak het paleis van de bovenkant open en werp een eerste blik in het paleis van de koningin. Ze is steevast te vinden in de kinderkamers. Maar de ene koningin is de andere niet. Sommigen broeden op zolder, andere hebben zich teruggetrokken in de keuken ingeklemd tussen raten vol honing. Sommigen zijn gestorven en de hele hofhouding met haar.
Dan begint het vruchtbaarheidsonderzoek. Ik zoek in het bijenvolk naar BRIAS. Dit is de imkerterm voor broed in alle stadia. En baan mij een weg langs lege en volle provisiekamers tot in de kraamkamer van het bijenvolk. Daar liggen de eitjes in schoongepoetste cellen, schreeuwen de larven wit en dik gekruld om voedsel en slapen de poppen tot zij ontwaken als jonge bijen. Een enkele jonge bij loopt al als een donzig kuiken verdwaasd tussen haar oude tantes. De hele generatie bijen die nu het broed verzorgt en uitvliegt om stuifmeel en nectar is vorig najaar geboren. De nieuwe generatie pluizige jonkies zal zo’n hoge leeftijd niet halen. Over een week of drie zijn zij oud genoeg om voedsel voor het volk te zoeken. De tantes hebben al de hele winter op de tros gezeten met de koningin, haar warm gehouden en gevoed. Nu bouwen ze ook nog een nieuw volk op tot ze sterven tussen het jonge gras, of verstopt in een lentebloem. De generaties bijen zullen elkaar nu snel opvolgen. De lente- en zomerbijen leven ongeveer zes weken, dan geven ze het leven door aan een jonger zusje.
Een week of vier geleden is de koningin begonnen met broeden. Elke dag legt ze een rand eitjes om de die van de vorige dag. Van binnen naar buiten breidt ze het broednest in cirkels uit. En als na drie weken de jonge bijen zijn geboren, begint ze weer van binnen uit. Om het broednest wordt het voer voor de jonkies opgeslagen. Want als de eitjes uitkomen zijn het nog geen bijtjes. De larven die geboren worden groeien zo snel dat zij binnen een week duizend keer zwaarder worden. Wij doen hen dat gelukkig niet na. Stel je voor, een pasgeboren baby die binnen een week 3000 kilo zou wegen! We zouden als reuzen de wereld bevolken.
Wat is het voedsel dat de bijenlarven krijgen? Welk krachtvoer zetten de bijen in om zo sterk te groeien? In het onderstaande filmpje vind je het antwoord op deze vragen:
Voordat ik het paleis weer verlaat hou ik voorjaarsschoonmaak. Ik zet de ramen even open, maak wat ruimte in de kinderkamers en inspecteer de voedselvoorraden. Ik pas hier en daar een verbouwing toe, een verdieping minder bij het ene paleis, een torentje erbij op het andere. Alles staat te glanzen in de voorjaarszon. De bijen zoemen luid, ze zijn dik tevreden en ik ook.
Ben je nieuwsgierig? Zie je ze vliegen en wil je ze beter leren kennen? Wil je weten wat je voor de Nederlandse bijen kunt doen? Kom naar een van de bijeenkomsten van Bijen & Bedrijf. Het programma 2016 komt volgende week online.
Sonne Copijn is imker, trainer, verteller en activist
©PiepVandaag.nl
