Wetenschappers denken eindelijk te weten waarom er zo vaak strandingen van walvissen plaatsvinden. Duidelijk was al dat een belangrijke oorzaak de sonar van schepen is, maar in dit nieuwe onderzoek blijkt ook waarom de dieren er zo’n last van hebben. Ze krijgen er namelijk decompressieziekte van, net als bij duikers.
Ook al kan je nog zo goed duiken de dieren krijgen volgens dit nieuwe onderzoek last van stikstofbellen in hun bloed als ze net als duikers te snel naar de oppervlakte komen. Dat ze veel te snel naar de oppervlakte komen is het gevolg van pure paniek door de geluiden van de schepen.
Duikpatroon verandert
Het onderzoek, waarbij 21 wetenschappers hebben samengewerkt, is gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Proceedings. Yara Bernaldo de Quiros van de universiteit van Las Palmas op Gran Canaria: “Als ze in de buurt komen van sonar raken ze gestrest en zwemmen ze zo snel mogelijk weg van de geluidsbron. Daardoor veranderen ze hun duikpatroon. Hun stress wint het van hun duiktechniek en daardoor krijgen ze stikstof in hun bloed. Alsof ze een shot adrenaline krijgen.”
Vooral van sonar met middenfrequenties zouden de dieren in paniek raken. In de jaren vijftig werden deze specifieke sonars ontwikkeld om duikboten te detecteren en op dit moment worden ze gebruikt voor militaire oefeningen en voor patrouilles op zee, vooral door de lidstaten van de NAVO en door de VS.
Eerste strandingen
Vanaf het moment dat in de jaren zestig sonar in gebruik werd genomen door schepen begonnen de strandingen, zeker in de Middellandse Zee, van spitssnuitdolfijnen. Tussen 1960 en 2004 werden maar liefst 121 strandingen gemeld. Bij zeker 40 strandingen is met zekerheid vastgesteld dat er militaire activiteiten in de buurt hebben plaats gevonden. De dupe waren steeds spitssnuitdolfijnen die binnen enkele dagen stranden.
2002 was een waar dieptepunt, toen binnen 36 uur op de Caribische eilanden maar liefst 14 spitssnuitdolfijnen stranden, tijdens een oefening van de NAVO in de buurt. Binnen enkele uren nadat de sonar werd gebruikt begonnen de strandingen, aldus een van de aanwezige wetenschappers. Op het eerste gezicht leken de dieren geen verwondingen te hebben maar na autopsie bleken er stikstofbellen in de aders van de dolfijnen te zitten en de hersenen waren aangetast door bloedingen. Ook hadden de dieren schade aan hun zenuwsysteem en andere organen.
Spaans verbod
Na een artikel in het tijdschrift Nature op basis van deze nieuwe inzichten besloot de Spaanse overheid dat er geen militaire oefeningen op zee meer worden gehouden rond de Canarische Eilanden. Onderzoeker Yara Bernaldo de Quiros:
“Tot dan waren de eilanden een hotspot voor walvissen die zich op het strand smeten. Sinds het moratorium is er geen enkel geval meer waargenomen.”
De wetenschappers pleiten er nu voor om het verbod ook uit te breiden naar andere gebieden waar strandingen vaak voorkomen.
Bron:
©AnimalsToday.nl
