“De mensheid voert een ‘onzinnige en suïcidale’ oorlog tegen de natuur waardoor mensen lijden, de economie enorme schade oploopt en het leven op aarde in rap tempo wordt vernietigd”, aldus Secretaris-generaal van de Verenigde Naties, Antonio Guterres.
Guterres deed zijn stevige uitspraak bij het verschijnen van een VN-rapport over de drievoudige crisis waarin de planeet zich momenteel bevindt: de klimaatcrisis, het uitsterven van wilde dieren en natuur, en ernstige vervuiling waaraan jaarlijks miljoenen mensen vroegtijdig sterven. Het rapport verbindt de meest recente waarnemingen en onderzoeksresultaten aan mogelijke oplossingsrichtingen, en presenteert op die manier een gezaghebbend wetenschappelijke blauwdruk voor een plan van aanpak die de wereld op het nippertje zou kunnen redden. Guterres:
“Vrede sluiten met de natuur is dé opdracht voor de komende decennia; het is de sleutel tot een voorspoedige en duurzame toekomst voor ons allemaal.”
Andere visie op beleid
Het VN rapport pleit voor een aanpassing van de samenleving en de economie door te kiezen voor een andere visie op beleid. Neem bijvoorbeeld de aanbeveling in een advies aan de UK Treasury deze maand, om het bruto binnenlands product als economische maatstaf te vervangen door de werkelijke kosten voor de natuur.
De uitstoot van CO2 moet worden belast, en de miljarden die nu uitgegeven worden aan ‘perverse subsidies voor fossiele brandstoffen en destructieve landbouw’ moeten gaan naar groene energie en voedselproductie, zo gaat het rapport verder. Naast systemische hervorming, kunnen rijkere landen ook meer bijdragen door vleesconsumptie terug te dringen en minder energie en water te verspillen. Volgens Guterres zal een andere aanpak niet leiden tot een slechtere levensstandaard of meer armoede:
“Integendeel. Vrede sluiten met de natuur, het beschermen van haar welzijn en alert zijn op kritieke en ondergewaardeerde voordelen die de natuur ons biedt, zijn nu juist de sleutel tot een voorspoedige en duurzame toekomst. Dit rapport legt een hoopvol fundament. Ja, het beschrijft hoe ons gevecht met de natuur de planeet kapot gemaakt heeft. Maar het schetst ook een uitweg naar verbetering, door de vrede te tekenen en te beginnen met wederopbouw.”
Verstoring van de natuurlijke orde
Inger Anderson, hoofd van UNEP, het VN Milieu Programma:
“We hoeven alleen maar te kijken naar de huidige pandemie, veroorzaakt door een van dier op mens overgesprongen ziekte, om te zien dat de zeer nauw op elkaar afgestemde natuurlijk orde is verstoord.”
Zowel UNEP als WHO meent dat de pandemie in essentie veroorzaakt is door de afbraak van de natuur, en zullen toekomstige uitbraken in ernst toenemen, tenzij we nu maatregelen nemen.
Het rapport benadrukt dat de groei van de wereldeconomie, een vervijfvoudiging in de laatste 50 jaar, voornamelijk mogelijk werd door fossiele brandstofwinning en de extractie van andere natuurlijke grondstoffen, tegen extreem hoge milieukosten. De wereldbevolking en haar welvaartsniveau zijn verdubbeld sinds de jaren 70, terwijl 1.3 miljard mensen onder de armoedegrens leven en 700 miljoen honger lijden. De planeet stevent af op 3 graden opwarming, een miljoen diersoorten worden met uitsterving bedreigd en 90 procent van de menselijke populatie ademt vervuilde lucht in.
De mens domineert de aarde
‘We gebruiken driekwart van het landoppervlak en twee derde van de oceanen – we domineren de aarde volledig’, aldus Ivar Baste, van het Noorse Milieu Agentschap en één van de hoofdauteurs van het rapport. Sir Robert Watson, ook hoofdauteur, vult aan:
“De drie crises waarin we zitten hangen met elkaar samen en we moeten ze dan ook tegelijkertijd oplossen. Het gaat niet langer om louter problemen voor het milieu, het raakt aan economie, ontwikkeling, sociale, morele en ethische kwesties.”
Helaas is het niet zo makkelijk om iedereen mee te krijgen op het pad van verandering, de vele gevestigde belangen verzetten zich daartegen. Het is dus van belang dat overheden stevig en ferm handelen, perverse subsidies afschaffen en eerlijke rekenmodellen hanteren. Watson ziet ook belangrijke verantwoordelijkheden voor de financiële sector, die moet stoppen fossiele brandstofwinning, houtkap en grootschalige monocultuur landbouw te financieren, en voor het bedrijfsleven, dat te langzaam overgaat naar duurzamere alternatieven. Het is te hopen dat overheden de twijfelaars met regels en geboden over de streep kunnen trekken.
Vervuiling iets teruggedrongen, maar nog steeds dodelijk
Ondanks verbetering in sommige rijke landen, is vervuiling van lucht, water, bodem en werkplekken nog steeds verantwoordelijk voor zo’n 9 miljoen doden per jaar, 1 op elke 6 doden in totaal. ‘Dat is enorm veel’, aldus Baste, en een reden om dit onderwerp in het rapport mee te nemen.
VN-top voor klimaat en biodiversiteit
De Verenigde Naties komen in 2021 op twee bijeenkomsten bij elkaar. In mei ontmoeten ze elkaar in China om te spreken over biodiversiteit, in november volgt de COP26 in Glasgow over klimaat. Watson:
“We weten maar al te goed dat we de biodiversiteit doelstellingen uit 2010 bij lange na niet gehaald hebben. Ik zal dan ook echt teleurgesteld zijn als de komende topontmoetingen alleen gaan over doelen en richtlijnen. Het moet gaan om actie – dat is echt cruciaal.”
Bron:
.
©AnimalsToday.nl Laura Lancée
