Schotse Hooglanders gedood: ‘Wolven voeden onmacht; innovatie harder nodig dan ooit’ 

Vier jonge Schotse Hooglanders in het natuurgebied bij de Kievitsloop in Someren zijn mogelijk door een wolf gedood. Ze waren een jaar oud en niet veel groter dan een schaap. Bewijs op basis van DNA-analyse ontbreekt nog, maar volgens een expert zou het bij 1 rund wel om een wolf gaan.

De veehouder had zich niet gerealiseerd dat wolven in de buurt actief waren. Hij vindt het voorval vervelend en problematisch als er nog meer dieren worden gedood. Hij wil wel maatregelen treffen, maar weet niet welke. Extra prikkeldraad noemt hij, maar dat kan volgens hem niet goed in het gebied. De representante van de land- en tuinbouworganisatie LTO Nederland is er ondanks alle onduidelijkheid nu al klaar mee. Ze wil een wolvencommissie in de provincie Brabant, net als in Gelderland. En geld voor hoge hekken en extra prikkeldraad…
.

Diederik van Liere: Investeren in co-existentie met de nieuwe generatie wolven

.
De berichtgeving heeft alle tekenen van onmacht over de entree van wolven. Runderen gedood… Nu een commissie in Brabant! En geld voor prikkeldraad. De essentie is echter te realiseren dat de dynamiek van de wolf in Nederland divers wordt. Het gaat niet langer alleen om schapen die gedood worden. Het gaat nu ook om kalveren. Mogelijk later ook geiten, veulens, honden en andere huisdieren. Dat betekent dat de oplossingsrichtingen ook divers moeten worden. We redden het niet met alleen hekken, schrikdraad of prikkeldraad of kuddebewakingshonden.

Voor de Schotse Hooglanders komt er nog iets om de hoek. Nederland heeft vele Schotse Hooglanders en andere runderen als begrazers in grote natuurgebieden.  De begrazing vergroot de biodiversiteit, want ze levert gras- en bloemrijke plaatsen, waar anders bos zou ontwikkelen. Maar met de komst van de wolf is er extra verrijking van de natuur en wel een spannende. Gaan we nu eindelijk natuurgebieden aan elkaar koppelen, zodat de wolf voor migratie van grazers en dynamiek gaat zorgen? Gaan terreinbeherende instanties dan toestaan dat wolven runderen doden? En wat is de visie als dat niet de bedoeling is, omdat ze nog op een relatief klein omsloten terrein staan?

We kunnen leren van de gebeurtenissen in Someren. Vooral van de wijze waarop de runderen zijn gedood. Is dat steeds op dezelfde wijze gebeurd? Volgt de wolf een bepaald patroon, dan kunnen we gerichte beschermende maatregelen nemen.

De foto van een gedood kalf toont een opengebroken ribbenkast. Een gedood dier wordt inderdaad fors opengewerkt. Het laat echter niet zien hoe het kalf is gedood. Dat is wel van belang. Zo weten we van wolven die schapen doden, dat in 80 procent van de gevallen schapen in de hals dood gebeten worden. Daarom hebben we met Sloveense wetenschappers een kraag ontwikkeld. Voor schapen een comfortabel ding, maar er zit elektronica in verwerkt. Zodra de wolf in de kraag bijt, wordt een elektrische schok afgegeven. Alleen de wolf voelt een pijnlijke schok met als doel hem een sterk negatieve bijtervaring te geven. Dat helpt om wolven te leren weg te blijven van schapen. Dus hoe gaan we een wolf afleren een kalf te doden? Missen we nu een kans om dit te onderzoeken?
.

Diederik van Liere: Leerervaring jonge wolven met schapen is te voorkomen

.
De samenleving staat voor een keuze. Willen we wolven in Nederland of niet? De problematiek wordt divers, dus de oplossingsrichtingen moeten divers worden. Ik durf te stellen dat het in onmacht halfslachtig voortmodderen, zoals we nu doen, binnen 5 jaar leidt tot het doden van wolven in Nederland. Legaal of illegaal. Mijn keuze zou zijn dat we wolven naast mensen ook leefruimte geven. Mijn keuze is ook wolven beter te leren kennen en te voorspellen.

Er zal nog hard gewerkt moeten worden om dit een algemene keuze te laten zijn. In termen van beleid, beheer, communicatie en onderzoeksprioriteit. Het is met name nodig om vanuit verschillende hoeken en expertises nieuwe oplossingsrichtingen te bedenken en uit te proberen, samen met de belanghebbenden die huisdieren houden. Anders zal het steeds moeilijker worden om effectief antwoord te geven op vragen die vanuit onmacht gesteld worden.

Diederik van Liere  – Institute for Coexistence with Wildlife