Stichting Schildpaddenopvang Nederland in Harkema biedt al jarenlang een veilige haven voor gedumpte schildpadden. Maar met ruim 5.000 schildpadden zitten ze bomvol en zonder uitbreiding dreigt een opvangstop. Ondanks inspanningen om fondsen te werven, blijft de financiering achter. Er is dringend behoefte aan donaties en steun vanuit Den Haag. De opvang hoopt via campagnes en media-aandacht de capaciteit te vergroten, zodat ze schildpadden in nood een tweede kans kunnen blijven bieden. AT redacteur Liesbeth Riekwel nam contact op en hoorde de noodzaak. 

schildpaddenopvang
Foto: Stichting Schildpaddenopvang Nederland

Schildpadden zijn populaire huisdieren, maar veel eigenaren beseffen te laat hoe complex de verzorging is en hoe oud de dieren worden. Hierdoor worden jaarlijks duizenden schildpadden gedumpt in vijvers en sloten, waar ze niet kunnen overleven. De Stichting Schildpaddenopvang Nederland in Harkema is een van de weinige plekken in Nederland waar deze dieren een tweede kans krijgen. Maar met ruim 5.000 schildpadden zit de opvang bomvol, en zonder uitbreiding dreigt een opvangstop.

Schildpadden worden heel erg oud

Jaarlijks worden er ongeveer 1.000 gevonden schildpadden naar de Schildpaddenopvang gebracht. Gerard van der Wijk, beheerder van de opvang, ziet het aantal steeds verder toenemen. Dit komt door het kabinetsverbod op bepaalde soorten reptielen, waardoor mensen hun huisdier massaal in de natuur dumpen. Daar komt nog bij dat schildpadden een uitzonderlijk hoge leeftijd kunnen bereiken. Van der Wijk:

“Schildpadden kunnen van nature heel oud worden. De meeste worden makkelijk honderd jaar oud. Die verslijten zo twee of drie eigenaren in hun leven. Daardoor blijven ze zich opstapelen in de opvangcentra.”

Subsidieverzoeken waarop de opvang hoopte, zijn afgewezen, terwijl ze steeds meer dieren moeten huisvesten. Vanwege beperkte ruimte kunnen veel van deze dieren nu niet meer worden opgenomen.

De opvang zoekt al enige tijd naar een locatie die groot genoeg is en aan de eisen van een schildpaddenopvang kan voldoen. Het vakantiepark Het Wylde Pad in Twijzelerheide was een goede optie. Echter, hiervoor moest vóór 1 maart dit jaar een bedrag van 2 miljoen euro worden verzameld. Ondanks de inspanningen werd het doelbedrag niet gehaald en is het park inmiddels verkocht aan een andere partij. Wel heeft deze actie veel draagvlak gecreëerd voor de opvang, en er is een bedrag van 70.000 euro ingezameld. Een prachtig bedrag dat sowieso ingezet zal worden voor de uitbreiding.

Alternatieven en uitbreidingsplannen

De opvang heeft inmiddels enkele alternatieve locaties onderzocht. Hoewel verschillende particulieren en organisaties poelen hebben aangeboden, is dit helaas niet toegestaan zonder een dubbele omheining en de juiste natuurvergunningen. Dit strikte beleid is een van de redenen waarom er zo weinig gespecialiseerde schildpaddenopvanglocaties zijn. Behalve de opvang in Harkema, die ruim 5.000 schildpadden huisvest, is er slechts één andere opvang in Limburg met plek voor ongeveer 100 dieren.

Forellenkwekerij biedt hoop

Recent kwam er een veelbelovende tip binnen over een forellenkwekerij die nog in werking is. Uit onderzoek blijkt dat deze locatie een uitstekend alternatief kan zijn. Het terrein beschikt over prachtige vijvers en zou voor 1 miljoen euro (exclusief kosten koper) kunnen worden aangekocht, een aanzienlijk goedkoper en mogelijk haalbaarder plan dan de locatie in Twijzelerheide. De opvang is nu in gesprek met de politiek om te kijken of zij willen instemmen met deze nieuwe optie.

schildpaddenopvang
De beoogde nieuwe locatie voor de schildpadden | Credits Stichting Schildpaddenopvang Nederland

De toekomst van de schildpaddenopvang in Nederland hangt deels af van politieke beslissingen. Op Werelddierendag vorig jaar werd een motie aangenomen voor de invoering van een positieflijst voor reptielen, bedoeld om de groei van exotische reptielen als huisdieren te beperken. Wetenschappers zullen bepalen welke diersoorten geschikt zijn als huisdier. Voor de opvang betekent dit dat het aantal soorten schildpadden dat zij hebben, zal afnemen. Dit kan voordelig zijn omdat veel soorten niet samen kunnen worden gehuisvest en daardoor grote ruimtes nodig hebben voor groepshuisvesting. Het doel is om zoveel mogelijk dieren uit kleine glazen bakken te halen en hen een natuurlijke groepsomgeving te bieden.

Huidige hulp en opties voor thuisloze schildpadden

Totdat de schildpaddenopvang is uitgebreid, moeten gevonden dieren op een alternatieve manier worden geholpen. Momenteel neemt de opvang nog wel schildpadden op die gewond zijn of in direct gevaar verkeren. De capaciteit hiervoor is nog circa 100 tot 150 extra schildpadden, afhankelijk van hun grootte. De opvang adviseert daarom mensen die een schildpad in een sloot of vijver spotten, om het dier met rust te laten en bij warm weer bij te voeren met drijvende harde kattenbrokjes. Mensen die echt niet meer voor hun schildpad kunnen zorgen, kunnen nog wel contact opnemen met de opvang. In schrijnende gevallen worden dieren nog steeds geholpen. De opvang heeft een netwerk van ongeveer 100 vrijwilligers door het hele land en 20 vaste vrijwilligers op locatie. Deze vrijwilligers nemen soms de tijdelijke zorg op zich om de druk op de opvang te verlichten, al is dit uiteraard geen houdbare langetermijnoplossing.

Totdat de opvang is uitgebreid, kunnen mensen veel doen om schildpadden te helpen, zowel direct als indirect. Hoewel tijdelijke opvang wettelijk vaak lastig is, kunnen mensen een verschil maken door het bewustzijn rondom schildpadden te vergroten. Schildpadden zijn namelijk geen geschikte huisdieren voor de meeste mensen. Zelfs als iemand een verwarmde binnen- en buitenruimte heeft en jaarlijks een gespecialiseerde dierenarts bezoekt, blijkt in de praktijk dat veel herplaatsingen mislukken. Binnen drie jaar worden de meeste schildpadden weer teruggebracht naar de opvang, omdat eigenaren de zorgbehoeften en het gedrag van de dieren verkeerd inschatten.

Lange levensduur en specifieke behoeften

Schildpadden zijn intelligente wezens die zich vaak ongelukkig voelen in gevangenschap, wat zich uit in ontsnappingsgedrag, repetitieve bewegingen, agressie of ziekte. De opvang roept mensen op om anderen te informeren en bewust te maken van de lange levensduur en specifieke behoeften van schildpadden. Daarnaast zijn uiteraard donaties van groot belang om de uitbreiding van de opvang mogelijk te maken. Gerard van der Wijk:

“We kunnen deze dieren niet aan hun lot overlaten. Ze verdienen een veilige plek, en wij geven niet op tot we die gevonden hebben.”

Steun de Schildpaddenopvang

Wil jij bijdragen aan de redding van duizenden schildpadden? Je kunt helpen door

  • te doneren via www.schildpaddenreservaat.nl. Iedere euro telt en brengt de opvang dichter bij een veilige toekomst voor deze mooie dieren,
  • te doneren via GoFundMe, waar Gerard van der Wijk een actie is gestart,
  • dit artikel of berichten van Stichting Schildpaddenopvang Nederland van Facebook of Instagram te delen, zodat zoveel mogelijk mensen zich bewust worden van de situatie.

Gerard van der Wijk:

 

“We hopen dat zo de juiste mensen worden bereikt. Hoe meer steun we krijgen, hoe groter de kans dat we deze droom kunnen realiseren. Samen kunnen we een verschil maken. Niets doen is geen optie. We blijven vechten voor deze dieren. Met jullie hulp gaat het ons lukken!”

Bronnen:

©AnimalsToday.nl Liesbeth Riekwel