Schaliegas in Zuid-Afrika, een ramp voor het milieu 

Volgens een rapport van onderzoeksbureau Econometrix, in opdracht van Shell zou een enorme hoeveelheid schaliegas in de bodem zitten van De Karoo, een woestijnachtig gebied dat voornamelijk boeren, jagers en kunstenaars trekt. Er schijnen zelfs al plannen te bestaan om te beginnen met frakken.

Volgens het onderzoek is in het gebied tot 13.6 biljoen kubieke meter gas aanwezig. Ter vergelijking: Mossgas, een raffinaderij aan de zuidkust van Zuid-Afrika zou met ‘slechts’ 28 miljard kubieke meter gas in de laatste 20 jaar 5% van de nationale vraag hebben ingevuld. Volgens Econometrix schept een tiende van de gasvoorraad in Karoo zo’n 700.00 nieuwe banen. Toch is het niet alleen maar ‘hosanna’. De plannen zijn nogal omstreden. Wat zal er bijvoorbeeld gebeuren met het landschap?

Nieuwe banen

“Het zou beter zijn voor ieder van ons”, zegt Ricardo Josephs, pompbediende in Graaf Reinette, een stadje in het gebied. “Nieuwe banen betekent dat mijn vrienden en familie naar huis kunnen terugkeren. Ieder van ons kent mensen die naar Kaapstad of Johannesburg vertrokken zijn. Zij zijn naar overal uitgezwermd, maar komen niet terug”, aldus Josephs.

Wel geeft hij toe dat het landschap van De Karoo drastisch zal veranderen, maar voor Jan Modaal is de inhoud van de portemonnee toch belangrijker.

“Ongeveer 63% van de inwoners leeft onder de armoedegrens”, volgens Anthony Leiman, milieueconoom aan de Universiteit van Kaapstad. “De ontdekking van het gas is als de goldrush. Het zal de toekomst van het land ingrijpend veranderen”.

De econoom is er niet gerust op, gezien de wantoestanden in North Dakota, een dunbevolkte staat in de Verenigde Staten. Door de enorme instroom van mannelijke gastarbeiders stegen ook de sociale problemen in het gebied, zoals drugsgebruik en prostitutie.

Watervervuiling
Volgens Leiman is armoede een veel grotere bedreiging voor het milieu dan frakken. Hier is de Treasure the Karoo Action Group (TKAG) het niet mee eens. Vooral de watervervuiling zal de bevolking zwaar treffen. Bij het kraken van de schaliegesteenten is tot 20 miljoen liter water nodig per boorput, zodat concurrentie ontstaat tussen de bevolking en de gasbedrijven, aldus TKAG. Een nog groter probleem is de mogelijke vervuiling van de grondwatertafel. Tijdens het proces worden namelijk ook chemicaliën toegevoegd aan het water. Mogelijk wordt het grondwater dus ook vergiftigd.

Toekomst
De toekomst voor het gebied ziet er niet rooskleurig uit. TKAG vreest sociale ontwrichting, net als in de VS het geval was.

“De sociale impact op een stad veroorzaakt heel wat problemen en de voordelen blijven niet lang. Wanneer de boom voorbij is, blijft het gebied met een surplus aan werkvolk achter”, aldus Jeannie Le Roux, van TKAG. Zij vervolgt: “De geschiedenis heeft uitgewezen dat de rijkdom van mijnbouw zelden aan de gemeenschappen ten goede komt. Wanneer de grondstoffen zijn uitgeput, vertrekken de bedrijven. De lokale bevolking blijft achter met het aangetaste milieu”.

Bron: Trouw.nl ©PiepVandaag.nl Walter Eijndhoven