De Indonesische staat en de producenten uit de palmoliesector zijn tot een akkoord gekomen om op het eiland Sulawesi 1 miljoen (!) hectare vrij te maken voor palmolieplantages. Met deze palmolieplantages hopen de partijen veel geld te verdienen. De verliezers van dit lobbyspel door de palmolie-industrie? Talloze diersoorten, de Sulawesische regenwouden en de Indonesische klimaatdoelstellingen, die door deze roofbouw niet meer gehaald gaan worden.

Roofbouw voor palmolie verkwanselt regenwoud Sulawesi
Vruchten oliepalmen voor palmolie | Foto: publiek domein

Recent werd bekend dat de Indonesian Plantation Companies Association samen met het Indonesische staatsbedrijf Sulsel Citra Indonesia plannen heeft om een enorme hoeveelheid palmolie te produceren op het eiland Sulawesi, of Celebes. Het eiland is vier keer zo groot als Nederland, heeft een tropisch klimaat en een uniek ecosysteem met regenwouden, heuvels en koraalriffen. Het regenwoud herbergt veel diersoorten die nergens anders ter wereld voorkomen. Helaas wordt dit unieke ecosysteem steeds meer bedreigd door het telen van palmolie en mijnbouw voor het ontginnen van metalen en mineralen.

Roofbouw voor palmolie

Hoewel palmolie wereldwijd de meest gebruikte plantaardige olie is, heeft het een uiterst omstreden reputatie vanwege de schadelijke impact op dieren, natuur en milieu. De productie van palmolie gaat vrijwel altijd gepaard met ontbossing en vervuiling, waarbij de verbranding van organisch afval zorgt voor de uitstoot van broeikasgassen die het klimaat negatief beïnvloeden. Palmolie wordt gebruikt in talloze producten, van pindakaas en chocolade, tot shampoo en lippenstift.

Roofbouw voor palmolie verkwanselt regenwoud Sulawesi
Oliepalmen in plaats van regenwoud | Foto: publiek domein

De betrokken partijen presenteren de roofbouw als iets waar iedereen van zal profiteren, want de plantages zouden economische voorspoed brengen. Naast de industrie en de Indonesische overheid gaan ook kleine, lokale boeren die leven van de palmolieproductie er financieel op vooruit. Er komen ook veel nieuwe banen bij, wat goed is voor de lokale werkgelegenheid.

Regenwoud verkwanseld

De lokale flora en fauna zullen echter de tol betalen. Door de reeds plaatsgevonden ontbossing op Sulawesi is inmiddels 80 procent van het leefgebied van de lokale diersoorten verdwenen. Van de 127 zoogdiersoorten op het eiland zijn er 79 inheems. Honderden vogelsoorten leven alleen in het Sulawesische regenwoud. Unieke bewoners zijn bijvoorbeeld de anoa (een dwergbuffel) of de kuifmakaak. De nieuwe plannen zullen het leefgebied van deze dieren nog verder verkleinen en de biodiversiteit nog verder bedreigen.

De bedreigde anoa of dwergbuffel | Foto (cropped): cuatrok77/flickr CC BY-SA 2.0

Naast roofbouw voor palmolie raakt het eiland Sulawesin verder uitgeput door de intensieve ontginning van industriële grondstoffen als nikkel, goud en ijzererts. Vooral de nikkelwinning, essentieel voor roestvrij staal en de accu’s van elektrische voertuigen, heeft onomkeerbare gevolgen voor Indonesische eilanden. Sulawesi heeft al een miljoen hectare oerbos aan deze industrie verloren en 2,2 miljoen hectare aan totale boombedekking. De intensieve monocultuur die de palmolieproductie met zich meebrengt, zal de ontbossing en uitputting van Sulawesi alleen maar verergeren.
.

Loze beloften?

Het is dan ook te voorspellen dat de uitbreiding van de palmolieproductie Indonesië verder zal verwijderen van het behalen van zijn klimaatdoelstellingen. De Indonesische president heeft zich tegenover de Verenigde Naties gecommitteerd om de uitstoot van Indonesië tegen 2030 met 31,9 procent te verminderen, maar door dit soort grote, schadelijke plannen lijkt deze vermindering een loze belofte te zijn geworden.
.

Zeldzame mensaap op Sumatra met uitsterven bedreigd

.
Enige hoop voor het regenwoud en de dieren die er leven biedt de ontbossingsverordening van de Europese Unie. Vanaf volgend jaar mogen grondstoffen – waaronder ook palmolie – die in verband staan met ontbossing niet meer de EU-markt op. Op dit moment zet de Indonesische overheid zich in om te voldoen aan de duurzaamheidseisen van de EU. Als de Europese Unie en andere afnemers van de grondstoffen die duurzaamheidseisen voor ogen blijven houden, kan dat de schade van de verbouwing van palmolie nog (enigszins) tegengaan.

Bronnen:

Gemeenschappelijk bosbeheer leidt alsnog tot ontbossing in Indonesië

©AnimalsToday.nl Femke Oosterbaan Martinius