De Razoleeuwerik is niet de enige bedreigde diersoort op het Kaapverdische eiland Razo. De reuzenmuurgekko (Tarentola gigas) heeft slechts een iets groter verspreidingsgebied dan de leeuwerik, omdat het naast langs de zuidkust en op de centrale vlakte van Razo, ook voorkomt op het kleine buureiland Branco (de ondersoort Tarentola gigas brancoensis). Dat geeft dit nachtdier een leefgebied van 10 vierkante kilometer.

Reuzenmuurgekko
Reuzenmuurgekko | Foto: Erwin Vermeulen

De soort is verdwenen van de eilanden São Vicente en Santa Luzia nadat mensen zich daar vestigden en muizen introduceerden.

Overdag schuilt deze gekko tussen de rotsen, vaak bij broedende zeevogels. Het individu dat ik fotografeerde leefde samen met een broedende keerkringvogel. De gekko voedt zich met kapotte eieren en de jongen van nestelende vogels en vormt daardoor een gevaar voor de ernstig bedreigde Razoleeuwerik. Omdat deze leeuwerik op Branco niet langer voorkomt zijn de ongeveer 200 gekko’s daar volledig afhankelijk van de broedende Kaapverdische pijlstormvogels.

Volgens de beschrijving op de IUCN Rode Lijst van Bedreigde Soorten wordt deze gekkosoort op Amerikaanse en Japanse huisdier-webpagina’s te koop aangeboden, zonder dat het bekend is of deze soort in gevangenschap jongen voortbrengt. Men neemt aan dat in het wild gevangen dieren onderdeel uitmaken van deze handel.

Het aantal gekko’s is volledig afhankelijk van en varieert in sterke mate met het voedselaanbod. Hoe alle elementen in een ecosysteem met elkaar in verband staan, prachtig, maar kwetsbaar, en hoe destructief onze invloed hier op kan zijn, laat het volgende voorbeeld, ook door de IUCN aangehaald, zien:

Door een toename in de internationale visserij in Kaapverdische wateren en daardoor overbevissing, moeten de lokale vissers steeds verder van huis, tot aan de verlate eilanden van Razo en Branco toe. Doordat er minder vis wordt gevangen kamperen de visserslui langer op bijvoorbeeld Razo. Als er nog steeds niet genoeg wordt gevangen, verzamelt men in plaats van vis, eieren en jongen van zeevogels, met name die van de Kaapverdische pijlstormvogel. Die eieren en jongen vormen nu net weer het voedsel voor de reuzenmuurgekko. De enige andere prooi voor de gekko zijn de eieren en jongen van de ernstig bedreigde Razoleeuwerik…

Biosfera tracht door een goede verstandhouding met de lokale visserslui het roven van eieren en jongen tegen te gaan. Net als voor de leeuwerik zou de introductie van (huis)roofdieren of allesetende knaagdieren catastrofaal zijn voor de gekko.

Erwin Vermeulen is hoofdwerktuigkundige op een schip, fotograaf, vrijwilliger bij Sea Shepherd en woont samen met zijn vriendin Susan, een dove kat, een eenogige kat, een kat met één nier en een dove en blinde hond.

©PiepVandaag.nl