In 2007 werd vissersboot Z.18 Soetkin in de haven van het Belgische Zeebrugge betrapt op het illegaal aan land brengen van afgesneden vinnen van een reuzenhaai, de op één na grootste vissoort ter wereld. Twee jaar later, in 2009, werd de bemanning van dezelfde vissersboot weer betrapt, met opnieuw afgesneden vinnen van een reuzenhaai. Na kamervragen in het Vlaams parlement blijkt nu dat beide gevallen worden geseponeerd.
“Op papier is de reuzenhaai één van de best beschermde diersoorten van Europa, maar als hardleerse overtreders ongestraft blijven, dan is de reuzenhaai ten dode opgeschreven”, aldus Frederik Mollen, beleidsmedewerker van Natuurpunt.
Bedreigde soort
De reuzenhaai kan ongeveer twaalf meter lang worden en is volkomen ongevaarlijk voor mensen, omdat de vis zich slechts voedt met plankton. Het dier wordt vaak gevonden langs de kusten van Engeland en Frankrijk. Af en toe wordt de reuzenhaai ook gevonden langs de Belgische kust. Net als alle andere haaien wordt ook de reuzenhaai bedreigd door overbevissing en de enorme vraag naar haaienvinnen, vooral in Azië bestaat een grote afzetmarkt. De soort staat nu vermeld als ‘bedreigd’ op de internationale Rode Lijst.
In Europa is de vis zo strikt beschermd, dat het dier ook niet aan boord mag worden gehouden, ook als zij per ongeluk gevangen of dood aangetroffen wordt in de netten. Bij een eventuele vangst in de netten moet zij dan ook zo snel mogelijk weer worden vrijgelaten.
Geseponeerd
In 2009 werd de Z.18 Soetkin opnieuw betrapt op het vervoeren van vinnen van deze bedreigde vissoort. Dit trok de aandacht van de internationale pers. Mollen vindt het dan ook onbegrijpelijk dat de zaak nu geseponeerd is. Mollen:
“Dit ondergraaft de geloofwaardigheid van soortbescherming. Bovendien werpen zulke misdrijven een smet op de visserijsector, terwijl die net inspanningen levert om duurzamer te worden.”
Natuurpunt vindt het jammer dat de Vlaamse politiek geen actie heeft ondernomen. Bij het uitblijven van een strafrechtelijke sanctie, had de bevoegde minister ook een administratieve sanctie kunnen opleggen. Ook hiervan is afgezien.
“Het wordt hoog tijd dat men soortbescherming ernstig neemt. Men moet durven snoeien in de subsidies aan hardleerse overtreders die de regels opzettelijk aan hun laars lappen. Anders blijft het dweilen met de geldkraan open”, aldus Mollen.
Bijvangsten vermijden
Natuurpunt vraagt nu om maatregelen te nemen om bijvangsten van de reuzenhaai te voorkomen. In de sleepnetten bestaan nu al grootmazige rasters aan de ingang van het sleepnet om bijvangsten van schildpadden te voorkomen. Bepaalde aanpassingen aan de netten kunnen ook voorkomen dat reuzenhaaien verstrikt raken in de netten. Niet alleen de haaien zijn daarbij gebaat, maar ook de vissers: hun netten raken niet beschadigd en zij verliezen geen tijd om een reuzenhaai uit het net te bevrijden.
Bron: Natuurpunt.be ©PiepVandaag.nl Walter Eijndhoven
