De Raad van State heeft de vergunning voor de eerste gigastal van Nederland vernietigd. Wakker Dier tekende eind vorig jaar met vele omwonenden beroep aan tegen de vergunning voor deze eerste ‘gigastal’ van Nederland in het Limburgse Grubbenvorst. De provincie Limburg heeft de bevolking onvoldoende geïnformeerd over de bouwplannen, stelt de Raad van State. Daardoor zijn omwonenden gedupeerd. Ze hadden te weinig kans om bezwaar te maken. Er was een vergunning verleend om in de gigastal 1,1 miljoen plofkippen en 35.000 varkens te gaan houden. Het bedrijf wordt meer dan 10 maal groter dan de grens waarboven van een megastal gesproken wordt. De varkens worden dieronvriendelijker gehuisvest dan de minimumnorm van veel supermarkten. De 1,1 miljoen kippen zijn de omstreden plofkippen. Oud-staatssecretaris Bleker noemde de gigastal een exces, maar ondernam niets tegen de bouw. Eerder ontstond al ophef nadat uit onderzoek van Wakker Dier was gebleken dat het bedrijf diverse subsidies van in totaal 2,1 miljoen euro toegezegd had gekregen.
Giga dierenleed
De dieren komen er in de geplande gigastal bekaaid vanaf. Supermarkten zullen het vlees zelfs weigeren vanwege de dieronvriendelijkheid. De varkens worden zo dieronvriendelijk gehouden dat het vlees uiteindelijk niet eens voldoet aan de minimale normen die veel supermarkten ondertussen stellen aan hun goedkoopste varkensvlees – 1 Beter Leven ster van de Dierenbescherming. Ook bij de kippen loopt de gigastal achter bij de maatschappelijke ontwikkelingen. De kippen zijn de omstreden plofkippen waarvan veel A-merken en de supermarkten al hebben aangegeven er vanaf te willen. Ze zitten maximaal opeengestapeld: met circa 15 tot 20 kippen op een vierkante meter, drie etages hoog op lopende banden. De moederdieren zullen zelfs nog in kooien worden gehouden, een situatie waar de politiek juist blijkens het recente verbod op de legbatterij, vanaf wil.
‘Bleker-grens’
Wakker Dier is verontwaardigd dat de Provincie een vergunning heeft verleend en dat de politiek hier geen stokje voor heeft gestoken. Oud-staatssecretaris Bleker sprak afgelopen zomer nog het voornemen uit om stallen voor meer dan 10.000 varkens en 240.000 kippen te verbieden. Hij schoof het besluit hiertoe echter door naar een volgend kabinet, maar het huidige kabinet lijkt er geen haast mee te maken. De gigastal wordt 7 tot 10 keer groter dan de ‘Bleker-grens’ en 11 keer groter dan de gebruikelijke definitie van een megastallen. Afgelopen najaar bleek uit cijfers van het CBS dat nu al 300 stallen boven de Bleker-grens zitten en dat dit aantal snel groeit.
Vergunning
De provincie Limburg heeft in augustus de vergunning voor het gigabedrijf verleend. Het betreft 2 aparte vergunningen: één voor het varkensdeel en één voor het kippendeel van de gigastal. De Raad van State heeft beide vergunningen nu vernietigd omdat deze onvoldoende in de omgeving bekend zijn gemaakt; zelfs minder dan wettelijk verplicht. Hierdoor hebben omwonenden mogelijk de periode dat bezwaar kon worden gemaakt, gemist en is hiermee hun kans op inspraak verkeken. De Provincie zal nu opnieuw moeten beoordelen of de vergunning verleend kan worden en deze dan opnieuw bekend moeten maken. Eerder vernietigde de Raad van State al vele vergunningen voor uitbreidingen van veebedrijven na beroepszaken van Wakker Dier. Regionale overheden blijken vaak te gretig vergunningen af te geven, in strijd met (milieu)wetgeving.
Meer dierenleed
Het vee-industriecomplex is zeer intensief. Kippen en varkens worden in etages opeengestapeld.
Kippen: De vleeskuikenmoederdieren worden in kooien gehouden, zeer ongebruikelijk voor moederdieren. Aangezien de legbatterij voor legkippen kort geleden verboden werd vanwege dierenwelzijn, is het des te onbegrijpelijker dat dit industriebedrijf investeert in dergelijke zeer ongebruikelijke kooien en dus verder dierenleed. In de kooien is de scharrelruimte een wassen neus, zijn de legnesten onvoldoende en kan het voor het welzijn noodzakelijke stofbaden alleen gestoord plaatsvinden.
De plofkippen worden nog dichter dan gangbaar opeen gepropt, door middel van het ‘vroegtijdig uitladen’.
Varkens: De zeugen worden gehouden in ligboxen met centraal afsluitbare uitloop, een fraudegevoelig groepshuisvestingssysteem. Ook voor het overige wijkt het varkensdeel amper af van de wettelijk verplichte minimumnorm voor nieuwbouw in de vee-industrie en stellen de meeste supermarkten tegenwoordig hogere eisen m.b.t. het welzijn van de varkens.
Boeronvriendelijk
De gigastal dwarsboomt ook de door vrijwel iedereen noodzakelijk geachte omslag naar een diervriendelijkere en duurzamere landbouw. Zowel door de Commissie Van Doorn als in de Dialoog Megastallen werd onomwonden geconcludeerd dat grootschalige industriële onduurzame veehouderij geen toekomst heeft in Nederland. Het is maatschappelijk niet geaccepteerd en evengoed economisch niet rendabel met het oog op de toekomst. Landbouworganisaties onderschrijven deze visie. Een gigastal zoals deze past in het geheel niet in deze breed gewenste ontwikkeling. Gezien de urgentie van de omslag op het gebied van dierenwelzijn, milieu en landbouwbelang, is de geplande gigastal ook een klap in het gezicht van de veehouders die wel een omslag willen maken. Energie moet juist gestoken worden in een diervriendelijkere veesector, in plaats van verdere industrialisering en verwijdering van de maatschappij. Een nieuwe schandpaal voor de veesector past daar niet in.
