De positieve effecten van een hond als huisdier 

Dat het zorgen voor een hond niet alleen veel plezier geeft, maar ook goed voor je gezondheid is, is veelvuldig vastgesteld. Zowel door de vele ervaringsdeskundigen, als door een verscheidenheid aan wetenschappelijk onderzoek. Zo heeft PiepVandaag al eerder geschreven over succesvolle therapie met huisdieren.

Honden zijn naast een geliefd huisdier dan ook erg geschikt om in te zetten bij Animal Assisted Therapy (AAT). Naast fysiologische effecten (zoals benoemd in bovengenoemd artikel) worden er in de literatuur ook positieve psychologische effecten gemeld. Zo wordt contact met dieren bij patiënten met een chronisch psychiatrisch ziektebeeld, geassocieerd met een verbeterd zelfbeeld en verhoogde draagkracht.
Door hun domesticatie, aanhankelijkheid en loyaliteit zijn honden een van de meest favoriete dieren om in huis te nemen. Daarnaast hebben ze een hoog knuffelgehalte en worden ze wereldwijd beschouwd als een betrouwbare partner.

Honden en kinderen
De voordelen van het samenleven met een hond zijn veelal getoetst en gekoppeld aan de fysieke en psychische gesteldheid van volwassenen. Over de relatie van het hebben van een hond op de gezondheid van kinderen is vooralsnog weinig bekend.
Psychische aandoeningen tezamen met zwaarlijvigheid zijn veelvoorkomende problemen bij kinderen in de westerse samenleving. Aangezien deze aandoeningen veelal tijdens de jeugd ontstaan, is het van belang om preventief en tijdig hierop in te spelen.

“Pets promote health”
De Verenigde Staten zijn dusdanig overtuigd van de voordelen van honden als huisdier, dat ze het geïntegreerd hebben in een zorgplan voor kinderen. Zo heeft de U.S. Public Health Service de campagne “Pets Promote Health” gelanceerd om de gezondheid van met name kinderen te verbeteren. De voordelen die zij in hun campagne uitlichten zijn:

Ten behoeve van de geestelijke gesteldheid:

• Gezelschapsdieren verbeteren het psychische en emotionele welzijn van mensen
• Eigenaren van huisdieren zijn minder vatbaar voor stress, angst en depressie
• Animal Asisted Therapy (AAT) heeft een positieve uitwerking op verscheidene psychische stoornissen als angst, paniek, post-traumatische stress, stemmingswisselingen en obsessief compulsief gedrag

Ten behoeve van de fysieke gesteldheid:

• Hondeneigenaren hebben een significant grotere kans op het behalen van de gestelde richtlijnen voor beweging. Daarbij heeft deze doelgroep een minder grote kans op overgewicht ten opzichte van mensen zonder hond
• Het hebben van een huisdier vergemakkelijkt de integratie van gedragingen voor de lange termijn ten behoeve van de algehele fysieke gesteldheid
• Het hebben van een huisdier wordt geassocieerd met een kleinere kans op het krijgen van hart- en vaatziekten, een hoge bloeddruk en een hoog cholesterolgehalte

Honden geven een prettig gevoel
Kinderen blijken de interactie met een hond intenser te ervaren dan volwassenen. Hierdoor kunnen de voordelen voor hun welzijn explicieter aanwezig zijn ten opzichte van de resultaten verkregen uit onderzoek met volwassenen. Zo blijken kinderen meer waarde te hechten aan honden als een maatje waarbij ze zich comfortabel voelen, zelfverzekerd en vertrouwd. Doordat honden veelal geleid worden door non-verbale signalen, kunnen ze per definitie bij kinderen ondersteuning bieden in hun emotionele ontwikkeling. Door de stimulering van de emotionele ontwikkeling en gedragsontwikkeling kunnen psychische klachten en gedragsstoornissen beperkt dan wel voorkomen worden in een later stadium.

Onderstaand model laat zien hoe honden kunnen bijdragen aan de geestelijke gesteldheid van kinderen in de leeftijd van 4 tot 10 jaar. Dit model is voortgekomen uit resultaten van onderzoeken naar het positieve effect van honden op de ontwikkeling van kinderen. Honden kunnen kinderen dus zeker veel bieden, al is goede begeleiding vanzelfsprekend een noodzaak.

Betrouwbaarheid resultaten
Aangezien het begrip welzijn niet altijd goed meetbaar is, blijft het lastig om hard bewijs te leveren voor een directe relatie tussen het verzorgen van honden en gezondheid. Langdurige onderzoeken bieden hierin de meest betrouwbare resultaten. Omdat zo’n onderzoek duur is en er weinig commercieel belang bij gebaat is, zijn er vooralsnog weinig concrete resultaten beschikbaar.

Collectief belang
Naast het belang van positieve resultaten op betrokken hondenverzorgers, speelt er ook een algeheel belang van de samenleving. Hierbij kun je denken aan minder huisartsenbezoeken en een lager medicijngebruik. Zo is er ooit een onderzoek in Australië gedaan door Bruce Heady (1998). Naar aanleiding van zijn onderzoek maakte hij een schatting van een kostenbesparing van 988 miljoen Australische dollars op jaarbasis door hondenbezit (op basis van gegevens uit de jaren 1994 en 1995)!

Kostenbesparing door samenleven met een hond?
Een soortgelijk onderzoek is nog niet uitgevoerd in Nederland. Een overweging hiervoor lijkt desalniettemin de moeite waard. Het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) beschrijft in een rapport uit 2005 dat er door gezondheidswinst een behoorlijke kosteneffectiviteit bewerkstelligd kan worden. Door de toename van obesitas wordt er momenteel grotendeels ingespeeld op de stimulering van sport en bewegen. Het rapport heeft dan ook als ondersteuning gediend voor het “Nationaal Actieplan Sport en Bewegen” en het project “Preventie Overgewicht”.

Gezond voor baas en hond
Aangezien iemand die een hond heeft meerdere malen per dag wandelt, en dit consequent handhaaft, is dit bevorderlijk voor het tegengaan van obesitas. Temeer reden om kostenbesparing in de zorg door hondenverzorging serieus te gaan nemen.

Bronnen: CDC, Zorgdier.nl, Hondenbescherming ©PiepVandaag.nl Inge van der Heide