Staatssecretaris Martijn van Dam (Economische Zaken, PvdA) liet in April weten er niet over te piekeren de dolfijnenshows in Nederland aan banden te leggen. Dierenactivisten claimen dat de shows met dolfijnen vergelijkbaar zijn met dierenacts in het circus met water in plaats van zaagsel in de piste. Wilde dieren in circussen zijn sinds September 2015 verboden.
Van Dam verwijstd echter naar roofvogelshows:
“Een circus reist rond. Juist dat rondreizen levert meer ongerief op bij dieren. Bovendien is het dierentuinen niet verboden om dieren op te laten treden”
In zijn onwetendheid gaat Van Dam voorbij aan twee belangrijke argumenten. Ten eerste dat dolfijnen geëvolueerd zijn om in omvangrijke sociale groepen, grote afstanden af te leggen om levende vis- en inktvissoorten te vangen. Geen van deze omstandigheden kan in gevangenschap zelfs maar bij benadering worden nagebootst.
Ten tweede is er een omvangrijke hoeveelheid wetenschappelijk onderzoek die er op wijst dat dolfijnen uiterst intelligente dieren zijn. Alleen al om die reden is het in gevangenschap houden van deze dieren om simplistische circuskunstjes te doen met een dode vis als beloning, degenererend en inhumaan.
In mei 2013, verbood Indiaas ‘Ministry of Environment and Forests’ dolfinariums. B.S. Bonal, van de ‘Central Zoo Authority of India’, dat de circulaire met de beslissing uitgaf, verklaarde:
“Confinement in captivity can seriously compromise the welfare and survival of all types of cetaceans by altering their behaviour and causing extreme distress.”
Het ministerie verklaarde verder:
“Whereas cetaceans in general are highly intelligent and sensitive, and various scientists who have researched dolphin behavior have suggested that the unusually high intelligence, as compared to other animals, means that dolphins should be seen as ‘non-human persons’ and as such should have their own specific rights and is it morally unacceptable to keep them captive for entertainment purposes”
De beslissing volgde op maanden van protesten tegen een voorgesteld dolfinarium in de Zuidelijke Indiase deelstaat Kerala.
Het idee achter ‘niet-menselijke persoonsrechten’ gaat uit van het feit dat dieren met karakteristieken zoals zelfbewustzijn, emoties en cognitieve complexiteit, die in dolfijnen wetenschappelijk zijn aangetoond, maar anders alleen met mensen geassocieerd worden, ook basis behoeften hebben om een volwaardig, gezond leven te leiden. Als aan deze basis behoeftes niet word voldaan resulteert dat in lijden. De maatschappij voorziet door middel van wetgeving in de waarborging van deze rechten zoals recht op leven, vrijheid en bescherming tegen kwaad.
Wanneer Van Dam en de Nederlandse regering dolfijnen blijft zien als uit-te-buiten bezittingen of voorwerpen, toont dat niet alleen een gebrek aan visie en compassie, maar loopt ze ook achter bij ontwikkeling in andere delen van de wereld.
Alles op een rijtje
- Hongarije sloot haar laatste dolfinarium in 1992 en verbood de import van dolfijnen, nadat twee illegaal uit de Oekraïne ingevoerde dolfijnen kort na elkaar stierven.
- In februari 2003, verzekerde de toenmalige Nicaraguaanse minister van milieu, Jorge Salazar Cardenal, dat zijn land de exploitatie van tuimelaars verboden had.
- In juli 2009, verbood Bolivia dieren in circussen en andere publieke voorstellingen.
- In januari 2005, verbood Chili het vangen en importeren van dolfijnen en daarmee dolfinariums.
- In juli 2005 volgde Costa Rica met een verbod op het vangen, doden en houden van alle zeezoogdieren.
- In juli 2009, verbood Kroatië het houden van walvisachtige in gevangenschap met een uitzondering voor de rehabilitatie van zieke of gewonde dieren.
- Ook de Sloveense wet verbiedt het houden van dolfijnen.
- In Juni 2010, verbood Cyprus de import van dolfijnen. Het laatste dolfinarium sloot daar in 1999.
- In februari 2011, verbood de Griekse regering niet alleen dolfijnengevangenschap, maar ook het gebruik van dieren in circussen. Attica Zoo in Athene houdt echter nog steeds 12 dolfijnen illegaal gevangen. In 2015 tijdens het hoogtepunt van de financiële crisis dreigden deze te verhongeren.
- In Maart 2013, besloot het Zwitserse parlement tot een import verbod op dolfijnen. De beslissing volgde op de publieke verontwaardiging na de dood van twee dolfijnen binnen een week in November 2012, in het Connyland pretpark in het kanton Thurgau.
Dierenrechtenadvocaat Antoine Goetschel zei toen:
“When you consider dolphins live in schools of 300 to 400, using their sonar system to communicate, then even a spacious pool is obscenely small.”
Deze wet betekent het einde van dolfijnen in gevangenschap in Zwitserland.
In de Australische staat New South Wales werken parlementsleden van Labor, de Animal Justice Party en de Greens sinds eind 2015 aan wetgeving die een einde zou moeten maken aan het houden en fokken van dolfijnen. Het vangen en tentoonstellen van wilde dolfijnen is er al sinds 1986 verboden.
Een woordvoerder voor de organisatie Australia For Dolphins zei naar aanleiding hiervan:
“In 1985 there was an Australian Senate report that found that captive dolphins in Australia suffer extreme stress and behavioural abnormalities. It recommended that dolphin captivity be shut down and here we are 30 years later still breeding dolphins for entertainment.”
Andere landen hebben wetgeving zo strikt dat het houden van dolfijnen in principe onmogelijk is. Dit geldt onder andere voor Brazilië, Luxemburg, Noorwegen en het Verenigd Koninkrijk. Dat laatste land had in de jaren ‘70 nog meer dan 30 dolfinariums. In Duitsland waren in de jaren ‘90 nog 9 dolfinariums; sindsdien zijn er daarvan 7 gesloten.
Op dit moment leven ongeveer 2100 dolfijnen en andere walvisachtige van tenminste 20 verschillende soorten in gevangenschap in 343 dolfinariums in 63 landen, met het grootste aantal dolfinariums in Japan (57), China (44), de Verenigde Staten (34), Rusland (24) en Mexico (24). In Europa zijn er tenminste 89 dolfinariums met naast de 24 in Rusland, 17 in de Oekraïne, 11 in Spanje en 10 in Turkije. Er zijn er 32 in de EU in 15 landen met meer dan 300 dolfijnen.
Amerika
Noord Amerika loopt vaak ver achter waar het gaat om dierenwelzijn, maar ook hier is er progressie. In Mei bijvoorbeeld, gingen de circus olifanten van de Ringling Bros. Barnum & Bailey circussen met pensioen.
Op 24 februari, 2014, werd een proclamatie die verklaarde dat alle dolfijnen recht op vrijheid hebben aangenomen door de Malibu City Council in Californië en vervolgens getekend door burgemeester Joan House.
Op 6 maart van dat jaar diende wetgever Richard Bloom de ‘Orca Welfare and Safety Act’ in dat het houden van orka’s in gevangenschap illegaal zou maken. In de staat New York is een dergelijke wet al aangenomen. South Carolina is de enige staat in de VS die het houden van dolfijnen volledig verbiedt. Maui in Hawaï heeft ook een verbod op het tentoonstellen van dolfijnen.
Een lid van de Canadese senaat heeft wetgeving ingediend dat het houden van dolfijnen in gevangenschap zou uitfaseren en het fokken met de huidige dolfijnen zou reguleren Dit volgt op een recente ban in de provincie Ontario op het handelen in en fokken van orka’s. Een vergelijkbare wet werd in 2014 in Mexico ingediend.
In Oktober vorig jaar gaf de California Coastal Commission, SeaWorld San Diego alleen toestemming voor uitbreiding van het thema park onder de voorwaarde dat er een einde werd gemaakt aan het fokken van orka’s in gevangenschap. Na aanvankelijk verzet kondigde SeaWorld in maart dit jaar aan een einde te maken aan het fokken van orka’s (maar niet die van andere dolfijnsoorten).
Wetgeving in de VS toont ook aan dat dieren in gevangenschap niet uitgezonderd hoeven te zijn van de beschermingsmaatregelen voor hun wilde verwanten. In juni 2015 liet de US Fish and Wildlife Service (FWS) weten dat de meer dan 700 chimpansees in Amerikaanse laboratoria voortaan dezelfde wettelijke bescherming voor bedreigde diersoorten genieten als chimpansees in het wild. Het gevolg was dat in November de National Institute of Health aankondigde dat al hun 300 chimpansees met pensioen gaan. Geen ander instituut heeft sindsdien toestemming gevraagd voor experimenten op mensapen.
In Februari 2015, besloot de National Oceanic and Atmospheric Administration, dat Lolita, een in het wild gevangen orka, die in het Miami Seaquarium verblijft, recht heeft op de zelfde beschermde status als bedreigde diersoort als haar familie in de wateren van de Puget Sound.
Europa
Nederland en de meeste andere West-Europese landen zijn lid van ASCOBANS (Agreement on the Conservation of Small Cetaceans of the Baltic, North East Atlantic, Irish and North Seas) en hebben daarmee de verplichting op zich genomen om bescherming te bieden aan dolfijnen en andere walvisachtige. Dit heeft in de eerste plaats betrekking op wilde dieren, maar waarom zou dat niet, net als in de bovenstaande Amerikaanse voorbeelden, doorgetrokken kunnen worden naar dieren in gevangenschap.
De ‘Puget Sound Southern Resident’ orka’s kregen de beschermde status niet omdat orka’s, die wereldwijd als één soort worden gezien, in direct gevaar zijn, maar vanwege hun genetische isolatie en unieke cultuur.
In November 2014 aanvaarden de ondertekenaars van de Convention on Migratory Species (CMS), ook bekend als de Bonn Convention, waaronder Nederland, Resolutie 11.23 ‘Conservation Implications of Cetacean Culture’. Doormiddel van deze resolutie accepteerde de partijen niet alleen de sociale complexiteit van dolfijnen en andere walvisachtige, maar ook dat deze dieren cultuur bezitten, bijvoorbeeld in de overdracht van kennis met betrekking tot communicatie (taal), jacht strategieën en gereedschapgebruik. Het CMS moedigt haar 123 leden aan om bij beschermingsmaatregelen hier rekening mee te houden.
Vragen en antwoorden
Ondanks het feit dat dieren in gevangenschap buiten de reikwijdte van het CMS vallen moet de erkenning van cultuur in dolfijnen natuurlijk consequenties hebben voor hoe wij deze dieren behandelen. En waarvoor?
Wij, inclusief de besluitvormende politici, moeten ons afvragen waarom er dolfijnen opgesloten zitten in Harderwijk. Is drie kwartier vermaak voor toeristen en geldelijk gewin voor het Dolfinarium en de gemeente Harderwijk, voldoende reden om intelligente, sociale, culturele dieren in slavernij te houden?
Het moge duidelijk zijn dat economische belangen het grootste struikelbok zijn voor Nederlandse politici om medeleven te tonen. Ze moeten zich echter ook realiseren dat de ‘tijdgeest progressie’ er voor zal zorgen dat het doek voor het Dolfinarium in Harderwijk onvermijdelijk gaat vallen en dat er nu maatregelen genomen moeten worden om dar straks klaar voor te zijn.
Een begin, dat geen directe financiële consequenties heeft, is een fokverbod op dolfijnen gecombineerd met een import en export verbod. Dit verzekert dat tussen nu en het moment dat het onvermijdelijke verbod op het houden van dolfijnen in gevangenschap arriveert er geen nieuwe gevangenen worden gecreëerd. Dit verbod moet tevens de handel in en uitvoer van dolfijnensperma, eicellen en ander weefsel tegen gaan en ook het verspreiden van technologie verbieden, zodat de dolfijnencircus praktijken niet geëxporteerd worden naar ontwikkelingslanden.
Daarnaast moet er direct een verbod komen op het houden van de 14 showdolfijnen in de kleine, gevangenisstijl badjes gevuld met chloorhoudend water, zoals naar buiten gebracht door het TV programma RamBam.
Wanneer het Harderwijker kamp uiteindelijk tot sluiten is gedwongen, moet er een oplossing komen voor de overgebleven dolfijnen. Misschien moeten het Dolfinarium, haar eigenaar(s) en medeprofiteur gemeente Harderwijk er toe gedwongen worden hiervoor alvast geld opzij te zetten, zodat ze, wanneer het einde daar is, hun verantwoordelijkheid niet kunnen ontlopen.
Nederlandse politici dienen zich allemaal individueel af te vragen hoe ze herinnerd willen worden: als één van hen die deze vorm van slavernij tot het bittere einde steunden of als visionaire genoeg om bij te dragen aan het onvermijdelijke einde van de handel in en de uitbuiting van dolfijnen in gevangenschap.
©PiepVandaag.nl Erwin Vermeulen
4 Comments
Comments are closed.
Dierentuinen en dolfinaria anno 2016, wie had dat ooit gedacht. Het is zo mooi om die dieren in het wild te zien en zo vernederend om ze in gevangenschap te zien dat ik niet begrijp dat deze vorm van entertainment nog mag bestaan anno 2016 van de nederlandse politiek. Ik hoop, mede dankzij dit artikel dat men in Den Haag eens werkelijk gaat nadenken over het feit dat wij bij veel landen nog overkomen als een achtergesteld land wat nog in de jaren ’70 leeft… Ik hoop dat de politiek snel wakker wordt en actie onderneemt..!
Vrijheid geldt voor ieder levend wezen
Dieren opsluiten voor ons plezier is natuurlijk nooit de bedoeling. Ik hoop dan ook dat het Dolfinarium een verstandig besluit gaat nemen en gaat stoppen met shows en de dieren een betere toekomst gaat bieden. Ze kunnen natuurlijk wel dienen als opvang voor zieke en gewonde dieren en na herstel weer uitplaatsen in de natuur.
Het is natuurlijk van de zotte dat natuur en dierenwelzijn onder “Economische Zaken” valt. Onder Martijn van Dam van de PvdA is het geen haar beter dan onder VVD of CDA. Vanouds zijn deze drie politieke partijen dik bevriend en zij hebben al tientallen jaren de macht in Nederland om op die manier kortzichtig en hebzuchtig beleid in stand te houden. En dat willen zij vooral zo houden. Natuur, milieu, dierenwelzijn, duurzaamheid, daar hebben zij geen boodschap aan. Alleen in verkiezingstijd halen zij alles uit de kast om vooral weer zo veel mogelijk mensen te lokken zodat zij de macht kunnen behouden. Een dolfinarium is een CIRCUS waar wilde dieren in kleine betonnen badjes gevangen zitten en op commando onder luide muziek en gejoel van publiek idiote kunstjes moeten doen. Deze dieren dienen in alle vrijheid in de oceaan te zwemmen en elke dag vele kilometers af te leggen met hun soortgenoten. Dus Circus Dolfinarium Harderwijk opheffen en de dieren in reservaten vrijlaten zodat zij alsnog een waardig en fatsoenlijk leven krijgen. Dat is gewoon een kwestie van beschaving en ethiek.