Tijdens een presentatie in New York en voor de pers in Nederland live te volgen vanuit Delft, kwam op dinsdag 3 juni jongstleden het verlossende woord eindelijk uit de mond van Boyan Slat zelf, “Ja, wij kunnen de oceanen schoonmaken”. Het idee van de nu 19-jarige student van de Technische Universiteit Delft is ontstaan tijdens een duikvakantie in Griekenland in 2011, waar Slat veel afval aantrof in zee.

afval - plastic soep
Foto: U.S. Pacific Fleet via photopin cc

Ook milieuorganisaties maken zich al jarenlang zorgen om de almaar groeiende berg plastic in de oceanen. Na een jaar van onderzoek, denkt Slat een oplossing te hebben gevonden voor dit immense probleem. Rond 2020 wil hij zijn uitvinding inzetten in het gebied tussen Hawaï en Californië, één van de meest met plastic vervuilde gebieden in alle oceanen.

“Binnen tien jaar kunnen wij bijna de helft van al het plastic uit dat gebied halen”, aldus een opgetogen Slat.

Idee op YouTube
In zijn profielwerkstuk voor het VWO kwam Slat op het idee voor The Ocean Cleanup. Tijdens een TEDx Talk presenteerde hij zijn idee in één van de zalen van de Technische Universiteit Delft. Het filmpje werd direct een megahit en is inmiddels al meer dan 1,5 miljoen keer bekeken. Slat stopte tijdelijk met zijn studie aerospace engineering en stortte zich met ziel en zaligheid op het megaproject, een ongewis avontuur.
Inmiddels heeft hij op 26 maart 2013 zijn Foundation opgericht, doen meer dan 100 vrijwilligers en vijftien organisaties mee en heeft de Foundation meer dan 3.000 donateurs.

How the can clean themselves: Boyan Slat at TEDxDelft

Drijvende armen
Volgens Slat moet de oplossing worden gezocht in het gebruikmaken van de stromingen in zee. Zijn uitvinding bestaat uit een installatie met drijvende armen, met een lengte van 100 kilometer en drie meter hoog, in de vorm van een ‘V’. Dankzij de zeestroming komt het plastic vanzelf naar de punt van de ‘V’. De drijvende armen worden op een strategische plek aan de zeebodem vastgezet. Op deze manier kan een groot gedeelte van het plastic worden opgevangen en door schepen naar het vasteland worden vervoerd, waar het plastic wordt gerecycled. Voor de zeedieren heeft deze oplossing geen consequenties, dieren en planten worden gewoon onder de armen door de stroming meegevoerd.

Plastic soep
In de afgelopen tientallen jaren is ongeveer 500 miljoen kilo plastic in zee terechtgekomen. Dat heeft zich verspreid over een gebied zo groot als Europa. De consument is hier mede schuldig aan, onder andere door het gemakkelijk verkrijgen van plastic tasjes bij de boodschappen. Na een vaak éénmalig gebruik worden de tasjes weggegooid en komen in het milieu terecht. Gelukkig wordt hier in veel Europese landen nu paal en perk aan gesteld.
Het plastic in zee valt, na jaren, in steeds kleinere deeltjes uiteen. Uiteindelijk worden de deeltjes door vissen opgegeten en komt het in de voedselketen terecht. Niet alleen vissen sterven aan het plastic, ieder jaar vinden ook ongeveer een miljoen zeevogels en tienduizenden zeezoogdieren een vroegtijdige dood. Ook de consument krijgt de deeltjes weer binnen via het eten van vis.

Zeestromingen
In de oceanen bevinden zich zes grote stromingen: één stroming bevindt zich ten westen van Noord-Amerika, in de Zuidelijke Stille Oceaan, in de Noordelijke Atlantische Oceaan, in de Zuidelijke Atlantische Oceaan, in de Indische Oceaan en één in de Noordelijke Stille Oceaan, ten oosten van Japan. In deze zes stromingen kunnen grote installaties het plastic uit het water halen, totale kosten worden beraamd op 317 miljoen euro.

Hoe nu verder
Voor verder onderzoek is nog veel geld nodig. Via crowdfunding wil Slat zijn project financieren. Zijn doel is om binnen honderd dagen ongeveer 2.000.000 dollar binnen te halen. Met het binnenkomende geld wil hij prototypes bouwen en testen, om uiteindelijk de definitieve installatie te kunnen bouwen. Rond 2020 kan de eerste installatie dan aan zijn werk beginnen: het opruimen van plastic. Daarnaast is het belangrijk om meer te doen aan preventie: zorgen dat er niet nog meer plastic in zee belandt.

The Ocean Cleanup steunen? Klik hier.

The Ocean Cleanup – Feasibility Study

©PiepVandaag.nl Walter Eijndhoven