Afgelopen zaterdag was het Wereldpangolindag. Voor het vierde jaar op rij werd hiermee aandacht gevraagd voor de benarde situatie waarin de kleine schubdieren verkeren, die slachtoffer zijn van illegale handel. De schalen van Pangolins worden gebruikt in traditionele Aziatische geneeswijzen en hun vlees en zelfs foetussen worden als delicatesse geserveerd in restaurants: vaak worden de dieren gedood ten overstaan van de klanten.
Onverzadigbare vraag naar keratine
Volgens de International Union for Conservation of Nature (IUCN) is de pangolin het meest verhandelde wilde dier. Onlangs nog werden op het vliegveld van Brussel wierookstokjes van pangolineschild in beslag genomen. Volgens sommige schattingen worden zo’n 10.000 pangolins per jaar verhandeld in Azië voor Chinese medicijnen, maar waarschijnlijk ligt het aantal veel hoger. Lisa Hywood van Tikki Hywood Trust in Zimbabwe, noemt zelfs het schrikbarende aantal van 100.000 Afrikaanse pangolins per jaar. Aangezien het nachtdieren zijn, is moeilijk in te schatten hoeveel schubdieren er nog over zijn. Dat de situatie heel zorgelijk is, staat echter vast. De pangolin is inmiddels een van de meest bedreigde diersoorten is en wordt vergeleken met de neushoorn.
Lisa Hywood:
“De vraag naar pangolin is vergelijkbaar met de vraag naar neushoornhoorn: hoofdzakelijk vanuit China, Vietnam en Laos. De pangolinschubben zijn van keratine (net als onze vingernagels) en hieraan worden dezelfde geneeskrachtige eigenschappen toegekend als aan neushoornhoorn. Hoewel nog nooit wetenschappelijk is aangetoond dat deze Aziatische hocus-pocusmedicijnen zouden werken, blijft de vraag onverzadigbaar.”
2014 was een dramatisch jaar voor pangolins. Werd in Azië in 2013 nog iets meer dan 600 kilogram Afrikaanse pangolinschubben in beslag genomen, in 2014 was dit 6,7 ton!
Mierenetende ‘artisjok’
Pangolins hebben stevige, overlappende schubben van keratine, die doen denken aan de bladeren van een artisjok of een dennenappel. Aan hun voorpoten hebben pangolins drie lange, gebogen klauwen waarmee ze mieren- en termietennesten vernielen en holen graven. Met hun lange, kleverige tong slurpen ze duizenden termieten of mieren per dag op. Bij onraad rollen ze zich op tot een bal, net als egels.
Er zijn acht soorten schubdieren: vier Aziatische en vier Afrikaanse. Allemaal leven ze op plaatsen waar veel mieren en termieten voorkomen, hoewel hun habitat kan variëren van tropische gebieden tot savanne. Alle soorten schubdieren worden ernstig bedreigd, zowel door stroperij als door verlies van leefgebied vanwege uitbreiding van landbouw en andere menselijke activiteiten. Aziatische pangolins hebben haar tussen hun schubben, Afrikaanse niet.
Bronnen: Saving the Wild, IUCN, WorldPangolinDay ©PiepVandaag.nl Angelique Lagarde
