Een nieuwe studie, gepubliceerd in het tijdschrift Science, toont aan dat de wereldwijde populatie van haaien en roggen sinds 1970 is gehalveerd. Overbevissing is de voornaamste oorzaak van deze achteruitgang. Zowel doelgerichte visserij als bijvangst vormen hierin een probleem.
Dit alarmerende nieuws werd gepresenteerd door een internationaal team van wetenschappers uit Canada, Frankrijk en Australië. Zij hebben een zogenaamde ‘Rode Lijst Index’ ontwikkeld om de mogelijke gevolgen van overbevissing in kaart te brengen. Hieruit blijkt dat de kans op uitsterven van kraakbeenvissen (chondrichthyes) – de cluster waar haaien en roggen onderdeel van zijn – met 19 procent is toegenomen.
Rode Lijst Index voor haaien en roggen
De Rode Lijst Index geeft inzicht in de ontwikkeling van verschillende dierpopulaties, die zijn opgenomen op de IUCN Rode Lijst van Bedreigde Diersoorten. Het is een hulpmiddel voor overheden om de verandering in biodiversiteit te monitoren. Voorheen werd de index alleen gebruikt voor landdieren, maar dankzij deze nieuwe studie kunnen ook mariene dieren systematisch worden gevolgd. Dit biedt de mogelijkheid om bedreigde diersoorten en kwetsbare ecosystemen gerichter te identificeren. En kunnen beschermingsmaatregelen effectiever worden ingezet.
Deze analyse bewijst opnieuw dat de visserij desastreuze gevolgen heeft voor het leven in de oceaan. Haaien en roggen worden massaal gevangen voor hun vinnen, vlees en leverolie. Vaak gebeurt dit doelbewust, maar bijvangst speelt ook een rol. Er zijn meerdere oorzaken die meespelen, overbevissing is echter wel de grootste oorzaak van de dalende populatiecijfers. Dit beïnvloedt verschillende ecosystemen op grote schaal. Dr. Nathan Pacoureau van het European Institute for Marine Studies (IUEM) in Frankrijk, zegt hier het volgende over.
‘’Haaien en roggen zijn belangrijke roofdieren, hun achteruitgang verstoort het ecosysteem in de oceaan. Zo zijn rifhaaien bijvoorbeeld van vitaal belang voor het overbrengen van voedingsstoffen van diepere wateren naar hoger gelegen koraalriffen.’’
Ondanks de sombere cijfers is er licht aan het einde van de tunnel. Volgens professor Colin Simpfendorfer van de James Cook Universiteit in Australië, betrokken bij de studie, kunnen landen het risico op uitsterven verminderen. Bijvoorbeeld door de visserijdruk te verlagen, het beheer van visserij te versterken en schadelijke subsidies te elimineren. Er zijn volgens hem al positieve ontwikkelingen voor kraakbeenvissen, onder andere in Australië, Nieuw-Zeeland, Canada, de Verenigde Staten en delen van Europa en Zuid-Afrika.
Kraakbeenvissen vertegenwoordigen de oudste en grootste evolutionaire groep van gewervelde dieren. Deze groep omvat meer dan 1.199 verschillende soorten, waaronder veel haaien en roggen. In de studie zijn alle 1.199 soorten meegenomen. Dit resulteert in de meest nauwkeurige, wereldwijde, herbeoordeling van de populatie van kraakbeenvissen in de afgelopen 10 jaar.
De overheid is nu aan zet
Aan de datakwaliteit kan het niet liggen dus het is nu taak aan de overheid om actie te ondernemen. Zij moeten deze kwalitatieve data omzetten in munitie voor strengere wetgeving, internationale verdragen en betere monitoring. Op deze manier is er zeker nog hoop voor deze kwetsbare, speciale groep dieren.
Bronnen:
- Persbericht onderzoeksteam
- Science
- Lees ook op AnimalsToday:
.
©AnimalsToday.nl Savannah Drenth
