Afgelopen maand kwam een groep orka’s in conflict met een zeiljacht in de Straat van Gibraltar. Zulke incidenten tussen orka’s en de mens nemen sinds 2020 toe. Zo brachten orka’s 4 mei al een jacht tot zinken. Een mogelijke verklaring voor hun gedrag is dat een lid van de groep orka’s in het verleden is aangevallen door mensen. Het is namelijk uniek dat orka’s dit soort gedrag vertonen.
Andrew Sutton, een ervaren onderwaterfotograaf die bekend is met deze specifieke orka-troep, merkte op dat de dieren de laatste tijd raar gedrag vertonen, zoals het irriteren van vissers of roeren van boten afslaan. Hij vind echter dat het woord ‘aanval’ niet gebruikt moet worden in deze gevallen. De acties van de dieren zijn namelijk te wijten aan defensief gedrag. Hij vermoedt dat een toename van schepen rondom de kustwateren van Spanje een belangrijke factor kan zijn.
Orka’s die boten aanvielen waren aan het spelen
Orka’s met trauma
Dr. Alfredo López Fernandez van de Grupo Trabajo Orca Atlántica (GTOA), een zeer gerespecteerd samenwerkingsverband van Spaanse en Portugese wetenschappers, komt met twee hypothesen om dit gedrag te verklaren. Hij denkt dat een lid van de groep orka’s getraumatiseerd is door eerdere gebeurtenissen.
Dit heeft waarschijnlijk te maken met een vrouwelijke orka van de groep die ooit in botsing is gekomen met een boot. Hierdoor ontstaat er agressief gedrag onder de orka’s omdat ze bang zijn dat het incident zich weer kan voordoen. Het is ook mogelijk dat de orka’s iets nieuws hebben uitgevonden en dit gedrag herhalen. Dit komt met name voor onder orka’s die nog niet volwassen zijn. Orka’s staan er om bekend erg intelligent te zijn. En ze kunnen hun kennis en technieken over te brengen aan volgende generaties.
Meer incidenten tussen orka’s en boten
Invloed van mensen
Dr. López Fernandez en zijn team vinden dat we moeten nadenken over het feit dat menselijke activiteiten aan de oorsprong liggen van dit gedrag. De orka’s zouden namelijk vanuit een moment van pijn en trauma dit gedrag vertonen. Leden van de groep zijn namelijk in het verleden verstrikt geraakt in vistuig of hebben snijwonden en zelfs amputaties opgelopen door aanvaringen met mensen. Luke Rendell van de Universiteit van St. Andrews, die orka’s uitgebreid in het wild bestudeerd, is het eens met deze uitleg. Hoewel we alleen maar kunnen speculeren over de oorzaken, zei hij dat de reactie van één individu op een trauma uit het verleden erg aannemelijk is. Het kan echter ook te wijten zijn aan nieuwsgierigheid of uit plezier.
Een deel van hem is stiekem opgewonden bij het idee dat de natuur terugvecht. Hij wijst op het feit dat de eerste orka die hij ooit zag, gevangen werd gehouden in een dolfinarium waar het dier werd gebruikt om nutteloze circustrucs uit te voeren. Uit onderzoek van de stichting Whale and Dolphin Conservation blijkt bijvoorbeeld dat er sinds 1961 ten minste 174 orka’s in gevangenschap zijn gestorven. De meesten zaten gevangen in kleine zwembaden waar ze doelloos rondzwommen zonder de nodige interactie met soortgenoten.
Overlevingsstrijd
Orka’s bestaan al zes miljoen jaar en zijn aanwezig in alle oceanen. Ze hebben geen natuurlijke vijanden, behalve de mens. Rendell heeft al met al geen idee of de desbetreffende groep orka’s bezig is aan een overlevingsstrijd omdat de mens hun voedselbronnen uitput en hun omgeving vervuilt, of dat het toch een andere reden is waardoor de groep zich zo gedraagt.
Bronnen:
©AnimalsToday.nl Daan de Boer
