Drie weken geleden berichtten we over de ernstig zieke orka Lolita, die nu al meer dan vijftig jaar in een veel te klein verblijf in het Miami Seaquarium zit en kunstjes moest doen in omstreden dolfijnenshows. Een week erna maakten de nieuwe eigenaren van het park in Miami bekend dat Lolita niet meer hoeft op te treden, op grond van een overeenkomst met federale toezichthouders. Haar behuizing verandert echter niet. Orka Lolita is met pensioen, maar vooralsnog in gevangenschap.

Orka Lolita in Miami Seaquarium
Orka Lolita in Miami Seaquarium | Foto: screenshot video Orca Network/YouTube

Lolita, ook bekend als Tokitae, werd op 8 augustus 1970 in het wild gevangen in Penn Cove, Puget Sound, Washington, toen ze ongeveer vier jaar oud was. Ze was een van de zeven jonge orka’s die werden verkocht aan zeeaquaria en zeezoogdierenparken over de hele wereld, na een vangst van meer dan tachtig walvissen die werd uitgevoerd door aquariumeigenaren Ted Griffin en Don Goldsberry.
.

Lolita, de eenzaamste orka ter wereld, is ernstig ziek

.
Lolita werd voor 20.000 dollar gekocht door de dierenarts van het zeeaquarium, Dr. Jesse White. In het zeeaquarium werd ze bij een andere orka gezet, Hugo, die er al twee jaar vertoefde. Lolita en Hugo woonden tien jaar samen in een tank, of bassin, van 24 bij 11 m en 6 m diep. Het paar paarde wel, maar bracht nooit nakomelingen voort. Hugo stierf op 4 maart 1980, nadat een hersenaneurysma optrad doordat de walvis herhaaldelijk zijn hoofd tegen de zijkant van de tank ramde. Eerder al had hij ramen van hun behuizing gebroken. Een keer brak hij het glas zo hard dat zijn neus gehecht moest worden. Kortom, Lolita’s enige ware liefde pleegde zelfmoord na een leven in gevangenschap, en sindsdien heeft ze geen andere orka meer gezien.

Orka Lolita met pensioen - maar vooralsnog in gevangenschap
Empty the Tanks Harderwijk (2015) | Foto: Bart van Riel/AnimalsToday.nl

De zes meter lange Lolita leeft al jarenlang in een klein aquarium, dat op zijn diepste punt maar zes meter diep is. Haar tank is slechts vier keer zo lang als haar lichaam. En dan te bedenken dat al in 2017 volgens een USDA-audit bleek dat de tank van Lolita niet voldoet aan de wettelijke vereisten voor afmetingen. Orka’s zijn extreem actief in het wild en maken gebruik van de uitgestrektheid van de oceaan, waarbij ze zo’n 160 km per dag zwemmen – een heel stuk verder dan vier lichaamslengtes. Ze duiken naar diepten van minstens 100 meter als ze op een prooi jagen, met snelheden tot 45 km/u.

Orka Lolita met pensioen - maar vooralsnog in gevangenschap
Foto: publiek domein

Gezondheidsproblemen

Toen Hugo stierf, werden er twee witzijde dolfijnen bij haar in de kleine tank geplaatst. Deze zijn erg dominant en jagen op Lolita, waarbij ze consequent Lolita’s huid ‘harken’, wat betekent dat ze met hun tanden over haar huid schrapen. Dit veroorzaakt snijwonden die soms zo ernstig zijn dat Lolita antibiotica krijgt toegediend om infectie te voorkomen.

Lolita heeft ondertussen een aantal fysieke en mentale gezondheidsproblemen ontwikkeld. Haar ogen zijn ernstig beschadigd omdat haar bak geen bescherming tegen de zon biedt. Ze heeft een aandoening ontwikkeld die surfers eye wordt genoemd, door overmatige blootstelling aan Uv-straling. Deze aandoening tast haar gezichtsvermogen aan en veroorzaakt pijn.

Lolita’s ogen zijn niet de enige delen van haar lichaam die onderhevig zijn aan de nadelige gevolgen van haar gevangenschap in de te kleine behuizing. Ze kampt met steeds terugkerende infecties van haar nieren en lever, waarschijnlijk veroorzaakt door de constante stroom medicijnen die ze krijgt.
.

.
Lolita’s geestelijke gezondheid verslechtert en ze vertoont zorgwekkend gedrag dat vaak voorkomt bij dieren in krappe kooien; er zijn voortdurend verontrustende tekenen van stress en frustratie, die blijvende schade zullen achterlaten.

Lolita schudt herhaaldelijk met haar hoofd, wrijft haar lichaam tegen de wanden van haar aquarium en vertoont een gedrag dat ‘kaken knallen’ wordt genoemd, waarbij tanden en kaakbotten afslijten als ze aan de metalen poorten van haar verblijf knaagt. Voor Lolita betekent dit dat er meer dan een dozijn keer in haar tanden moest worden geboord om infectie te voorkomen, waardoor waarschijnlijk zenuwen zijn blootgelegd, wat pijn veroorzaakt.

Dierenmishandeling

Tijdens de orkaan Irma die in september 2017 in Florida woedde, werd Lolita achtergelaten in haar kleine onderkomen en alleen door een dun tinnen dak beschermd tegen de storm. Volgens Dr. Jeffrey Ventre, een voormalige SeaWorld-trainer, een criminele daad, dierenmishandeling.
.

Het is nog steeds niet te laat om Lolita vrij te laten

Het is nog niet duidelijk wat er met Lolita zal gebeuren. Het feit dat ze niet meer hoeft op te treden, wil nog niet zeggen dat ze nu vrij kan leven; ze zit nog steeds in de veel te kleine ruimte.
Dierenrechtenactivisten strijden al voor de vrijlating van Lolita sinds ze in 1970 uit de oceaan werd gehaald.

Lolita’s familie is er nog steeds, wat betekent dat ze in theorie met hen zou kunnen worden herenigd als ze werd vrijgelaten in een opvangcentrum in die wateren. Haar moeder, Ocean Sun, wordt zelfs verondersteld nog in leven te zijn en dient als de matriarch van Lolita’s familiegroep. Ze zou een lang leven voor zich kunnen hebben als haar gezondheid niet verder verslechtert. In het wild kunnen vrouwelijke orka’s meer dan 100 jaar oud worden.

Als ze langzaam in een verblijf wordt geïntroduceerd, kan ze communiceren met haar groep. Zo is de kans kleiner dat ze wordt afgewezen. Als alles goed gaat, zou Lolita opnieuw worden geïntegreerd in haar familie. Als ze niet kan worden gere-integreerd, zou het Orca Network de rest van haar leven voor de walvis zorgen.

 

.
Bronnen:

Fotocolumn Erwin Vermeulen: orka Lolita

Weetjes: Orka’s, de grootste dolfijnen ter wereld

©AnimalsToday.nl Marianne Miltenburg