De relatie tussen huiselijk geweld en dierenmishandeling is niemand onbekend. Toch is pas in november 2012 het eerste wetenschappelijk onderzoek in Nederland over de relatie tussen huiselijk geweld en dierenmishandeling gepresenteerd.

Bange kat - huisdieren
Foto: Malingering / Foter.com / CC BY-NC-ND

Het verkennende onderzoek dat Kadera aanpak huiselijk geweld heeft opgezet in samenwerking met de Hondenbescherming en Universiteit Utrecht, laat zien dat de resultaten er niet om liegen. Ruim 55% van de huisdieren is ook door de mishandelende partner mishandeld en 41% van de vrouwen zegt, vanwege zorgen om het huisdier, de vlucht naar de opvang uit te stellen. Dit omdat het momenteel voor vrouwen en kinderen in de opvang niet mogelijk is om huisdieren mee te nemen.

Het gedwongen moeten achterlaten van een huisdier levert schrijnende situaties op. Het geeft de pleger een machtsmiddel om een vrouw en haar kinderen te blijven bedreigen. Daarnaast zorgt het afstaan van een dier voor veel verdriet. Dit omdat het dier, tijdens de moeilijke periode van huiselijk geweld, een bron van troost en emotionele steun is geweest.

“Het thuis blijven en het dagelijks krijgen van klappen was acceptabeler dan met de kinderen te vertrekken zonder de huisdieren.”

Huisdieren zijn vaak onderdeel van het gezin. Het is dan ook niet verwonderlijk dat ook huisdieren de dupe zijn van huiselijk geweld. Net als hun eigenaren gaan zij gebukt onder de gevolgen van het geweld en de angst die het geweld met zich meebrengt. Daarnaast blijven de slachtoffers van huiselijk geweld langer in hun gewelddadige omgeving zitten omdat zij hun huisdier niet willen achterlaten.

Het (dreigen met het) pijndoen van een dier is een effectieve manier om het slachtoffer duidelijk te maken dat het niet verstandig is de pleger uit te dagen. Zolang het huisdier bij de pleger blijft zal hij macht hebben op het gezin en is niemand veilig.

De eerste vraag die deze resultaten bij mij oproepen, is:

“Wat kunnen wij als organisatie betekenen voor vrouwen die, vanwege zorgen om een huisdier, de vlucht naar de opvang uitstellen?”

Door ervaringen uit het buitenland te koppelen aan de kennis en ervaringen die binnen Kadera voor handen zijn, kunnen we er mede voor zorgen dat slachtoffers van huiselijk geweld voor het eerst de mogelijkheid krijgen hun huisdieren te behouden. Het beschermen van dieren die slachtoffer zijn van huiselijk geweld, zal niet alleen zorgen voor een veiliger leefomgeving voor de dieren maar ook voor de mensen die om hen geven.

Daarom starten we binnen Kadera met het project ‘Crisisopvang huisdieren’, zodat niet alleen bescherming wordt geboden aan vrouwen en kinderen in huiselijk geweld situaties, maar ook aan een vergeten groep slachtoffers die nauwelijks tot geen hulp ontvangen: de huisdieren.

Ik ben van mening dat niemand gedwongen moet worden de keuze te maken tussen de acceptatie van het geweld en het opofferen van een huisdier. Het is gebleken dat vrouwen hulp vaak uit de weg gaan vanwege de zorg om een huisdier. Niet iedereen is in staat goede opvang te regelen, zeker niet personen die een beperkt tot geen (sociaal) netwerk hebben waar zij op terug kunnen vallen.

Het is belangrijk een veilig toevluchtsoord te creëren voor huisdieren opdat de vrouw en haar kinderen ook veilig zijn. De cirkel van het geweld kan doorbroken worden. Zolang de mogelijkheid niet wordt onderzocht de dieren van deze slachtoffers op te vangen, zullen er slachtoffers blijven bestaan die de vlucht naar de opvang uitstellen. Door de vrouwen en hun huisdieren te beschermen, kunnen zij uit de geweldsituatie ontsnappen en de zorg krijgen die zij nodig hebben.

Nicky Jenken, preventiemedewerker Kadera aanpak huiselijk geweld