Afgelopen maand werkte ik een weekje op het Sea Shepherd hoofdkantoor in Friday Harbor. Dit typisch Amerikaanse dorpje inclusief western bar, tientallen kerken, pick up trucks en honkbalveld ligt op San Juan Island in de staat Washington. Voor walvisspotters klinkt dit eiland wellicht bekend in de oren. De eilandengroep van San Juan staat namelijk bekend om zijn permante kuddes orka’s. De zwaardwalvissen zijn het hele jaar rondom de eilanden te vinden waar ze voornamelijk op zalm jagen. Aan de voet van de vuurtoren van Lime Kiln Park kan je ‘s zomers uren genieten van de orca’s die heel dicht langs de kust zwemmen. Een aanrader voor wie graag het noordwesten van de States wil bezoeken.
De orka’s zijn indrukwekkend maar het volksverhaal over de ‘Pig War’ (varkensoorlog) spant de kroon. Op 15 juni 1859 schoot de Amerikaanse kolonist Lyman Cutlar een varken dat over zijn land liep dood. Het nietsvermoedende beest was eigendom van de Engelsman Charles Griffin van de Hudson Bay Compagnie. ‘Jouw varken vrat van mijn aardappels’, was de kortstondige verklaring van Cutlar toen hij werd gevraagd naar de schietpartij. Normaal gesproken zou het afschieten van een varken niet het einde van de wereld betekenen, maar in de negentiende eeuw hadden zowel de Britten als de Amerikan een kort lontje. Wat de verstandhouding ook niet ten goede kwam was het gegeven dat zowel Amerikanen als Britten de San Juan archipel claimden.
Op het moment dat de Britten dreigden Cutlar te arresteren, vroegen de Amerikanen vroegen het leger om bijstand. De regering in Groot-Brittanië op haar beurt weer over de zeik. Binnen twee maanden hadden de Britten hun troepen op volle oorlogsterkte. 2140 mariniers en vijf oorlogschepen. Nog steeds verbaasd dat een varken zoveel heisa veroorzaakte, maar geenzins van plan in te dammen, stuurde president Buchanan met tegenzin een regiment richting het slagveld in spe. Beide naties betrokken een legerkamp aan de oost- en westkant van het eiland –een oorlog was geboren.
Tijdens de Amerikaanse burgeroorlog sleepte de krachtmeting onvermoeibaar voort. De strijd bestond voornamelijk uit dreigementen, wapengekletter bleef uit. Niemand sneuvelde tijdens de varkensoorlog. Althans als je de twee klunkelige broers waarvan de een de andere doodschoot tijdens een oefening en vervolgens zelfmoord pleegde niet meerekent .(Terug te vinden op de Royal Marine Cemetery nabij Roche Harbor dat in totaal zes graven kent).
Het zou twaalf jaar duren voordat beide kampen de hulp van de Duitse keizer Wilhelm I inriepen om een einde te maken aan de strijd. Hij deelde de San Juan Islands toe aan de Amerikanen. Nog geen maand later vertrokken de Britten zonder bloedvergieten.
Het enige slachtoffer, het nietsvermoedende varken, had onbedoeld zijn leven gegeven om vrede naar de bezetters van San Juan Island te brengen. En twee machtige naties waren vervolgens bereid levens op het spel te zetten om de nobele daad van het beestje te verdedigen. Wellicht een iets te sentimentele samenvatting, maar volgens mij een prima alternatief kerstverhaal.
Fijne feestdagen!
Laurens de Groot
Directeur Sea Shepherd Europe
