Op kalvertransport 

“Jonge stieren inmiddels al 9 dagen onderweg naar de slacht. De gruwelen van het langeafstand transport worden weer duidelijk. Er staat er op dit moment een truck al dagen vast uit Letland, die stieren vervoert naar Irak. Een totale afstand van 4600 km! Inmiddels hebben ze 2600 km afgelegd. Nu moeten ze wachten aan de grens, in de truck, omdat de papieren niet in orde zijn. Als ze toestemming krijgen om te vertrekken, mogen ze tijdens hun reis door Turkije niet uitgeladen worden om te eten, drinken, rusten. Ze zijn ‘op doorreis’. Ze hebben nog 2000 km voor de boeg….”

Dit bericht postte Eyes on Animals op 28 november. Dit bracht mijn gedachten op een aantal kritische reacties na de publicatie van mijn artikel “Kistkalveren verleden tijd?”, waarin naar voren werd gebracht dat er niets mis zou zijn met het welzijn van deze dieren. Direct van je moeder worden gescheiden en vervolgens wekenlang in een kleine box doorbrengen, lijkt mij een kwelling. En dan had ik het nog niet gehad over een ander onderdeel van het leven van het kalf: het transport naar de vetmesterij en het transport naar de slacht. Vandaar dat ik wat dieper ben gedoken in de wereld van het kalvertransport.

Naar de vetmesterij
In Nederland worden per jaar bijna 900.000 jonge kalveren van minimaal 14 dagen ingevoerd vanuit andere landen om hier te worden vetgemest. Volgens cijfers van het Productschap voor Vlees en Vee ging het in 2011 om 892.000 kalveren. Van deze kalveren kwam 47% uit Duitsland, 14,7% uit Polen, 12,8% uit België en Luxemburg, 5,2% uit Litouwen, 4,5 % uit Ierland en 15,8% uit overige landen. Dit betekent dat een groot aantal jonge kalveren een afstand aflegt van vele honderden kilometers om aan te komen op de plaats waar zij zal worden vetgemest tot rosé kalfsvlees of op ijzervrij dieet gaat voor de productie van blank kalfsvlees (2/3 van de kalveren).

Volgens Verordening (EG) nr. 1/2005 van de Raad van 22 december 2004 inzake de bescherming van dieren tijdens het vervoer mogen niet gespeende kalveren 9 uur achtereen op transport, vervolgens één uur drenkpauze, waarna ze nog 9 uur mogen worden vervoerd. Na een los- en rustpauze van 24 uur mogen de kalveren opnieuw 19 uur worden vervoerd. En dit mag zich onbeperkt herhalen. Kalveren die vanuit Ierland per boot zijn verscheept, hoeven slechts 12 uur te rusten voordat zij weer 19 uur verder vervoerd mogen worden.

Tijdens de rit kunnen de kalveren geen melk drinken. Er dient wel een watervoorziening aanwezig te zijn, maar kalveren weten nog niet hoe zij deze kunnen gebruiken. Doordat jonge kalveren nog niet zelfstandig kunnen drinken, is een reis van vele kilometers een ware uitputtingsslag voor ze. Door de stress, de beperkte ruimte, weinige rust en het niet kunnen beschikken over voldoende vocht en voeding, is diarree een grote oorzaak van uitval bij kalvertransporten. Niet alleen ten tijde van het transport, maar ook daarna nog kunnen de kalfjes daaraan komen te overlijden.

Naar de slachterij
In Nederland werden vorig jaar 1.517.000 kalveren geslacht. Voor de slacht werden 125.000 levende kalveren op transport gesteld naar het buitenland. Een economische drive om kalveren in goede staat op plaats van bestemming te krijgen, geldt niet voor kalveren die op transport gaan om in het buitenland te worden geslacht. Reden hiervan is juist dat er geld verdiend kan worden op de export van levende kalveren als de slachtprijs ergens anders beter is.

Vooral in Oost-Europese landen leidt dit tot de meest gruwelijke wantoestanden. De kalveren die op transport gaan voor de slacht zijn gemiddeld tussen de zes en acht maanden oud. Voor hen geldt dat een transport 29 uur achtereen, met één uur drenkpauze na 14 uur, mag duren. Na 24 uur rust mag dit schema weer onbeperkt worden herhaald. Vaak gebeurt het dat kalveren van meerdere veehouderijen op transport gaan naar de slacht, waarbij als tijd van vertrek het laatste ophaalpunt wordt opgegeven. De kalveren die als eerst worden opgehaald, moeten zo veel langer dan de maximaal toegestane reisduur op transport doorbrengen.

Ook wordt niet altijd voldaan aan de minimale eisen met betrekking tot verstrekking van water en voer, voldoende ventilatie en de ruimte die een kalf ter beschikking dient te hebben. Dit leidt tot (ernstige of dodelijke) verwondingen en pijn op een toch al zware rit. De minimale eisen zijn overigens uitermate beperkt. Dit zijn de beladingseisen voor kalveren:

De ruimte boven de schoft van het hoogste dier dient minimaal 10 cm te zijn. Zo een beperkte ruimte boven de schoft van het kalf, kan leiden tot schoft- en hoofdwonden tijdens het transport.

Niets mis met het welzijn van kalveren?
Volgens Eyes on Animals is het transport in Nederland wel wat verbeterd de afgelopen jaren, maar is de situatie in vele landen nog ver onder de maat.  Het bovengenoemde voorval aan de Turkse grens is naar hun ervaring geen uitzondering. Ook horen zij verhalen van chauffeurs over het vervalsen van documenten om zo de verplichte rustpauzes voor kalveren te omzeilen. Er wordt te weinig gecontroleerd en in geval van overtreding niet naar behoren opgetreden tegen misstanden.

Zelfs de lange afstandtransporten vanuit landen die het iets beter doen zijn nog uitermate stressvol voor dieren in het algemeen en kalveren in het bijzonder, omdat zij nog veel te kwetsbaar zijn. Uit studies blijkt dat veel kalveren binnen vier weken bezwijken ten gevolge van een secondaire ziekte die ze hebben opgelopen omdat ze het transport lichamelijk niet goed aankunnen.

Daarnaast is het vervoeren van levende dieren over lange afstanden om ergens anders geslacht te worden onaanvaardbaar. Helaas is deze discussie op Europees niveau van tafel door de lobby van de vee-industrie.

Was ik al behoorlijk geschokt van mijn ondervinding dat het kistkalf nog geen verleden tijd is, nu weet ik nog meer dan me lief is over het leed dat een kalf moet doorstaan vanaf het moment dat hij wordt gescheiden van zijn moeder. Er is niets mis met het welzijn van kalveren? Ik denk eerder: als het kalf verdronken is, dempt men de put.