Hoeveel dierenslachtoffers moeten er nog vallen door vuurwerk? Hoeveel artikelen, informatie of petities zijn er nodig om deze ellende voor dieren te stoppen? Vele dieren hebben weer de schrik op het lijf, huisdieren die worden vermist omdat ze zijn gevlucht voor het geweld of de dood in zijn gejaagd door dit menselijk vermaak. Ondanks het landelijk vuurwerkverbod verandert er weinig en zijn er vele vuurwerkdierenslachtoffers te betreuren.

Vuurwerkverbod
Ondanks vuurwerkverbod nog steeds dierenslachtoffers | Foto: Pixabay

Het lijkt of het vuurwerkverbod als een rode lap op een stier werkt. Bijkans vliegen de nitraatbommen en vuurpijlen om de oren, waarbij niets en niemand wordt gespaard. Bakken met geld wordt de lucht ingeschoten. De nieuwsberichten vertonen nieuwe cijfers: de illegale vuurwerkvangst explodeert dit jaar. Het vuurwerk wordt in grote aantallen uit het buitenland geïmporteerd, de winkels in Nederland zijn immers gesloten. Net als vorig jaar geldt er dit jaar wederom een landelijk vuurwerkverbod in verband met de pandemie. Helaas is daarmee de ellende voor dieren niet voorbij.

Social media

Social media staan vol met berichten van diereneigenaren en -liefhebbers over het dierenleed dat door het vuurwerk wordt veroorzaakt. Maandenlang wordt er te pas en te onpas vuurwerk afgeschoten waardoor honden niet meer naar buiten durven voor hun uitlaatronde, vogels doodvallen uit de lucht en paarden in blinde paniek vluchten met alle gevolgen van dien.

Dit allemaal door het mensenvermaak dat steeds opnieuw en opnieuw wordt aangestoken om welke reden dan ook. Een greep uit de dierenleedberichtgeving van de afgelopen periode: pony breekt been en wordt ingeslapen omdat er vuurwerk naast de paddock wordt afgestoken; hond wordt doodgereden nadat het was gevlucht voor geknal; dagelijks worden vele honden en katten als vermist opgegeven omdat ze wegrennen in blinde paniek door vuurwerkgeweld. Ondanks het vuurwerkverbod is de overlast groot, wanneer houdt men rekening met de dieren?

Vuurwerkcampagnes

Het vuurwerkverbod heeft veel medestanders: zij kijken uit naar permanente afschaffing van het consumentenvuurwerk. De tegenstanders zijn uiteraard de vuurwerkliefhebbers, met als verweer dat een verbod de illegale vuurwerkhandel in de hand werkt. Normaliter is in Nederland alleen het categorie 1- en 2-vuurwerk (waarbij onder andere knalvuurwerk en vuurpijlen sinds 2020 zijn verboden) legaal te verkrijgen. Het categorie 1-vuurwerk dat als kindervuurwerk wordt bestempeld, heeft recentelijk tientallen kinderslachtoffers opgeleverd. De brandwondenstichting wil met de campagne ‘Besef wat kindervuurwerk is’ ouders inlichten, omdat:

“Ouders soms te weinig afweten van het risico dat kindervuurwerk met zich meebrengt.”

Paniek- en vluchtreacties

Hoogstwaarschijnlijk is de onwetendheid ook een reden waarom men weinig rekening houdt met dieren. Men heeft geen besef dat het flitslicht, de geur en geluid afkomstig van het vuurwerk dat grote paniek- en vluchtreacties veroorzaken bij dieren.

https://twitter.com/paulblom/status/1476077462329122822

Dit geldt ook voor het kindervuurwerk, dat het hele jaar door mag worden afgeschoten. De handel in illegaal vuurwerk baart grote zorgen omdat steeds vaker minderjarigen erbij betrokken zijn, waarvan de (stief)ouder(s) wel of geen weet van hebben. Een afspiegeling van de huidige samenleving. De politie van Arnhem stelt niet voor niets de vraag:

“Heeft je kind illegaal vuurwerk? Geef hem aan bij de politie.”

Alsook de petitie van de KNGF geleidehond geeft de noodzaak aan waarom het verbod zo welkom is om de jaarlijkse nachtmerrie van de hulphonden te stoppen. Buiten alle proportie van menselijke waarden en normen is het bekogelen van hulphonden met vuurwerk. En toch gebeurt het helaas met enige regelmaat. Hoe men vroeger omging met vuurwerk is niet te vergelijken met het vuurwerkgedrag van nu. In de huidige individualistische samenleving – waar begrip, rekening houden met elkaar en respect soms ver te zoeken is – wordt de roep om een permanent vuurwerkverbod steeds groter.

Een aantal grote landelijke en regionale organisaties, die dagelijks in aanraking komen met de gevolgen van vuurwerk voor dieren en milieu hebben hun krachten gebundeld. Met de campagne ‘IK KLAP’ pleiten zij samen voor een definitief landelijk verbod op vuurwerk. Een goed onderbouwde campagne dat is gebaseerd op feiten en ervaringen. Om het tij te keren waarbij het belang van menselijk vermaak en tradities niet zwaarder mag wegen dan het belang van dier en milieu. De ultieme wens voor 2022 is dat een verbod helemaal niet meer nodig is omdat iedereen dan beseft wat voor ellende vuurwerk veroorzaakt bij zowel mens, dier als milieu.

Tips voor diereneigenaren

Ondanks het huidige vuurwerkverbod, steken veel mensen nog volop vuurwerk af en zullen vele diereneigenaren met hun handen in het haar zitten. Hierbij een paar tips vanuit de eindredactie voor angstige dieren tijdens oud en nieuw:

  • Blijf thuis bij je huisdier, zodat hij in een vertrouwde omgeving is
  • Steek zelf geen vuurwerk af
  • Sluit ramen, deuren, gordijnen en luiken, zodat je dier in paniek niet naar buiten vlucht en de lichtflitsen van het vuurwerk niet ziet
  • Doe de radio of televisie aan, zodat het geknal van het vuurwerk gemaskeerd wordt
  • Blijf rustig, zodat de dier steun aan je heeft en je het angstgedrag niet versterkt
  • Word niet boos op je dier. Schreeuw niet en verbied je hond niet te blaffen. Dit gedrag van de “leider” zal het angstgedrag van je hond alleen maar aanwakkeren
  • Geef je huisdier geen kalmerings- of slaapmiddelen. Vroeger werd dit veel gedaan, omdat men dacht dat de dieren daar rustiger van werden. Volgens huisarts Piet Hellemans versterken de verdovende middelen echter de zintuigen en verslappen ze de spieren. Hierdoor ruikt en hoort het dier alles nog steeds en soms zelfs beter, maar heeft hij niet de kracht een schuilplaats op te zoeken. Middelen met het natuurlijke bestanddeel L-tryptofaan kunnen wel een uitkomst bieden. Vraag je dierenarts ernaar

  • Zorg voor een schuilplaats, zodat je dier zich kan terugtrekken als hij of zij dat wil. Zet bijvoorbeeld de honden- of poezenmand onder een tafel in de hoek van de kamer, zo voelt je dier zich veiliger. Ook onder het bed of een kelder kan een goede schuilplaats zijn
  • Houd je kat binnen en sluit het kattenluik. Je kat kan van het vuurwerk schrikken en in paniek wegrennen. Zorg er wel voor dat je kat zijn behoefte kan doen op een kattenbak
  • Wanneer je je hond uitlaat, laat hem dan niet loslopen, maar hou hem aan de lijn. Als je hond schrikt van een vuurwerkknal, kan hij niet wegrennen. Heb je een hond die juist gek is op vuurwerk? Zorg er dan ook juist voor dat deze hond binnen blijft en niet kan ontsnappen. Het is enorm gevaarlijk wanneer de hond achter het vuurwerk aan wil rennen
  • Heb je een vogel in een kooi? Leg dan een doek of handdoek over de kooi. Vogels gaan dan meestal slapen of houden zich rustig in het donker

Tips voor huisdieren met vuurwerkangst

Bronnen:

De impact van vuurwerk op vogels

©AnimalsToday.nl Jessica Slotman