In 2020 werden honderden olifanten dood aangetroffen in Botswana’s Okavango delta. De olifantensterfte bleef lang onverklaard, en dat leidde tot veel speculaties. Een nieuwe studie, gepubliceerd in het tijdschrift Science of the Total Environment, bevestigt nu wat sommigen al dachten. De olifanten zijn vergiftigd door water dat besmet was met blauwalgen of de cyanobacterie.
In juni 2022 publiceerde Animals Today de laatste update omtrent de onverwachte olifantensterfte in Botswana. Door reisbeperkingen tijdens de COVID-19 pandemie en het gebrek aan bruikbare monsters was het tot dusver lastig om conclusies te trekken. Bij de nieuwe studie hebben onderzoekers gebruikgemaakt van satellietgegevens en ruimtelijke analyse, en dit lijkt een doorbraak te zijn te midden van alle speculaties.
Karkassen en waterbronnen
Er is gekeken naar de verspreiding van karkassen, in verhouding tot waterbronnen. Ze ontdekten dat de olifanten ongeveer 100 kilometer van de waterbronnen vandaan liepen en binnen 88 uur na het drinken stierven. In totaal zijn 3.000 waterbronnen onderzocht. De analyse liet zien dat de meeste karkassen werden aangetroffen rondom waterbronnen waar in 2020 een verhoogde groei van cyanobacteriën was waargenomen.
Mysterieuze sterfte olifanten in Botswana nog niet opgehelderd
De groei van blauwalgen en cyanobacteriën zorgde dus voor vergiftigde waterbronnen. Maar waar komt deze plotselinge groei vandaan? Volgens de studie heeft dit hoogstwaarschijnlijk te maken met klimaatverandering. De verschuiving van een droog klimaat in 2019 naar een nat klimaat in 2020, is vermoedelijk een oorzaak geweest van de extreme groei in algen en bacteriën.
Klimaatgerelateerde ziektes en sterfte
De mysterieuze sterfte van de savanneolifanten gaat gepaard met zorgen over de impact van klimaatverandering op de natuur en de leefomgeving van deze indrukwekkende dieren. Dit is niet onterecht want uitbraken van klimaatgerelateerde ziektes bij wilde dieren komen helaas steeds vaker voor. Zo stierven er in 2020 35 olifanten in Zimbabwe aan een bloedbacterie die het gevolg was van droogte. In 2015 kwamen zo’n 200.000 antilopen om het leven in Kazachstan, ook door een klimaatgerelateerde bloedvergiftiging.
De specifieke situatie in Botswana roept dringend de vraag op hoe het beheer van natuurlijke hulpbronnen in beschermde gebieden moet worden herzien. Verschillende onderzoekers, onder wie Dr. Arnoud van Vliet van de Universiteit van Surrey (VK) en niet betrokken bij de studie, pleiten voor een meer proactieve benadering in het monitoren van de waterkwaliteit. Ter voorkoming van olifantensterfte.
Samen de sterfte voorkomen
Samen met de Botswaanse overheid werken de onderzoekers aan strategieën om toekomstige ecologische rampen te voorkomen. De bevindingen van deze studie onderstrepen het belang van samenwerking en innovatieve oplossingen om de impact van klimaatverandering op kwetsbare ecosystemen te beperken.
Botswana herbergt de grootste populatie Afrikaanse savanneolifanten ter wereld, met naar schatting 130.000 dieren. Deze groep vertegenwoordigt ongeveer een derde van de gehele Afrikaanse olifantenpopulatie. Om hen te beschermen is het nemen van de juiste acties essentieel. Het bewustzijn is aanwezig. Nu moeten we alleen nog hopen op positieve vervolgstappen zodat de savanneolifant lang en rustig verder kan leven in het prachtige gebied van Botswana’s Okavango delta.
Bronnen:
©AnimalsToday.nl Savannah Drenth
